Ánıpa Nazarbaeva Kenjehan bazaryn satyp jibergennen keıin jańa basshylyq saýdagerlerge jańa talaptar qoıa bastaǵan. 2022 jyly 29 naýryzda Ánıpa Nazarbaeva Kenjehan bazaryn 633,6 mıllıon teńgege satyp jibergen. Bazardy qolyna alǵan mekeme Nazarbaevtar men Másimovpen baılanysty kásipker Sergeı Kımge tıesili, - dep habarlaıdy Dalanews.kz Orda.kz-ke siltep.
Kenjehan bazary Ánıpa Nazarbaevaǵa tıesili bolǵan kezde, onyń qolastyndaǵylar saýdagerlerge saýda oryndaryna qymbatqa bergen. Bir konteınerdiń ózi 200 myń dollardan bastalyp myńdaǵan dollarǵa deıin jetken. Al jalǵa alý quny 10-12 myń dollarǵa deıin jetken. Saýdagerlerge saýda oryndary olardyń tolyq menshigine aınalady dep ýáde etilgen.
"Saýda ornyn jalǵa alý qujatynda qajet bolǵan jaǵdaıda adamdy sharttardy buzdy dep aıyptaýǵa bolatyn tustary bar. Jalǵa berýshiler ádette osyny paıdalanady", - deıdi Kenjehan bazary saýdagerleriniń quqyǵyn qorǵaýmen aınalysatyn Aleksandr Slepsov.
Nazarbaeva hanym saýdagerlerdiń jalǵa alý aqshasyn alyp, chek bermegen kezderi de bolǵan. Usaq kásipkerler zańdy qujattarǵa asa mán bermeı, jalǵa alý boıynsha kelisimshart jasalǵanyn dáleldeıtin qujat talap etpegen. Al qujat talap etkenderdi úrkitip, qorqytyp nemese múlde elemeı ketken.
"Kenjehan" satylyp ketkennen keıin bazardyń jańa ıeleri burynǵy ákimshilik bergen qujattardyń quny joq ekenin málimdegen. Olar Ánıpa Nazarbaeva bergen chekter jalǵan ekenin aıtqan. Bastapqyda jalǵa alýshylarǵa konteınerlerdi 325 myń teńgeden jalǵa alyp, notarıaldy túrde tirkep, artynsha tolyq satyp alýdy talap etken. Saýdagerler bul málimdemelerge narazy bolǵan.
"Jańa basshylyq kelgennen keıin bizdiń kelisimshartymyzdy aýystyryp tastady. Adamdar jınalyp, múlkimizden aıyrylǵanymyzdy aıtqan soń, bizdi zańsyz mıtıń uıymdastyrdy dep aıyptady. Bári bir shemamen jumys istegen: biz kelisimshartqa qol qoıýǵa baramyz - sol jerde saýda jasaıtyn ornymyzdyń qujatyn usynýymyz kerek. Konteınerlerdi satyp alǵan kezde Ánıpa Nazarbaeva adamdarǵa qujat retinde pasport bergen. Al Kımniń sózinshe, ol pasporttar jaramsyz, sebebi Nazarbaeva zańsyz jumys istegen, endi Kımnen ózimizdiń múlkimizdi qaıtadan satyp alýymyz kerek. Jańa satyp alý shartyn kompanıa ózderiniń notarıýstary arqyly júrgizdi. Saýda ornynyń quny bir mıllıonnan 5-7 mıllıonǵa deıin jetti. Sondyqtan 120 adam Alataý aýdandyq Polısıa basqarmasyna jınaldy", - deıdi Kenjehan bazary saýdagerleriniń bastamashyl tobynyń tóraǵasy Elena Sadvokasova.
Onyń sózinshe, jańa ákimshilik saýdagerler aqshasyn tólemeıinshe konteınerlerdi ashpaıtyn kórinedi. Odan bólek, jalǵa alý qunyn úsh ese kóterilip, saýdagerlerge qarapaıym manekendi durys qoımasa da aıyppul salyp ketip júr.
Eske salaıyq, buǵan deıin "Kenjehan" bazarynyń negizin qalaýshy Qýanysh Jańbyrbaev eks-prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń qaryndasy Ánıpa Nazarbaeva bazardy ádeıi bankrot jasady dep aıyptaǵan bolatyn.
"Eski Qazaqstannyń qurbandary" qozǵalysynyń baspasóz konferensıasynda Qýanysh Jańbyrbaev bazar salý týraly sheshimdi 1997 jyly qabyldaǵanyn aıtady. Buǵan deıin 1950 jyldan beri bazardyń ornynda qoqys jatqan. Keıin ol jer tazalanyp, saýda ortalyǵy ashylyp, kompanıa "Sultan Qorǵan" JSHS retinde tirkelgen.
Biraq yqpaldy adamdardyń qoldaýynsyz jáne quqyq qorǵaý organdarynyń maquldaýynsyz bul jobany qolǵa alý múmkin bolmaǵan. Osylaısha bazar quryltaıshylarynyń quramynda Ánıpa Nazarbaeva paıda bolǵan. Bazardyń 30 paıyz úlesi Nazarbaevaǵa tıesili bolǵan. Bastapqyda eshqandaı janjalsyz jumys istep júrgen quryltaıshylardyń arasynda birneshe jyldan soń problemalar týyndaı bastaǵan.
Kompanıanyń basqa músheleriniń sózinshe, 2002 jyly Ánıpa Nazarbaeva kompanıany ádeıi bankrottyqqa ushyratqan. Onyń burynǵy seriktesteriniń aıtýynsha, ol naryqty óz qolyna alyp, ony aldyn ala tirkelgen "Kenjehan" JSHS-ne qaıta resimdep alǵan.
Bankrottyq kezinde "Sultan Qorǵan" JSHS quny 41 myń teńgege baǵalanǵan, al ekonomıkalyq saraptama boıynsha quryltaıshylar bazardy salýǵa 44,9 mıllıon teńge jumsaǵan.
"Ernat Sybanqulov (sol kezdegi Medeý aýdany prokýrorynyń kómekshisi) kelip, jalǵan kelisim jasap, kompanıanyń 50 paıyzyn Ánıpa Nazarbaevaǵa, qalǵan 50 paıyzyn ózime qaldyrýdy usyndy. Men bas tarttym. Sóıtip ol (Nazarbaeva) jańa "Kenjehan" JSHS quryp, "Sultan Qorǵandy" bankrot jasap, kompanıanyń jalǵyz quryltaıshysy bolyp qaldy. Biz aryz jazdyq, qylmystyq is qozǵaldy", - deıdi Jańbyrbaev.
Qazirgi tańda Qýanysh Jańbyrbaev sol kezdegi jaǵdaıǵa qatysty tergeý ádil ótkenin qalap otyr. Biraq, bazardyń negizin qalaýshy azamattyń sózinshe, tergeý áli júrmeı jatyr - sebebi iske Ernat Sybanqulovtyń qatysy bar. Ol prokýrordyń kómekshisi qyzmetinen keıin elimizdiń Bas kólik prokýrory qyzmetine deıin jetken. Sybanqulov 2022 jyly Qańtar oqıǵasynan keıin qyzmetinen ketkenimen Bas prokýratýradaǵy yqpaly áli de joǵary kórinedi.
