Jasandy ıntellekt modeli erteńgi kúndi de kórsetip tur – maman bir aptalyq boljam grafıkasyn usyndy

Qarakóz Amantaı 04 naý. 2024 14:29 9569

Almatyda jer silkinisi taǵy qaıtalanýy múmkin.  Bul týraly HATÝ PhD doktory jáne Ionosfera ınstıtýtynyń jetekshi ǵylymı qyzmetkeri Marat Nurtas málimdedi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Osy tusta ol jer silkinisine baılanysty bir aptalyq boljam grafıkasyn usyndy.  

"Biz qysqa merzimdi boljamdar jasap jatyrmyz. Osy aptanyń taldaýyn 3 kún buryn anyqtaǵanbyz. Kórsetilgen bir  grafıktegi qyzyl syzyqtar "jer silkinisi bolady" degen maǵynany beredi. Boljam boıynsha, erteń de qaıtalanýy múmkin", - deıdi Marat Nurtas.

Aıtýynsha, tótenshe jaǵdaıdyń ýaqyty naqty aıtylmaıdy jáne kez kelgen boljam tek bir aptaǵa jasalady.

"Ýaqytyn dál aıtý qıyn. Ol áli sheshilmegen másele. Biraq biz sonda da ýaqytyn saǵatpen bolmasa da, aptasyna aıtýǵa tyrysyp jatyrmyz. Mysaly, kórip turǵandarańyzdaı, osy birinen besine deıingi bes kúndik prognozda jer silkinisi búgin boldy. Biraq erteń bola ma, bolmaı ma ony biz de aıta almaımyz. Tek boljam erteńgi kúndi de kórsetip tur....", - deıdi maman.  

Buǵan deıin, Marat Nurtas jer silkinisi aldyn ala boljanǵanyn jáne magnıtýdasy dál eseptelgenin habarlaǵan edi. 

"Biz tarıhı statısıkalyq derekter arqyly boljam jasaımyz. Iaǵnı, osyǵan deıin Almatynyń tóńireginde jáne Eýrazıa qurlyǵynda bolǵan barlyq jazbaǵa analız jasaımyz. Muny jasandy ıntellekt, sonyń ishinde mashınaly oqytý ádisterimen arasyndaǵy zańdylyqtardy tekseremiz. Sonymen qatar statısıkalyq modelderdi qoldanamyz. Bizdiń laboratorıa jer silkinisin aldyn ala boljaıdy. Alaıda ýaqytymen jáne kúnimen boljaý qıyn. Tek bir aptalyq boljam jasaı alamyz. Máselen, ótkende 17-nen 24-ine deıin dep boljaǵan edik. Biraq magnıtýdasy boıynsha 6 dep eseptedik. Biraq ol kezde 4 bal bolǵan edi. Osy jolǵysyn da boljadyq. Boljam boıynsha, magnıtýdasyn 5,4 bal dep dál eseptedik", - deıdi Marat Nurtas.

Maman almatylyqtardy aldaǵy ýaqytta saq bolýǵa shaqyrdy. Sebebi atalmysh tótenshe jaǵdaıdyń qaıtalaný qaýpi joǵary ekenin alǵa tartady.

"Bul tótenshe jaǵdaıǵa baılanysty halyq óte saq bolýy qajet. Sebebi búkil taldaý jasap, arasyndaǵy zańdylyqtardy zerttegen kezde jer silkinisi qaýipti bolatyn kez naýryz jáne qarasha aılary ekeni belgili boldy. Derekterdi taldaýymyz boıynsha, osy aralyqty jer silkinisi qaýipti aımaq dep kórsetip otyr. Sondyqtan naýryz aıynda abaı bolǵan jón", -  dep sózin qorytyndylady ol.

Eske salaıyq, búgin QR TJM "NNSSN ı I" JSHS seısmıkalyq stansıalar jelisimen 4 naýryzda Almaty ýaqytymen 11.22-de (2024 jylǵy 04 Naýryzda Grınvıch boıynsha 06 saǵat 22 mın 06 sek) jer silkinisi tirkeldi.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar