Festıvál aıasynda ótken konserttiń shymyldyǵy Afrıka qurlyǵynan kelgen FOL MBEGI men qazaqstandyq Erlan Ábdihalyqtyń oryndaýyndaǵy «Úsh qońyr» ánimen ashyldy.
Senegaldyq Fol Mbegıge bul ándi elimizdegi qazaq-túrik lıseıinde birneshe jyl qyzmet etken túrik azamaty úıretken kórinedi.
Osylaı bastalǵan konsertte ár elden kelgen jasóspirimder bar ónerin salyp, Astana jurtshylyǵyn serpiltýge tyrysty. Almatyda ótken Respýblıkalyq «Jarqyn bolashaq» qazaq tili olımpıadasynda İ-shi oryn ıegeri Dına Mýrasheva «DAT» poemasynan úzindi oqyp, eldiń ystyq yqylasyna bólendi.
Belgili ánshi Ibragım Eskendir jáne 8-shi respýblıkalyq «Jarqyn bolashaq» qazaq tili olımpıadasy «Ánshi bulbuldar» nomınasıasynyń gran-prı ıegeri Jańabaev Abzal men Ýgandadan kelgen Bırýmasý Rodjers birigip aıtqan qazaq áni zal toly jurtshylyqtyń zor qoshemetine ıe boldy.
Osyndaı áserli sátteri kóp keshti qorytyndylaý barysynda sharany uıymdastyrýshy «KATEV» halyqaralyq qoǵamdyq qorynyń prezıdenti Darhan Óte biraz súıinshi habarlardy qalyń jurtshylyqqa jetkizdi.
Bıyl «Jarqyn bolashaq» olımpıadasynyń 42 júldegerine elimizdiń joǵary oqý oryndarynyń bilim granttary berilipti.
«Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń «Qazaq tili – ǵajap til, tek biz ony nasıhattaı bilýimiz kerek» degen sózin tý etip, jyl saıyn «Jarqyn bolashaq» qazaq tili olımpıadasy ótip keledi. Bul olımpıadany ótkizýdegi basty maqsat – memlekettiń mártebesin kóterý, qazaq jáne ózge ult ókilderiniń qazaq tiline degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, olarǵa ulttyq qundylyqtarymyzdy, salt-dástúrimizdi, tarıhymyzdy boıyna sińirý arqyly «Máńgilik el» jalpyulttyq ıdeıasyn júzege asyrý bolyp tabylady», – dedi ol.
«Osy joly olımpıadaǵa birinshi ret Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Mońǵolıa jáne Altaı ólkelerinen kelgen qandastarymyz qatysty. Kindik qany tamǵan jerge kelgen birqatar qazaq balasyna da joǵary oqý oryndarynyń granttary bólinip, olarǵa atajurtynda bilim alýǵa jaǵdaı jasaldy», – dedi D.Óte.
Osylaısha «KATEV» Halyqaralyq qoǵamdyq qory sheteldegi qazaq qandastarymyzdyń elimizde bilim alýyna jaǵdaı jasap jatqany aıtyldy. Uıymdastyrýshylar sheteldegi qazaq balalaryna ata-babalarynyń kindik qany tamǵan jeriniń ásemdigin kórsetip, olardyń eljandylyq sezimderiniń oıanýyna múmkindik jasap jatyrmyz deıdi.
«Munyń syrtynda álem halyqtarynyń dostyǵyn nyǵaıtyp, jasóspirimder arqyly Qazaqstannyń qandaı el ekenin álemge nasıhattamaqshymyz» deıdi olar.
Bul olımpıadaǵa oqytý tiline qaramastan, memlekettik jáne memlekettik emes jalpy bilim beretin mektepterdiń, lıseılerdiń, gımnazıalardyń arasynda elimizdiń barlyq oblystarynan kelgen qazaq tili men ádebıeti boıynsha 7-11 synyp oqýshylary 5 baǵyt boıynsha («Tilshi-ádebıetshiler», «Jas ǵalymdar», «Jazýshylar», «Sóz sheberleri», «Ánshi-bulbuldar») bilimin sarapqa salǵan bolatyn.
"Jarqyn bolashaq" festıváliniń mańyzy nede? Bul mereke "Adamzattyń bárin súı baýyrym dep" uǵymynyń shyn mánindegi iske asýynyń bir kórinisi. Bizdińshe, mundaı aýqymdy festıváldi jyl saıyn turaqty túrde ótkizý ári qazaq tiliniń keregesin keńeıtý úshin onyń jarnamalyq mazmunyn tipit de aıshyqtaı túsý mańyzdy is bolmaq. Qazaq tiliniń bolashaǵy joq degen quldyq túsinikti tek biz osy sekildi naqty da shynaıy ister arqyly buza alamyz. Bıyl 25 elden qazaq tilinde án aıtyp, shyǵarma jazatyn balalar kelse, erteń odan da kóp elderden shaqyrýǵa múmkindik týady.
Qazaqstanǵa kelgen balalar qazaq tilin ǵana emes, Qazaq elin de maqtan tutyp, óziniń turǵylastaryna, synyptastaryna, dostaryna máńgilik aıtyp júredi. Olardy kórgen ózimizdiń qarakózder de rýhanı túlep, óz tilin jaqsy meńgerýge umtylady.
Obama men Pan Gı Mýnnyń quttyqtaýy
Bul til jáne mádenıet festıvaliniń halyqaralyq sıpat alýy qazaq tiliniń ǵana emes, Qazaqstannyń bedelin álemge pash etti deýge tolyq negiz bar.
Oǵan AQSH Prezıdenti Barak Obama men BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýnnyń quttyqtaý haty dálel.
AQSH Prezıdenti B.Obamanyń qysqa mazmundy haty bylaısha órbigen: «Ár memlekettiń ózindik erekshe mádenı mırasynyń tanylýyna múmkindik beretin bul sıaqty festıváldar arqyly ıgilikti isterge kýá bolýdamyz. Sizderdiń álemniń túkpir-túkpirinen jas jetkinshekterdi jınaý úshin qanshama qajyr-qaırat tókkenderińizdi bilemin. Adamzat qaýymyn bir-birinen bólip, erekshelegen mádenı kedergilerdi joıdyńyzdar. Sizder álem halyqtarynyń dostyq jibin qurýdy kózdedińizder ári buny júzege asyryp otyrsyzdar. Barshańyzdy osy jetistikterińizben quttyqtaımyn» dedi.
Aqparat quraldarynan habardar bolǵanymyzdaı, Halyqaralyq Til jáne mádenıet festıvali úshin álemniń túkpir-túkpirinen Amerıkada jınalǵan balalar BUU Bas shtabyna da barǵan eken. BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýn osy balalarǵa arnap joldaǵan qysqa hatynda: «Senderdiń álemdik deńgeıdegi tulǵa bolýlaryńa úmit artamyn» dedi. Sonymen qatar BUU ókilderimen kezdesken oqýshylar ózderiniń daryndary men bilimderi arqyly kópshilikti tańǵaldyrdy. Joǵaryda aıtyp ketkenimizdeı, AQSH Prezıdenti Barak Obamadan da arnaıy joldaý hatyn alǵan balalarǵa, BUU Bas hatshysynyń haty da olardyń demderine dem berip, yntalaryn arttyra túskendeı.
BUU Ekonomıkalyq jáne Áleýmettik keńesiniń ortalyǵynda ótken jıynǵa álemniń túrli elderinen 80 oqýshy qatysty. Ulttyq kıimderimen sahna tórine shyǵyp, óz ónerlerin pash etken oqýshylardyń qaı-qaısysy bolmasyn erekshe daryn ıesi ekendikterin taǵy bir márte dáleldep, kórermenderin tánti etti. Álemniń árbir elinen jınalǵan oqýshylardy arnaıy quttyqtaǵan Pan Gı Mýn: «Halyqaralyq Til jáne Mádenıet festıvaline shaqyrylǵanym úshin óte qýanyshtymyn. Maǵan osyndaı múmkindik bergen jáne 27 memleketten jas jetkinshekterdi jınap, mádenıet pen tilimizge tán ultaralyq erekshelikterimizdi tanyp, bir-birimizdi quttyqtaýymyz úshin osy sharany uıymdastyrǵan uıymǵa alǵysym sheksiz», – dedi.
