Osy taqyrypty talqylaýǵa kelgende kez-kelgen adam pikir bildirýge ázir. Árkimniń óz aıtary bar.
Áıel qol kóterýge bola ma? Áıelge qol kóterý álsizdiktiń belgisi emes pe? Keı kezderi suraqty tótesinen qoıatyndar bar: "Áıelge qandaı jaǵdaıda sabasyna túsirý qajet? Qandaı jaǵdaıda qol kóterýge ruqsat?" mundaılar.
Belgilisi, bul bitpeıtin daý. Bul oraıda ázir Joǵarǵy sot tóraǵasy qyzmetin atqaryp otyrǵan Jaqyp Asanovtyń myna bir sózi oıymyzǵa oralyp otyr.
Turmystyq zorlyq-zombylyq máselelerine arnalǵan jıynda Jaqyp Asanov bylaı degen edi:
"Ol oqıǵa búgingi jıynnyń taqyrybymen uıqasyp otyr. 80-jyldardyń sońynda bir prokýror aǵamyz maǵan aqyl-keńesin bergen edi.
"Jaqyp", - dedi ol. - Jaqyn arada men zeınetkerlikke shyǵamyn, saǵan úlken bir qateligim jaıynda aıtaıyn dep edim. Men áıelime de, kishkentaı balalaryma da qol jumsap, olardy uryp-soǵýmen óttim. Ondaı jaǵdaılar talaı ret bolǵan.
Qazir onyń barlyǵy maǵan býmerańpen qaıtyp kelip otyr. Áıelim naýqas boldy. Ol áli kúnge deıin meniń qol jumsaǵanymdy keshire almaı keledi.
Balalarymnyń qatynasy da sýyp ketken. Olar óz anasyn qatty aıaıdy. Sen áli jassyń. Saǵan aıtarym, áıelińe de, balalaryńa da eshqashan qol kóterýshi bolma. Meniń ómirim osymen bitti. Biraq sol qateligim úshin qatty ókinemin" dedi aǵamyz. Birshama ýaqyttan keıin ol kisi qaıtys boldy".
Bizdińshe "áıeldi qandaı jaǵdaıda urýǵa bolady?" degen dóreki saýalǵa osy bir oqıǵa jaýap berip turǵandaı.
Asanovtyń aıtýynsha,
elimizde áıel adamdarǵa qatysty qylmystardyń sany 90 paıyzǵa ósti. Árbir úshinshi qylmys otbasy jaǵdaıynda boldy.
Ótken jyly 36 áıel jáne bir bala qaıtys bolsa, 2 481 áıel men 851 bala zorlyq-zombylyqtyń qurbanyna aınaldy. 742 áıel men kámelettik jasqa tolmaǵan 175 jas óz-ózine qol salǵan.
Aıta ketelik, ázir elimizde "Áıeli aıala" ulttyq aksıasy ótýde.
Sharanyń maqsaty elimizdegi áıeldiń qoǵamdaǵy rólin arttyrý.
Áıelder biz ómir súrip otyrǵan ortanyń ajyramas, quraýshy. Elimizde genderlik teńsizdikter áli de ber. Bul ásirese ekonomıkalyq jáne saıası salalarda keń etek jaıǵan. Áıelge qatysty zorlyq-zombylyq týraly shynaıy derekter, teńdik pen quqyq máselesi dástúr men áıelge qatysty sanaǵa sińgen stereotıptiń kóleńkesinde qalýda» – deıdi «Soros-Qazaqstan» qorynyń Adam quqyqtary jónindegi baǵdarlamasynyń úılestirýshisi Aıjan Oshaqbaeva.
"Áıeldi aıala" aksıasyna Dana Nurjigit, Láılá Sultanqyzy, Baqyt Shadaeva, Aına Dosmuhamedqyzy sıaqty tanymal tulǵalar atsalysýda.
