Andrash Jolt Bıronyń aıtýynsha, Keıki batyrdyń kelbetin qalpyna keltirý jumystarymen osy salada tájirıbesi mol jáne osydan tórt jyl buryn Abylaı hannyń kelbetin qalpyna keltirgen Agnesh Kýshtar esimdi maman aınalysqan. Sondaı-aq, bul jobamen Shandor Evınger men Andrash Bıronyń ózi aınalysady. Shandor Evınger súıektiń arnaıy saraptamalaryn jasaǵan bolatyn. "Biz batyrdyń basyn rengtgenge túsirdik, al keıin kompúterlik tomografıaǵa túsirip, 3-D modelin jasadyq. Bul jumys eki aıǵa sozyldy. Batyrdyń súıekteri arqyly kelbetin qalpyna keltirý qıynǵa soqty. Eń qıyny - onyń túpnusqasyn jasaý", - dedi antropolog.
Sonymen qatar, antropolog ǵalym vengr mamandarynyń batyrdyń súıegine saraptama jasap, onyń qaıtys bolǵan kezde jasy shamamen qanshada bolǵanyn, neden qaıtys bolǵanyn anyqtady. "Biz Keıki batyrdyń qalaı qaıtys bolǵanyn tarıhtan bilemiz. Al bizdiń jasaǵan saraptamadan onyń qandaı jaraqattar alǵanyn kórýge bolady. Ony jelkesinen metaldan jasalǵan zatpen kem degende jeti ret urǵan. Sodan súıegi synyp ketken. Qatty jaraqat alǵan. Rentgennen de jaraqattardyń barlyǵy kórinip tur", - dedi shetel ǵalymy.
"Keıki batyrdyń bassúıeginen jáne jasalǵan saraptamalardan onyń myqty er adam bolǵanyn kórýge bolady. Jasy shamamen 40-50-de. Jeltoqsan aıynyń basynda Vengrıaǵa Qazaqstan delegasıasynyń ókilderi kelderi. Sol kezde biz jasalǵan jumystardyń nátıjelerin beretin bolamyz. Keıki batyrdyń eki bassúıegin daıyndap qoıdyq, Bassúıek plasıkten jasalǵan, al ústi gıpspen jáne lakpen jabylǵan. Bireýiniń túsi - aq, al ekinshi bassúeıektiń túsi - qola tústi", - dedi Bıro.
"Qazaqstanǵa osyndaı halyq batyrlary kerek. Sebebi eń aýyr kezeńde ol eshkimnen qoryqpaı, naǵyz batyr ekenin kórsetti. Keıki batyrdyń kelbeti daıyn bolǵanda, ony oqýlyqtarda jáne tarıhı kitaptarda beıneleýge bolady", - dedi antropolog.
Eske salaıyq, osyǵan deıin vengr ǵalymdary Keıki batyrdyń kelbetin qalpyna keltirgeni habarlanǵan bolatyn. Belgili tarıhshy Berik Ábdiǵalıuly Facebook áleýmettik jelisindegi paraqshasynda Keıki batyrdyń bassúıeginiń qalypqa keltirilgen eskızin jarıalady.
Eske salaıyq, bıyl 12 tamyzda Qazaqstannyń burynǵy premer-mınıstri Kárim Másimov RF Úkimet tóraǵasy Dmıtrıı Medvedevpen kezdesýi barysynda ótken júz jyldyqtaǵy ult-azattyq qozǵalystyń kóshbasshysy Keıki batyrdyń múrdesin elge qaıtarý týraly máseleni kótergen edi. Sodan 6 qazanda Keıki batyrdyń bassúıegi Astanaǵa jetkizilgen bolatyn. Al keıinirek Ortalyq memlekettik mýzeıdiń dırektory Nursan Álimbaı 12 qazan kúni Keıki batyrdyń bassúıegi antropologıalyq saraptama úshin Vengrıaǵa jetkiziletinin málimdedi. Mýzeı basshysy qundy jádigerdi arnaıy konteınerde alyp bardy.
