Mundaı áńgimeniń taralýyna negiz de joq emes edi. Internet paıdalanýshylar Svetlana Aıtbaevanyń ınstagramdaǵy paraqshasynan Fransıanyń birneshe qalasynan sýret júktegenin baıqasa kerek.
– Qanat pen Svetanyń Fransıaǵa baryp, qydyryp qaıtty degen durys emes. Óıtkeni, ol elde úlken mádenı shara ótip jatty. Toǵyz kún boıy aqtóbelik óner adamdary bizdiń elimizdiń mádenıetin nasıhattap qaıtty. Aıtbaevtardyń búdjet qarajaty esebinen demalyp júrgeni jaıly jazbalardy áleýmettik jelilerden oqydym. Degenmen, tapsyrma beremin, qaraımyz, – dedi Berdibek Saparbaev.
Endi mán-jaıdy ánshi, oblystyq máslıhattyń depýtaty Svetlana Aıtbaevanyń óz aýzynan estıik:
– Bizde Aqtóbede Ahmet Jubanov atyndaǵy qazaq halqy aspaptary orkestri bar. Múmkindik týyndap, Fransıanyń birneshe qalasynda óner kórsetý kerek boldy. Saparymyzdy uıymdastyrýǵa oblys basshysy Berdibek Saparbaevtyń eńbegi sińdi. Óıtkeni, úlken ujymnyń shetelge shyǵyp, óner kórsetýi, aınalyp kelgende, qarjyǵa tireledi. Onyń ústine, orkestrdiń akademıalyq ataǵy joq eken. Ondaı ataqqa ıe bolý úshin shetelde óner kórsetý kerek degen krıterıı bar, – deıdi Svetlana Aıtbaeva «Tilshige» bergen suhbatynda.
Ánshiniń aıtýynsha, Ahmet Jubanov atyndaǵy halyq aspaptary orkestriniń ózge memleketke shyǵýyna sońǵy on úsh jylda alǵash ret múmkindik týyndaǵan.
– Fılarmonıa basshylyǵy qujattar rásimdeı bastady. Ujym bolyp óner kórsetsek te, jeke án oryndasaq ta, meniń kandıdatýram, sózsiz óte berdi. Bas tartpadym. Óıtkeni, ujymdy jerge qaratqym kelmedi. Sóıtip, vıza ázirlene bastady. Ol ýaqytta Qanat ta Fransıaǵa barady degen áńgime bolmady. Oblys basshysynyń ruqsatymen mádenıet basqarmasyna jetekshilik etetin Qanat ta baratyn boldy. Ekeýmizdiń birge baratynymyz týraly o basta áńgime bolmady, – deıdi Svetlana Aıtbaeva.
Aqtóbeden barlyǵy 30-dan astam óner adamy 9 kún boıy Fransıanyń toǵyz qalasynda óner kórsetedi.
– Fransýzdardy, jalpy atalǵan mádenı sharaǵa qatysýǵa kelgen qonaqtardy da, opera, arıa degenmen tańqaldyra almaısyń. Úlken shyǵarmalar oryndadym dep aıta almaımyn. Ol jaqta qazaqtyń halyq ánderin, fólklordy tyńdaıdy. Ońasha qalǵanda «Qazaqstanda qadiri bolmaǵan «Sáýlem-aıdyń» baǵy jandy-aý» dep, ázil-shyny aralas aıtqandar da boldy. Ár qalasynda kemi eki-úsh myń kórermenniń aldynda óner kórsettik, – deıdi ánshi.
Aqtóbelik ónerpazdar negizgi baǵdarlamadan tys bilim ordalary men áleýmettik nysandarda da konsert qoıǵan. Árbir konsertte elimzidiń kók baıraǵy jelbirep turǵan.
– Biraz ter tóktik dep elge maqtanysh sezimmen oralǵanymyzda, jańaǵydaı áńgimeni estip, birtúrli bolyp qalǵanymyz ras. Óz basym kishkene renjidim de. Bizde mádenıetke, ónerge qoldaý kórsetý degenniń deńgeıi solaı bolǵany shyǵar. Syrtkózge demalyp júrgen sıaqty bolyp kóringenimizben, bizder úlken eńbek ettik dep oılaımyn. Qazaqtyń ulttyq kóılegimen sahnada turyp, sál qatelessek, ne bolǵany?! Ýaıymdaısyń. Konsert sońynan konsert. Daıyndyq jumystary óz aldyna. Fransıanyń beldi basylymdary bizdiń óner ujymymyz týraly qansha maqala jazdy, — deıdi ánshi.
Svetlana Aıtbaevanyń aıtýynsha, Fransıaǵa Dımash barmaǵan.
– Kezinde Dımashqa júldeli oryndy áke-sheshesi tamyr-tanystyqpen alyp bergen ǵoı degen de, aldymen, ózimizdiń adamdar. Balamyz, árıne, renjidi. Onymen óner jolynyń ońaı emestigin erte sezinip ósken onyń saly sýǵa túspeı, kerisinshe, ózge de úlken baıqaýlarda elimizdiń abyroıyn asqaqtatyp júr emes pe?, – deıdi ol «Tilshige» bergen jaýabynda.
Ónerli otbasynyń sózge qalýy alǵash emes. Osydan sanaýly jyl buryn otaǵasy Qanat Aıtbaev Ǵazıza Jubanova atyndaǵy oblystyq fılarmonıaǵa jetekshilik etedi. Keıin, bir sebeptermen qyzmetten bosaıdy.
– Ras, jergilikti basylymdardyń birinde Qanat áıeli Sveta men balasy Dımashty qasyna jumysqa alypty degen oı tastapty. Biraq, men ol jerde jıyrma jyldan beri eńbek etip kelemin ǵoı. Jıyrma jyl boıy fılarmonıanyń ujymymen óner kórsetip júrmin. Dımash ta ákesi basshylyqqa kelgenshe fılarmonıada jumys jasap júrdi. Endi el aıtty dep, osynsha ýaqyt eńbek etken fılarmonıamdy tastap kete almaımyn ǵoı. Jıyrma jyl buryn 30 adam bolyp bastaǵan edik, búginde ujymda 200-den astam adam bar. Joldasym bir jyl dırektor bolǵanda sóz erdi eken dep, fılarmonıany tastap kete almaımyn, – deıdi Svetlana Aıtbaeva.
Ánshi orkestrdiń akademıalyq ataq alsa degen tilegi baryn jasyrmaıdy. «Akademık Ahmet Jubanovtyń atyndaǵy ujymǵa mundaı artyq bolmas edi» deıdi ánshi.
Asqar Aqtileý
