2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha, bank sektorynyń aktıvteri, negizinen, nesıe portfeliniń 40,9 trln teńgege deıin 2,7%-ǵa ósýi esebinen aǵymdaǵy jylǵy tamyzda 2,4%-ǵa ulǵaıyp, 66,6 trln teńge qurady (2025 jyldyń basynan 8,3%-ǵa ósý), dep habarlaıdy Dalanews.kz Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi usynǵan málimetterge súıene otyryp.
Ekonomıkaǵa jáne jeke tulǵalarǵa berilgen nesıeler
Ekinshi deńgeıdegi bankterdiń ótimdiligi joǵary aktıvteri 19,5 trln teńgeni nemese aktıvterdiń 29,3%-yn qurady. Bul bankterge óz mindettemelerine tolyq kólemde qyzmet kórsetýge múmkindik beredi.
Ekinshi deńgeıdegi bankterdiń ekonomıkaǵa bergen kredıtteri 2025 jylǵy tamyzda 2,4%-ǵa 38,0 trln teńgege deıin ulǵaıdy (2025 jyldyń basynan 12,7%-ǵa ósý). Bul rette, ulttyq valútada berilgen kredıtter 2,6%-ǵa 34,8 trln teńgege deıin, shetel valútasynda 1,1%-ǵa 3,2 trln teńgege deıin ulǵaıdy. Nátıjesinde teńgemen kredıtterdiń úles salmaǵy 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha 91,6%-dy qurady (01.01.2025 j. – 91,2%).
Bıznes sýbektilerine berilgen kredıtter 2025 jylǵy tamyzda negizinen ınvestısıalarǵa jáne baǵaly qaǵazdar satyp alýǵa berilgen qaryzdardyń 1,5%-ǵa 3,7 trln teńgege ósýi esebinen 14,3 trln teńgege deıin 1,4%-ǵa ulǵaıdy (2025 jyldyń basynan 9,4%-ǵa ósý). Onyń ishinde, merziminen buryn óteýler nátıjesinde iri bızneske berilgen qaryzdar 1,6%-ǵa 5,1 trln teńgege deıin tómendedi, SHOB sýbektilerine qaryzdar - 2,0%-ǵa 6,3 trln teńgege deıin ulǵaıdy. Dara kásipkerlerge berilgen kredıtter bir aıda 5,6%-ǵa 2,9 trln teńgege deıin ulǵaıdy (2025 jyldyń basynan 26,3%-ǵa ósý).
Salalar bólinisinde aǵymdaǵy jylǵy 8 aıda kredıtterdiń ósýi barlyq salalarda derlik: ónerkásipte – 4,7 trln teńgege deıin 1,1%-ǵa, saýdada – 3,9 trln teńgege deıin 3,4%-ǵa, aýyl sharýashylyǵynda – 526 mlrd teńgege deıin 5,0%-ǵa, qurylysta - 756 mlrd teńgege deıin 1,1%-ǵa, aqparat jáne baılanys salalarynda - 193 mlrd teńgege deıin 1,5%-ǵa baıqalady.
2025 jylǵy tamyzda bıznes sýbektilerine 1,7 trln teńge somaǵa jańa qaryzdar berildi. Bul rette, 2025 jylǵy 8 aıda bul kórsetkish 12,1 trln teńgeni qurady, bul 2024 jyldyń uqsas kezeńimen salystyrǵanda 8,8%-ǵa kóp.
Bıznes sýbektilerine ulttyq valútada berilgen kredıtter boıynsha syıaqynyń ortasha alynǵan mólsherlemesi 2025 jylǵy tamyzdyń qorytyndysy boıynsha 21,5%-dy qurady. İri bıznestiń teńgemen kredıtteri boıynsha syıaqynyń ortasha alynǵan mólsherlemesi 18,9%-dy, SHOB sýbektilerine – 19,0%-dy, DK – 31,3%-dy qurady.
Halyqqa berilgen kredıtter bir aıda 3,1%-ǵa ulǵaıyp, 22,7 trln teńge qurady (2025 jyldyń basynan 14,7%-ǵa ósý). Halyqqa beriletin kredıtter qurylymynda tutynýshylyq qaryzdar 2,1%-ǵa 16,0 trln teńgege deıin ósti.
Ipotekalyq nesıe naryǵy
Ipotekalyq kredıtter naryqtyq talaptarda berilgen ıpotekalyq qaryzdar portfeliniń 3,8%-ǵa 2,1 trln teńgege deıin ulǵaıýyna baılanysty bir aı ishinde 2,5%-ǵa 6,6 trln teńgege deıin ulǵaıdy (2025 jyldyń basynan 9,0%-ǵa ósý).
2025 jylǵy tamyzda halyqqa berilgen jańa qaryzdar 1,8 trln teńgeni qurady. Bul rette 2025 jyldyń 8 aıynda bul kórsetkish 12,9 trln teńgeni qurady, bul 2024 jyldyń uqsas kezeńimen salystyrǵanda 13,1%- ǵa kóp.
2025 jylǵy tamyzda halyqqa ulttyq valútada berilgen kredıtter boıynsha syıaqynyń ortasha alynǵan mólsherlemesi 19,3%-dy qurady. Teńgemen ıpotekalyq qaryzdar boıynsha ortasha alynǵan syıaqy mólsherlemesi 8,6%-dy, tutynýshylyq qaryzdar boıynsha 21,5%-dy qurady.
Jumys istemeıtin nesıeler nemese sapasy nashar nesıeler
Kredıt portfeliniń sapasy joǵary deńgeıde saqtalyp otyr. 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha bank sektory boıynsha 90 kúnnen astam merzimi ótken bereshegi bar qaryzdar (NPL90+) deńgeıi ótken aı deńgeıinde saqtalyp, nesıe portfeliniń 3,5%-yn nemese 1,4 trln teńgeni qurady.
Bızneske berilgen kredıtterde NPL90+ qaryzdardyń úlesi 2,2%-dy nemese 364 mlrd teńgeni qurady (01.01.2025j. – 2,1% nemese 304 mlrd teńge). 2025 jylǵy tamyz aıynda halyqtyń kredıtteri boıynsha problemalyq bereshektiń úlesi 4,5%-dy nemese 1 071 mlrd teńgeni qurady (01.01.2025j. – 3,8% nemese 790 mlrd teńge).
Jumys istemeıtin qaryzdardy provızıalarmen óteý joǵary deńgeıde saqtalyp otyr jáne 65,4%-dy quraıdy (01.01.2025j. – 67,0%).
Bank sektorynyń mindettemeleri 2025 jylǵy tamyzda negizinen jeke tulǵalardyń salymdarynyń 0,8%-ǵa 26,1 trln teńgege deıin ósýi jáne repo operasıalarynyń 22,5%-ǵa 2,5 trln teńgege deıin ósýi nátıjesinde 2,3%-ǵa 56,9 trln teńgege deıin (2025 jyldyń basynan bastap 8,0%-ǵa ósý) ulǵaıdy.
Depozıt naryǵy
Depozıttik uıymdardaǵy rezıdentterdiń depozıtteri 2025 jylǵy tamyzda negizinen ulttyq valútadaǵy depozıtterdiń 1,0%-ǵa 33,3 trln teńgege deıin ósýi nátıjesinde 1,0%-ǵa 42,8 trln teńgege deıin ulǵaıdy.
Shetel valútasyndaǵy depozıtter 0,8%-ǵa 9,5 trln teńgege deıin ósti. Nátıjesinde 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi dollarlandyrý deńgeıi 22,2%-dy qurady (01.01.2025j. - 22,5%).
Zańdy tulǵalardyń depozıtteri negizinen shetel valútasyndaǵy depozıtterdiń 2,1%-ǵa 5,1 trln teńgege deıin ósýi nátıjesinde 2025 jylǵy tamyzda 0,8%-ǵa 18,7 trln teńgege deıin ulǵaıdy. Ulttyq valútadaǵy depozıtterdiń 1,5%-ǵa 19,7 trln teńgege deıin ulǵaıýyna baılanysty jeke tulǵalardyń depozıtteri 1,1%-ǵa 24,1 trln teńgege deıin ósti.
Banktik emes zańdy tulǵalardyń ulttyq valútadaǵy merzimdi depozıtteri boıynsha syıaqynyń ortasha alynǵan mólsherlemesi 2025 jylǵy tamyzda 15,4%-dy (01.01.2025j. – 14,0%), jeke tulǵalardyń depozıtteri boıynsha – 14,3%-dy (01.01.2025j. – 13,2%) qurady.
Bankterdiń menshikti kapıtaly 2025 jylǵy tamyzda negizinen aǵymdaǵy jyldyń bólinbegen taza paıdasynyń ulǵaıýy nátıjesinde 3,1%-ǵa 9,8 trln teńgege deıin (2025 jyldyń basynan bastap 10,1%-ǵa ósý) ulǵaıdy. 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha negizgi kapıtaldyń jetkiliktilik koefısıenti (k1) 19,7%-dy (01.01.2025j. – 20,4%), menshikti kapıtaldyń jetkiliktilik koefısıenti (k2) – 21,1%-dy (01.01.2025j. – 22,0%) qurady, bul zańnamada belgilengen normatıvterden edáýir asyp túsedi jáne bank sektoryndaǵy áleýetti táýekelderdi óteýdi qamtamasyz etedi.
2025 jylǵy qańtar-tamyzda bankterdiń taza paıdasy 1 864 mlrd teńgeni qurady, bul 2024 jyldyń uqsas kezeńimen salystyrǵanda 14,7%-ǵa artyq. Bank aktıvteriniń rentabeldiligi (ROA) 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha 4,5%-dy (01.08.2025j. – 4,6%), kapıtaldyń rentabeldiligi (ROE) – 30,8%-dy (01.08.2025j. – 31,5%) qurady.
Aıta ketsek, 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń bank sektorynda 23 ekinshi deńgeıdegi bank bar, onyń ishinde 15 bank sheteldik qatysýmen, onyń ishinde 10 enshiles bank.
Buǵan deıin baǵaly qaǵazdar naryǵy boıynsha statısıkany jarıalaǵan bolatynbyz. 2025 jylǵy 1 qyrkúıektegi jaǵdaı boıynsha, aksıalar naryǵyn kapıtaldandyrý 39,6 trln teńgeni qurap (2025 jyldyń basynan bastap 20,4%-ǵa ósti) tamyzda 5,1%-ǵa ósti.
