Anyǵy, bul synaq boldy. Bizdiń eldiń tarıhyndaǵy eń mańyzdy joba eń aldymen bılik úshin úlken synaq bolǵany jasyryn emes. Bılik osyndaı aýqymdy jobalardy júzege asyrýdyń qanshalyqty aýyr ári jaýapty jumys ekenin uǵyndy.
Qarapaıym halyqtan buryn sheneýnikter shý shyǵardy. Keıbir atqaminerlerdiń jumystyń «úırenip qalǵan formatyn» aýystyrǵysy kelmeı bulqan-talqan bolǵanyn da bilemiz. Bul EKSPO-ǵa qaýip-tuǵyn.
Nazarbaev ne dedi?
Úkimetti, depýtattardy bilmeımiz, biraq kórmege qatysty máselelerdiń bastan asatynyn ózge emes, Nazarbaevtyń ózi moıyndaǵan bolatyn.
2015 jyldyń shildesinde EKSPO-ǵa daıyndyq barysyn talqylaǵan shuǵyl jıynda Nazarbaev bárin aıtyp salǵan. Buǵan jaýapty sheneýnikterdi jerden alyp, jerge salǵan. Bul jıynǵa halyqaralyq kórmeniń arnaıy komısarlary qatysqany esimizde. Oǵan da qaraǵan joq, Nazarbaev.
«Áli kúnge deıin kórmege qansha memlekettiń qatysatyny belgisiz. Aı qarap júrsińder me?» degen bolatyn Memleket basshysy.
«Kórmege keletin adamdarǵa qandaı jaǵdaı jasalatyny, EKSPO aıaqtalǵannan keıin onyń shyǵyny men túsimi qandaı bolatyny, jalpy qanshy sponsor tartylatyny, ishten jáne syrttan qansha týrıs keletini, kórme aıasynda qandaı mádenı sharalar uıymdastyratynymyz týraly birde-bir naqty jospar joq» degen ashynǵan Nazarbaev.
Jańa kezeń
Budan keıin EKSPO-nyń sol kezdegi tóraǵasy Talǵat Ermegıaev ustaldy. Aqsha jegen. Korrýpsıamen aınalysqan. Kórmege bólingen aqshany qaltasyna basqan. Ol ǵana emes, onyń janynda júrgen basqa da top-menedjerler de aýzyn maılaǵan. Bul kezde EKSPO-ǵa qarata aıtylǵan syn men narazylyq shegine jetken bolatyn.
Anyǵy, sol sátten bastap kórmege daıyndyq jumystarynyń jańa kezeńi bastaldy.
2015 jylǵy tamyzda basqarma tóraǵasy bolyp Ahmetjan Esimov taǵaıyndaldy. Esimov kele sala basy artyq top-menedjerlerdi jumystan aldy. Munysy jón edi. Bular biriniń jumysyn biri qaıtalaıtyn. Osynyń arqasynda Esimov jylyna 150 mln. teńgeden astap somany únemdeýge múmkindik aldy. Jaman emes.
Esimov buǵan qatysty esep te berdi. Sáýir aıynda EKSPO tóraǵasy kórme esebinen búdjetke túsetin salmaqtyń azaıǵanyn ári demeýshilerdiń kóptep tartylyp jatqanyn tilge tıek etti.
Investısıa: derek pen dáıek
Bul endi tikeleı ınvestısıa. Sol týraly aıtaıyq. Demeýshilik qarjynyń kólemi 38,5 mlrd teńgeni quraǵan eken. Munyń 22 mıllıardy aqshalaı, 15 mıllıardy taýar, qyzmet pen jumys túrinde kórsetilgenin eskerý kerek.
EKSPO-nyń nysandaryn salýǵa memlekettik búdjet esebinen jumsalatyn aqshanyń kólemi baqandaı 302 mlrd. teńgege qysqartylǵan.
Týrıserge de jaǵdaıy jasalynypty. Olarǵa arnap elimizdiń qalalaryna 73 marshrýt ázirlenip, aýqymdy mádenı-saýyq baǵdarlamasy daıyndalyp qoıypty.
Kúlli álemge 24 saǵat habar taratatyn Evronús, Dıskaverı, CNN, CNBC, National Geografic telearnalarynda asa aýqymdy jarnamalyq kampanıa júrgizildi, júrgizilip te jatyr.
Nazarbaevtyń budan buryn kórme basshylyǵyn qalaı synaǵanyn aıtqanbyz. Sol pikirin ózgertken eken.
Bıylǵy jyldyń sáýirinde Memleket basshysy EKSPO-nyń daıyndyǵyna múlde basqa baǵa berdi.
«Daıyndyq durys júrip jatyr. Saqadaı saımyz deýimizge bolady. Nysandardy retke keltirý jumystary júrgizilýde», - dedi Nazarbaev.
Esterińizge sala ketsek, qazirgi kúnge deıin Astanadaǵy EKSPO kórmesine qatysatynyn 115 el jáne 22 halyqaralyq uıym naqtylap qoıdy.
Aıaýlym SHAIMARDAN
