Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev Ulttyq quryltaıdyń tórtinshi otyrysynda Abaı ınstıtýtyn mádenı-aǵartý mekemesi retinde damytý týraly mańyzdy bastama kóterdi. Bul joba qazaq mádenıetin halyqaralyq deńgeıde tanytýda jańa kezeńdi ashýǵa yqpal etedi.
Bul bastama bıyl uly oıshyl Abaı Qunanbaıulynyń týǵanyna 180 jyl tolýymen úılesip otyr. Osyǵan baılanysty Memleket basshysy ulttyq mádenıetti damytýǵa baǵyttalǵan birqatar mańyzdy bastamalardy kóterip, Abaı ınstıtýtynyń rólin nyǵaıtý qajettigin erekshe atap ótti. Prezıdent osy mekemeniń elimizdiń bolashaǵy úshin mańyzy zor ekenine nazar aýdaryp, onyń álemdik mádenıet pen rýhanıatqa qosar úlesin aıryqsha atap ótti.
Osydan bes jyl buryn, Abaıdyń 175 jyldyq mereıtoıy aıasynda Prezıdent Semeıde abaıtanýshy ǵalymdarmen kezdesip, Abaı ınstıtýtyn qurý týraly usynys jasaǵan edi. Búginde bul bastama sıfrlyq platforma retinde iske asyrylyp, qazaq tilin úıretý quralyna aınaldy. Endi ony tolyqqandy mádenı-aǵartý ortalyǵy retinde damytý qajet.
Prezıdenttiń aıtýynsha, Abaı ınstıtýty halyqaralyq deńgeıde Konfýsıı, Gete jáne Servantes ınstıtýttary sıaqty mańyzdy mádenı ortalyqqa aınalýy tıis. Búginde álemdik tájirıbede ózin tıimdi dáleldegen atalǵan ortalyqtar ulttyq mádenıetti dáripteýde mańyzdy ról atqaryp keledi. Bul halyqaralyq tájirıbe qazaq mádenıetiniń nasıhattalýyna úlken úles qosatyny anyq.
Prezıdenttiń tapsyrmasyna sáıkes, Abaı ınstıtýty negizgi seriktes elderde mádenıetimizdi nasıhattaıtyn basty ortalyqqa aınalýy kerek. Qazirdiń ózinde Qytaı, Túrkıa, Mońǵolıa sıaqty elderde osyndaı ortalyqtar ashý josparlanyp otyr. Bul bastama arqyly qazaq mádenıeti jahandyq deńgeıde álemge keńinen tanystyrylatyn bolady.
Abaı ınstıtýty tek til úıretý ordasy ǵana emes, qazaq halqynyń rýhanı murasyn álemge tanytatyn úlken mádenı joba bolyp tabylady. Abaıdyń shyǵarmalary adamzat órkenıetiniń ajyramas bóligi sanalady. Sondyqtan Abaı ınstıtýtynyń qyzmeti tek qazaq tildi aýdıtorıaǵa emes, búkil álemge baǵyttalýy tıis. Bul bastama qazaq mádenıeti men tiliniń halyqaralyq deńgeıde tanymal bolýyna jańa múmkindikter ashyp, ulttyq qundylyqtarymyzdy keńinen nasıhattaýǵa jol ashady.
Prezıdenttiń bul bastamasy ulttyq mádenıetti álemdik arenaǵa shyǵarý úshin jasalǵan mańyzdy qadam. Abaı murasy arqyly qazaq halqynyń rýhanıatyn nasıhattaý – ulttyń bolashaǵy úshin úlken mańyzǵa ıe.
Abaı ınstıtýty — qazaq mádenıetin álemge tanytý jolyndaǵy mańyzdy bastama. Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń usynysymen qurylyp, qazirgi ýaqytta mádenı-aǵartý ortalyǵyna aınalý jolynda alǵa qadam basqan bul ınstıtýt, elimizdiń ulttyq murasyn halyqaralyq deńgeıde nasıhattaý úshin úlken múmkindikter ashady. Abaıdyń shyǵarmalary men qazaq halqynyń rýhanı qundylyqtaryn álemge tanytý — ulttyń mádenı bolashaǵy úshin asa mańyzdy. Prezıdenttiń bul bastamasy qazaq mádenıetin álemdik arenada tanytýǵa baǵyttalǵan jańa kezeńdi bastap, ulttyń tarıhy men tilin tanytýda mańyzdy ról atqarýǵa jol ashady. Abaı ınstıtýty óz qyzmetin keńeıte otyryp, álemniń ár túkpirinde qazaq mádenıetiniń rýhanı baǵasyn arttyrýǵa yqpal etedi.
Jetibaı Raqymberdi Qajyǵalıuly,
Abaı atyndaǵy QazUPÝ
Áleýmettik jáne jastar saıasaty jónindegi deparatement dırektory
