"Ырыскелді қажы" атындағы мешіттің бас имамы, теолог Нұрлан Байжігітұлы мәһр үшін жат ағымдағы қыздармен сөзге келіп қалғанын айтты, - деп хабарлайды Dalanews.kz.
Нұрлан Байжігітұлының "Сырласу" бағдарламасындағы мәлімдемесі қоғамда жиі талқыға түсіп жүрген мәһр мәселесіне тағы да назар аудартты. "Ырыскелді қажы" атындағы мешіттің бас имамы әрі теолог өзінің жат ағым өкілдерімен мәһр туралы дауласып қалғанын айтты. Оның пікірінше, мәһр шариғатта бар дүние болғанымен, қазақ халқының салт-дәстүріне жат. Бұл тұжырым қоғамда әртүрлі пікірлер тудырып, жат ағымдағы адамдардың қарсылығын туғызған қалыңмал және басқа да сыйлықтар арқылы жүзеге асқанын айтады.
Қалыңмал - қазақтың ежелден келе жатқан дәстүрі, мұнда қыздың ата-анасына оның тәрбиесі мен еңбегі үшін құрмет көрсетіледі. Мәһр қазақтың тұрмысында қалыңмалмен алмастырылған, және ол арқылы жас жұбайларға қажетті заттар - киім-кешек, жиһаз сияқты тұрмыстық заттар дайындалып отырған. Ал, ажырасқан жағдайда, қыз өзімен бірге осы дүниелерді алып кетіп, оны мәһр ретінде қолданатын. Демек, қазақтың дәстүрінде мәһр осы сипатта болған.
Имамның айтуынша, шариғатта бар мәһр дәстүрі қазақ халқына шетелден білім алып келген кей азаматтардың әсерімен соңғы жылдары белсенді түрде енгізіле бастаған. Осы азаматтар, шариғатты дұрыс түсінбей, қазақтың ата салтына сәйкес келмейтін ережелерді қоғамға тықпалауда. Қазақтың ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрлері де шариғат талаптарын толықтай орындап отырғанын баса айтқан Нұрлан Байжігітұлы жастардың осы мәселеде адаспауына шақырды.
Мәһр тақырыбын талқылау барысында Нұрлан имам жат ағымдағы қыздармен болған дауын да баяндап берді. Олар имамға "неге Құдайдың әмірін бұзып тұрсыз?" деген талаппен шыққан. Осы жерде Нұрлан Байжігітұлы шариғаттағы мәһрдің мәнін түсіндіріп, оның қыздың ажырасқан жағдайда өмірін материалдық тұрғыдан қамтамасыз ету үшін емес, отбасы берекесін сақтауға бағытталғанын жеткізді. "Ажырасамын деп ниеттенген адамда отбасы құндылықтары әлсіз болады, жүрек дүниеге байланады," – дейді имам.
Имамның айтуынша, бұл мәселені түсінбеген жастар көбіне шариғат ережелерін қатал түрде ұстанғысы келетіндерден тәлім алады. Олар қазақтың байырғы тәрбиесінен, ақсақалдардың өсиеті мен аналардың батасынан алыс қалып отыр. Қазақтың дәстүрлі құндылықтары әрқашан шариғатпен үндескен, бірақ соған қарамастан, біздің халықтың салтына тән өзіндік ерекшеліктері бар.
Нұрлан Байжігітұлының айтуынша, кейбір жастар мәһрді қыздың болашақтағы ажырасу жағдайына сақтық шарасы ретінде қабылдайды. Бұл - шариғаттың мәнін дұрыс түсінбегеннің белгісі. Мәһрдің құнын алдын ала бекітіп, оны үлкен сомада талап ету – шариғаттағы ниеттің бұзылғанын көрсетеді деп санайды имам.
Қазіргі замандағы қызықты оқиғалардың бірі ретінде имам биткоин сұраған келіншектің некесін қиғанын айтып өтті. Бұл жағдай шариғат талаптарын қазіргі заманғы құндылықтармен үйлестіруге талпынған жастар арасында орын алған ерекше оқиға ретінде көрініс тапты. Келіншек мұны қалжың ретінде сұрағанымен, ерлі-зайыптылардың өзара келісіммен шешім қабылдайтынын имам атап өтті.
Осылайша, Нұрлан Байжігітұлы қазақ қоғамында орын алып жатқан шариғат пен дәстүр арасындағы түсінбестіктерді көрсетіп, жастарды шариғатты дұрыс түсінуге, ата-баба дәстүрін бағалауға шақырды. Мәһр мәселесі, бір қарағанда, тек материалдық дүние секілді көрінгенімен, оның астарында терең рухани және ұлттық құндылықтар жатыр.
