Көп адам аш қарынға жаттығу жасаудың тиімді екенін естіп, таңертең тамақ ішпей спортпен айналысуды жөн көреді. Себебі түнде ағза гликоген қорын (энергия көзі) азайтып тастайды, ал бұл кезде дене белсенділігі майды тезірек ыдыратады деген түсінік бар. Алайда іс жүзінде бәрі басқаша, деп хабарлайды Dalanews.kz.

Ағзаға энергия керек

Кез келген физикалық жаттығуға ағзаға қуат қажет. Ол қуатты тамақтан аламыз. Егер жаттығу алдында аздап көмірсу мен ақуыз тұтынсақ, бұлшықеттерге күш түседі, адамда энергия пайда болады, жаттығу сапалы өтеді.

Аш қарынға спортпен айналысқанда көп адамда әлсіздік, тез шаршау, бас айналу сияқты белгілер байқалады. Бұл ағзадағы энергия қорының жеткіліксіздігінен болады.

Ғылыми зерттеулер не дейді?

Бірқатар зерттеулер аш қарынға жаттығудың май жағу процесін сәл жылдамдататынын көрсеткен. Бірақ кейінгі зерттеулер бұл айырмашылық ұзақ мерзімді нәтижеге әсер етпейтінін дәлелдеді. Яғни, жаттығу алдындағы тамақтану уақыты емес, жалпы күнделікті калория тепе-теңдігі маңызды. Егер адам тұтынған калориядан көбірек жұмсаса, салмақ бәрібір азаяды.

Аш қарынға жаттығудың артықшылықтары

• Таңертең жаттығу адамды сергітеді, көңіл-күйді көтереді;

• Метаболизмді іске қосып, ағзаны «оятуға» көмектеседі;

• Уақытты тиімді пайдалануға мүмкіндік береді — әсіресе жұмыс алдында.

Егер адамның өзіне ыңғайлы болса және өзін жайлы сезінсе, аш қарынға жеңіл кардиожаттығулар (жүгіру, жаяу жүру, йога, созылу) жасауға болады. Мұндай белсенділік 20–30 минуттан аспауы тиіс.

Кімдерге аш қарынға жаттығуға болмайды?

Кейбір жағдайларда аш қарынға спортпен айналысу денсаулыққа зиян болуы мүмкін:

• Асқазан-ішек аурулары (гастрит, ойық жара);

• Төмен қан қысымы немесе жүрек-қан тамыр аурулары;

• Қант диабеті мен эндокриндік бұзылулар;

• Жүкті әйелдерге де мұндай жаттығулар ұсынылмайды.

Сондай-ақ қатты қарқынмен жасалатын күштік жаттығуларды аш қарынға орындауға болмайды — бұлшықет зақымданып, жаттығу тиімділігі төмендейді.

Жаттығу алдында қалай тамақтанған дұрыс?

Жаттығуға дейінгі ас мәзірі оның түріне және уақытына байланысты.

• Егер оянған соң бірден жеңіл жүгіруге шықсаңыз — бір банан немесе бір стақан су жеткілікті.

• Ал жаттығуға дейін 45–60 минут уақытыңыз болса, жеңіл көмірсу мен аз ақуыз қабылдаңыз (мысалы, сұлы ботқасы, айран немесе омлет).

• Егер ауыр жаттығу жоспарланса, 2–3 сағат бұрын толыққанды тамақтану керек.

Майлы және талшықты тағамдар жаттығу кезінде жайсыздық тудыруы мүмкін, сондықтан олардан бас тартқан жөн.

Аш қарынға жаттығу жасау — арықтаудың «сиқырлы тәсілі» емес. Май жағу процесі күнделікті тамақтану мен тұрақты белсенділікке байланысты.