كوپ ادام اش قارىنعا جاتتىعۋ جاساۋدىڭ ءتيىمدى ەكەنىن ەستىپ، تاڭەرتەڭ تاماق ىشپەي سپورتپەن اينالىسۋدى ءجون كورەدى. سەبەبى تۇندە اعزا گليكوگەن قورىن (ەنەرگيا كوزى) ازايتىپ تاستايدى، ال بۇل كەزدە دەنە بەلسەندىلىگى مايدى تەزىرەك ىدىراتادى دەگەن تۇسىنىك بار. الايدا ءىس جۇزىندە ءبارى باسقاشا، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

اعزاعا ەنەرگيا كەرەك

كەز كەلگەن فيزيكالىق جاتتىعۋعا اعزاعا قۋات قاجەت. ول قۋاتتى تاماقتان الامىز. ەگەر جاتتىعۋ الدىندا ازداپ كومىرسۋ مەن اقۋىز تۇتىنساق، بۇلشىقەتتەرگە كۇش تۇسەدى، ادامدا ەنەرگيا پايدا بولادى، جاتتىعۋ ساپالى وتەدى.

اش قارىنعا سپورتپەن اينالىسقاندا كوپ ادامدا السىزدىك، تەز شارشاۋ، باس اينالۋ سياقتى بەلگىلەر بايقالادى. بۇل اعزاداعى ەنەرگيا قورىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن بولادى.

عىلىمي زەرتتەۋلەر نە دەيدى؟

ءبىرقاتار زەرتتەۋلەر اش قارىنعا جاتتىعۋدىڭ ماي جاعۋ پروسەسىن ءسال جىلدامداتاتىنىن كورسەتكەن. ءبىراق كەيىنگى زەرتتەۋلەر بۇل ايىرماشىلىق ۇزاق مەرزىمدى ناتيجەگە اسەر ەتپەيتىنىن دالەلدەدى. ياعني، جاتتىعۋ الدىنداعى تاماقتانۋ ۋاقىتى ەمەس، جالپى كۇندەلىكتى كالوريا تەپە-تەڭدىگى ماڭىزدى. ەگەر ادام تۇتىنعان كالوريادان كوبىرەك جۇمساسا، سالماق ءبارىبىر ازايادى.

اش قارىنعا جاتتىعۋدىڭ ارتىقشىلىقتارى

• تاڭەرتەڭ جاتتىعۋ ادامدى سەرگىتەدى، كوڭىل-كۇيدى كوتەرەدى؛

• مەتابوليزمدى ىسكە قوسىپ، اعزانى «وياتۋعا» كومەكتەسەدى؛

• ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى — اسىرەسە جۇمىس الدىندا.

ەگەر ادامنىڭ وزىنە ىڭعايلى بولسا جانە ءوزىن جايلى سەزىنسە، اش قارىنعا جەڭىل كارديوجاتتىعۋلار (جۇگىرۋ، جاياۋ ءجۇرۋ، يوگا، سوزىلۋ) جاساۋعا بولادى. مۇنداي بەلسەندىلىك 20–30 مينۋتتان اسپاۋى ءتيىس.

كىمدەرگە اش قارىنعا جاتتىعۋعا بولمايدى؟

كەيبىر جاعدايلاردا اش قارىنعا سپورتپەن اينالىسۋ دەنساۋلىققا زيان بولۋى مۇمكىن:

• اسقازان-ىشەك اۋرۋلارى (گاستريت، ويىق جارا)؛

• تومەن قان قىسىمى نەمەسە جۇرەك-قان تامىر اۋرۋلارى؛

• قانت ديابەتى مەن ەندوكريندىك بۇزىلۋلار؛

• جۇكتى ايەلدەرگە دە مۇنداي جاتتىعۋلار ۇسىنىلمايدى.

سونداي-اق قاتتى قارقىنمەن جاسالاتىن كۇشتىك جاتتىعۋلاردى اش قارىنعا ورىنداۋعا بولمايدى — بۇلشىقەت زاقىمدانىپ، جاتتىعۋ تيىمدىلىگى تومەندەيدى.

جاتتىعۋ الدىندا قالاي تاماقتانعان دۇرىس؟

جاتتىعۋعا دەيىنگى اس ءمازىرى ونىڭ تۇرىنە جانە ۋاقىتىنا بايلانىستى.

• ەگەر ويانعان سوڭ بىردەن جەڭىل جۇگىرۋگە شىقساڭىز — ءبىر بانان نەمەسە ءبىر ستاقان سۋ جەتكىلىكتى.

• ال جاتتىعۋعا دەيىن 45–60 مينۋت ۋاقىتىڭىز بولسا، جەڭىل كومىرسۋ مەن از اقۋىز قابىلداڭىز (مىسالى، س ۇلى بوتقاسى، ايران نەمەسە وملەت).

• ەگەر اۋىر جاتتىعۋ جوسپارلانسا، 2–3 ساعات بۇرىن تولىققاندى تاماقتانۋ كەرەك.

مايلى جانە تالشىقتى تاعامدار جاتتىعۋ كەزىندە جايسىزدىق تۋدىرۋى مۇمكىن، سوندىقتان ولاردان باس تارتقان ءجون.

اش قارىنعا جاتتىعۋ جاساۋ — ارىقتاۋدىڭ «سيقىرلى ءتاسىلى» ەمەس. ماي جاعۋ پروسەسى كۇندەلىكتى تاماقتانۋ مەن تۇراقتى بەلسەندىلىككە بايلانىستى.