الداعى 19 ناۋرىزدا ەلىمىزدە ءماجىلىس پەن ءماسليحات دەپۋتاتتارى سايلانادى – بۇل سايلاۋ وتكەن جىلى پرەزيدەنت سايلاۋىمەن باستالعان سايلاۋ سيكلىن اياقتايدى. داۋىس بەرۋ وتكەن جىلى قابىلدانعان كونستيتۋسياعا وزگەرىستەر ەنگىزۋدى كوزدەيتىن جاڭا ەرەجە بويىنشا وتەدى.
سايلاۋدا ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ 70 پايىزى پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا، 30 پايىزى ءبىر مانداتتى وكرۋگتەردەن سايلانادى. ارالاس سايلاۋ جۇيەسى بويىنشا 50/50 قاتىناسى بويىنشا وبلىستار مەن رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ ءماسليحاتتارىنا سايلانادى. ال اۋداندار مەن وبلىستىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ ءماسليحاتتارىنا سايلاۋدا ازاماتتار ءبىر مانداتتى وكرۋگتەردەگى كانديداتتارعا عانا داۋىس بەرەدى.
ساياسي پارتيالار، قوعامدىق بىرلەستىكتەر ءوز كانديداتتارىن ۇسىندى، ءوزىن-وزى ۇسىنعاندار كانديدات بولدى. ەگەر بۇرىن قازاقستاندا پروپورسيونالدى سايلاۋ جۇيەسى بولسا: پارتيالىق تىزىمدەر بويىنشا پارلامەنتتىك سايلاۋعا تەك ساياسي پارتيالاردىڭ وكىلدەرى عانا قاتىسا الاتىن. ال بۇگىنگى تاڭدا سايلاۋشىلار جەكە كانديداتقا داۋىس بەرە الادى.
«ءادىل سايلاۋ ءۇشىن» قالالىق شتابىنىڭ جەتەكشىسى باۋىرجان ماقۇلبايەۆ ولاردىڭ نەگىزگى مىندەتى زاڭداردى ءتۇسىندىرۋ، قۇقىقتىق كومەك كورسەتۋ، كەڭەس بەرۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. زاڭگەرلەر بەيتاراپ پوزيسيا ۇستانا وتىرىپ حالىقتى تولىق اقپاراتپەن قامتاماسىز ەتەدى. الماتىدا بارلىعى 16 زاڭ كەڭەسشىلەرى پالاتاسى جۇمىس ىستەيدى، ازىرگە كانديداتتاردىڭ ەشقايسىسى قۇقىقتىق كومەككە جۇگىنگەن جوق.
– بۇگىنگە دەيىن ءبىز الماتىلىق كاسىپورىنداردىڭ ءىرى ۇجىمدارىمەن 30-عا جۋىق كەزدەسۋ وتكىزدىك. قولدانىستاعى سايلاۋ زاڭناماسىنىڭ نورمالارىن تۇسىندىرەمىز. ءبىز ءاربىر ادام ءوز قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن بىلگەنىن قالايمىز، بۇل سايلاۋدىڭ ادىلدىگى مەن اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ بىردەن-بىر جولى. ءبىز ەشكىمدى ۇگىتتەپ، ەشكىمدى ۇسىنبايمىز، زاڭ نورمالارىن تۇسىندىرەمىز، – دەدى ب.ماقۇلبايەۆ.
قورىتىندىلاي كەلە، الماتى قالاسى زاڭ كەڭەسشىلەرى پالاتاسىنىڭ مۇشەسى باۋىرجان بايتاعۇروۆ سايلاۋ ۇدەرىسىندەگى بايقاۋشىلاردىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىنە توقتالدى.
– بايقاۋشىلار سايلاۋ زاڭناماسىنا سايكەس ارەكەت ەتۋگە مىندەتتى، ولاردىڭ سايلاۋ قىزمەتىنە ارالاسۋعا قۇقىعى جوق. ولار سىرتتان باقىلايدى، ەگەر زاڭ بۇزۋشىلىقتار بولسا، وندا ولاردى تىركەۋ قاجەت، – دەدى ب.بايتاعۇروۆ.
سونداي-اق، تىركەۋ مەرزىمى اياقتالعان ساتتەن باستاپ ۇگىت اياقتالعانعا دەيىن كانديداتتاردىڭ، پارتيالىق ءتىزىمدى ۇسىنعان ساياسي پارتيالاردىڭ ۇگىت جۇرگىزۋگە جانە ءوزىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ناسيحاتتاۋعا قۇقىعى بار ەكەنى ايتىلدى.
جيىن قورىتىندىسىندا زاڭگەرلەر سىرتقى جارنامامەن اينالىساتىن كومپانيالاردى، ب ا ق وكىلدەرىن، بلوگەرلەر مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى پابليك يەلەرىن ۇگىت جۇرگىزۋ جۇمىستارى ءۇشىن تەڭ قۇقىقتار مەن مۇمكىندىكتەر بەرۋگە شاقىردى.
ال كانديداتتار بولسا، ءوز كەزەكتەرىندە وزدەرىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلامالارىندا زاڭ تالاپتارىن بۇزباي، بوتەننىڭ ار-نامىسىن قورلاماي، ۇگىت-ناسيحات جۇرگىزۋدىڭ زاڭسىز ادىستەرىن قولدانباۋلارى كەرەك.
