ءقازىر اقشاسىن دەپوزيتتە ساقتاپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار جيناعىن كوبەيتۋ ماقساتىندا اكسيا ساتىپ الاتىندار قاتارى دا كوبەيىپ كەلەدى. وتكەن اپتا سوڭىندا ForteBank اكسياسىن ۇستاۋشىلار ابدەن ۋ-شۋ بولدى: ءبىر جىل ىشىندە وتە تارتىمدى "قاعازعا" اينالعان ول ءبىر ساتتە بىردەن ەكى ەسە باعاسىن جوعالتتى. ماماندار وسى ءبىر اكسيا قوزعالىسىن مىسالعا الا وتىرىپ، قور نارىعىندا ارەكەت ەتكەندە نەنى ەسەپكە الىپ، ال تاعى قانداي جايتتاردان بويدى اۋلاق ۇستاۋ كەرەكتىگى جونىندە كەڭەسپەن ءبولىستى. ونىمەن Dalanews.kz سايتىنداعى وسى ماقالادان تانىسا وتىرىڭىزدار.
ءىرى مامىلە تۋرالى جاريالانعان اقپارات اياسىندا ForteBankء-تىڭ KASE-دەگى اكسيالارىنىڭ باعاسى بۇرىن-سوڭدى بولماعان ءوسىمدى كورسەتتى. 11 شىلدەدە باعا ءوسىمىنىڭ شىڭى تىركەلدى. اتاپ ايتقاندا:
- ءبىر اپتا ىشىندەگى ءوسىم: +65،55%
- ءبىر اي ىشىندەگى ءوسىم: +141،51%
- ءبىر جىل ىشىندەگى ءوسىم: +225،18%.
ياعني، 2025 جىلى 11 شىلدەدە باستاپقى باعاسى 7،6 تەڭگە بولعان ForteBankء-تىڭ ءبىر اكسياسىنىڭ قۇنى 44 تەڭگەگە جەتتى. ينۆەستورلار چاتىندا اجيوتاج بولدى. ءبىراق، ادەتتەگىدەي، فۋندامەنتالدى فاكتىلەرگە نەگىزدەلمەگەن ءوسىم بولعاندىقتان، ونىڭ اقىرى دا اياق استى ورىن الدى. وتكەن جۇما، 11 شىلدەدە اكسيالاردىڭ باعاسى 32،37%-عا تومەندەپ، 22 تەڭگە بولىپ قالدى. ياعني، بۇل "قاعازدى" باعا ءوسىمى شىڭىندا ساتىپ العاندار توبەسىنە سۋىق سۋ قۇيىپ جىبەرگەندەي اسەر الدى. ەندى قايتەسىڭ، كىم ساتىپ ۇلگەرمەدى، سول بارىنەن كەش قالدى.
Kaz Invest Group ساراپشىلارى بۇل ارادا قولدان "باعا كوپىرشىگى" جاسالعانىن ناقتىلايدى. ءبىراق مۇندايدا ونسىز بولمايدى ەكەن.
"سەبەبى اقشاسىن الىپ، ءىرى ينۆەستور قور نارىعىنا كىرگەندە بوس اكسيالار كوپ بولا بەرمەيدى. سايكەسىنشە، سۇرانىس وسەدى، سوعان سايكەس باعا دا جوعارىلاي بەرەدى. الايدا نارىق – ءتىرى اعزا. جىلدام وسىمنەن كەيىن باعاعا تۇزەۋلەر ەنگىزىلەدى"، دەلىنەدى Kaz Invest Group-تىڭ Telegram ارناسىندا. وسىندا جۇرگىزىلگەن ساۋالناما ناتيجەسى دە كورسەتىپ وتىرعانداي، اتالعان اكسيانى ساتىپ الۋشىلاردىڭ 28% عانا باعانىڭ قاتتى ءوسىمى كەزىندە ساۋدا جاساپ ۇلگەرىپ، پايداعا كەڭەلگەن. ال قالعاندارى، وكىنىشكە قاراي، كلاسسيكالىق تۇزاقتىڭ قۇربانى بولدى.
ينۆەستورلاردىڭ 46%-ى ازداپ شىعىنعا ۇشىراعان نەمەسە ازداپ قانا پايدا كورگەن. ولار - اكسيانى 40 تەڭگەدەن تومەن ساتقاندار.
ال 18%-ى ەڭ كوپ تاراعان قاتەلىككە ۇرىنعان: ناعىز حايپ كەزىندە اكسيانى 32 تەڭگەدەن ساتىپ الادى دا، ونى مۇلدە ساتىپ ۇلگەرمەيدى. "32 تەڭگەدەن ساتىپ الىپ، قايتا ساتىپ ۇلگەرمەدىم" دەگەن پىكىر جەلىدەگى قىزۋ پىكىرتالاستاردىڭ كوزىنە اينالدى.
ForteBank اكسيالارىمەن بولعان وقيعا - بۇل FOMO (Fear of Missing Out) اسەرىنىڭ نەمەسە "مۇمكىندىكتى جىبەرىپ الماۋ" ەموسياسىمەن جالپى پروسەسكە كەش قوسىلۋ تۇرعىسىنداعى كلاسسيكالىق مىسال. "جۇرت وكىرتىپ اقشا تاۋىپ جاتقاندا، ولاردىن تىسقارى قالامىن با" دەگەن وسى ەلەڭ-الاڭ پسيحولوگيالىق كۇي ادامداردى بۇرىس شەشىم قابىلداۋعا تۇرتكى بولىپ جاتادى.
ساراپشىلار وسىنداي پسيحولوگيالىق كۇيدە بولعان ينۆەستورلار مىنانداي نەگىزگى ەرەجەلەردى ەلەۋسىز قالدىراتىنىن ايتادى:
- جاڭالىق - پايدانى بىلدىرمەيدى. ءىرى مامىلە - بۇل وڭ سيپاتتاعى بەلگى، ءبىراق ونىڭ بانكتىڭ پايداسىنا ناقتى اسەرى بولاشاق قارجىلىق ەسەپتىلىكتە عانا كورىنەدى.
- تەك ءبىر جاڭالىق اياسىندا بولعان ءوسىم ءاردايىم الىپساتارلىق سيپاتقا يە. تاۋەكەلدەردى تالداۋ مىندەتتى بولىپ تابىلادى. باعا شارىقتاپ تۇرعاندا ساۋدا جاساماس بۇرىن، وزىڭىزگە سۇراق قويۋىڭىز كەرەك ەدى: "اكسيانىڭ شىن باعاسى قانداي؟ ەگەر بۇل جاڭالىق باعانى "ويناتۋ" ءۇشىن جاسالىپ جاتسا شە؟» دەگەندەي.
- ەسەپ بولماسا – ءوسىم دە جوق. كومپانيانىڭ تۇراقتى ءوسىمى ءاردايىم قارجىلىق كورسەتكىشتەرمەن راستالادى: تازا كىرىس ءوسىمى، كىرىستىلىكتىڭ جاقسارۋى، ۇعىنىقتى ديۆيدەندتىك ساياسات. بۇل فاكتورلارسىز ءوسىم كۇماندى بولىپ تابىلادى.
"قورىتا كەلگەندە، ForteBank وقيعاسى قاتتى كۇيزەلەتىن جاعداي ەمەس ارينە، ءبىراق قازاقستاننىڭ جاس قور نارىعى ءۇشىن ماڭىزدى ءارى ساباق بولاتىن دۇنيە. جەكە ينۆەستورلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىنىڭ ارتۋى، ارينە، وڭ ءۇردىس. ول قارجىلىق مادەنيەتتىڭ دامىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى. الايدا، ول قارجىلىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرىپ وتىرۋ كەرەكتىگىن دە تانىتادى. الىپساتارلىق حايپتى ىرگەلى وسىمنەن اجىراتا ءبىلۋ، ەموسيالاردى باقىلاۋ جانە تاۋەكەلدەردى بايسالدى باعالاۋ - بۇل تابىستى ينۆەستوردى لوتەرەياعا قاتىسۋشىدان ەرەكشەلەندىرەتىن قاسيەتتەر. بۇل جايت قاراپايىم ەرەجەلەردى ەلەمەۋ قانشالىقتى قىمباتقا تۇسەتىنىن انىق كورسەتتى"، - دەيدى ساراپشىلار.