رەسەيدىڭ رەسمي بيلىگى جانە وپپوزيسياسىن بىرىكتىرەتىن ءبىر دۇنيە بار. بۇلار ەكەۋى دە كەلمەسكە كەتكەن «سابەت ۇكىمەتىن» قايتا ءتىرىلتۋدى كوكسەيدى. سايىپ كەلگەندە، قازىرگى پۋتين بيلىگى قۇلاپ، ونىڭ ورنىنا باسقا توپ كەلگەن كۇننىڭ وزىندە كرەملدىڭ بۇرىنعى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ قۇرامىندا بولعان ەلدەرگە قاتىستى كوزقاراسى وزگەرمەك ەمەس.
بۇل رەسەيلىك باسپاسوزگە شولۋ جاساساڭىز، بىردەن بايقالادى. ءتىپتى ەل ىشىندە ەركىن اقپارات قۇرالى دەگەن اتى بار باسىلىمداردىڭ ءوزى كەڭەستىك داۋىرگە قاتىستى ماسەلە كوتەرىلسە، ءبىرجاقتى باعىت ۇستانادى. ناقتىلاي كەتەيىك. بيىلعى جىلدىڭ 9 قاراشاسىندا بەرلين قابىرعاسىنىڭ قۇلاتىلعانىنا 25 جىل تولماق. وسىناۋ ايتۋلى شارانىڭ قارساڭىندا رەسەيلىك باسپا ءسوز بەتىندە «گورباچيەۆ بولماعاندا كەڭەس ۇكىمەتىن ساقتاپ قالۋعا بولار ەدى» دەگەن سىڭايداعى ماقالالار بىرىنەن سوڭ ءبىرى جارىق كورىپ جاتىر. سونىڭ بىرىنە نازار اۋداردىق. «ەركىن باسپا ءسوز» (سۆوبودنايا پرەسسا) گازەتى رەسەيدەگى ساياسي ورتا ساناسىن جەتىك بىلەتىن، تاريحشى ۆالەريي سكۋرلاتوۆپەن اڭگىمەلەسكەن ەكەن. سۇحباتتىڭ سىڭايى «گورباچيەۆ ساتقىن» دەگەنگە سايادى.
- ول (گورباچيەۆ) كوممۋنيستىك جوبانى كۇيرەتىپ تىندى، جۇيەنىڭ سوڭىنان ەرگەن حالىقتىڭ سەنىمىنە سەلكەۋ ءتۇسىردى. ول بارىپ تۇرعان ساتقىن. قازىرگى حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ ۋشىعىپ وتىرعانى گورباچيەۆتىك ساياساتتىڭ سالدارى. الداعى 10، 20، 50 جىلدا رەسەيدى نە كۇتىپ تۇرعانى بەلگىسىز. سىرتتان دا، ىشتەن دە ءقاۋىپ كوپ. سەبەبى، گورباچيەۆتىڭ جولىن جالعاستىرىپ جۇرگەندەر ءالى دە بار. ءدال وسىندايلاردىڭ كەسىرىنەن رەسەي 1990 جىلعى جەلتوقساندا قۇلاپ تىنعان كسرو-نىڭ تاعدىرىن كەشۋى مۇمكىن دەپ قورقامىن.
- ءبىراق قازىرگى كۇنى رەسەي ءوزىنىڭ ۇلتتىق مۇددەسىن قايتادان قولعا الدى عوي؟
- سەبەبى ءقازىر گورباچيەۆ نەمەسە ەلسين بيلىك قۇرعان كەزەڭ ەمەس. تاريحي ءۇردىستىڭ ءوزى رەسەيلىكتەردى ءوزىنىڭ گەوساياسي مۇددەسىن قورعاۋعا، بۇرىنعى كەڭەستىك ەلدەردى ءوز وربيتاسىندا ۇستاۋعا يتەرمەلەپ وتىر. مىسالعا، 2008 جىلى ءبىز وڭتۇستىك وسەتيانى قورعاپ قالا الدىق. ءبىزدىڭ اسكەر تبيليسيگە 50 شاقىرىم جەتپەي توقتادى. نەگىزىندە گرۋزياعا باسىپ كىرىپ، بۇل جەردە ءوز بيلىگىمىزدى ورناتار جانە رەسەيشىل جەتەكشىلەردى وتىرعىزىپ كەتەر جاعدايىمىز بار تۇعىن. بۇلاي بولعاندا گرۋزيندەر ءوز ماسەلەسىن ەتنيكالىق ەمەس، مۇلدە باسقا دەڭگەيدە شەشۋگە ءماجبۇر بولار ەدى. ءازىر دونباسس اسكەرىن ماريۋپولعا 7-8 شاقىرىم جەتكىزبەي توقتاتىپ قويدىق. تۇسىنىكسىز. قالانى باسىپ الاتىن بولساق، تارازى باسى ءبىز جاققا اۋار ەدى عوي!
P.S. رەسەيلىك باسىلىمداردىڭ سكۋرلاتوۆتى العا شىعارۋى تەگىن ەمەس.ونىڭ «كەڭەس ۇكىمەتى «ولمەۋى» ءتيىس ەدى. سوندىقتان رەسەيلىكتەر ءۇشىن گورباچيەۆتان وتكەن جەكسۇرىن ادام جوق» دەگەن پىكىرىنىڭ ءوزى ارانداتۋ. ءوز سۇحباتىندا ۋكراينا بيلىگىن نەوفاشيستەرگە تەڭەپ، ال گرۋزيندەردى «باسىپ الامىز» دەپ قورقىتىپ-ۇركىتپەك بولعان سكۋرلاتوۆ ەرتەڭ قازاقستانعا ءتىل تيگىزبەسىنە كىم كەپىل؟
دۋمان بىقاي