"ۋتيليزاسيالىق الىم توقتايتىن بولسا ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋ كەشەۋىلدەيدى"، - دەدى ەكولوگيا ۆيسە-مينيسترى

جاربول كەنت ۇلى 15 ءشىل. 2024 15:27 2074

قازاقستاندا جىل سايىن 5،5 مىڭ زاڭسىز قوقىس ۇيىندىلەرى جينالادى. تۇرمىستىق قاتتى قالدىقتاردى جيناۋعا ارنالعان قولدانىستاعى تاريف ولاردى جويۋعا كەتەتىن شىعىنداردى اقتامايدى. ەلىمىزدەگى قازىرگى كۇردەلى ەكولوگيالىق احۋال جايلى بۇگىن ەكولوگيا ۆيسە-مينيسترى جومارت الييەۆ ايتىپ بەردى. ەكولوگيالىق پروبلەمالاردى شەشۋ قۇرالى رەتىندە كادەگە جاراتۋ الىمىنىڭ قاراجاتى قولدانىلادى. وكم جۇيەسى بويىنشا قارجىلاندىرىلعان جوبالاردىڭ ارقاسىندا قتق وڭدەۋ ۇلەسى 2%-دان 24%-عا دەيىن ءوستى.

قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتاردىڭ كولەمى ءوسىپ كەلە جاتقانى – ايتارلىقتاي ەكولوگيالىق ءقاۋىپ توندىرەدى، دەپ اتاپ ءوتتى ەكولوگيا ۆيسە-مينيسترى. 2023 جىلى عارىشتىق مونيتورينگ بۇكىل ەل بويىنشا 5533 رۇقسات ەتىلمەگەن قوقىس ۇيىندىلەرىن انىقتادى. قالدىقتاردىڭ 70%-ى پلاستيكتەن، مەتالدان، شىنىدان جانە ماكۋلاتۋرادان دايىن ءونىمدى قايتا وڭدەپ، كادەگە جاراتۋعا بولاتىن ەدى. الايدا بۇل ءۇشىن قايتالاما شيكىزاتتى جيناۋ مەن قايتا وڭدەۋدىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ قاجەت.

"قالدىقتاردىڭ نەگىزگى تۇرلەرى بويىنشا: شىنى، پلاستيك جانە ماكۋلاتۋرانى قايتا وڭدەيتىن قولدانىستاعى كاسىپورىنداردىڭ قۋاتى وتە تومەن دەڭگەيدە. دايىن ءونىمدى الۋ ءۇشىن قتق ساپالى وڭدەۋدى قاجەت ەتەدى جانە ءتيىستى تەحنولوگيالىق وپەراسيالاردى جولعا قويۋ كەرەك. ياعني، قتق جيناۋ مەن تەرەڭ سۇرىپتاۋدى ۇيىمداستىرۋ كەرەك. ۇكىمەت قالدىقتاردى باسقارۋ سالاسىنداعى جوبالاردى جەڭىلدىكپەن قارجىلاندىرۋ تەتىگىن بەكىتتى"، - دەدى ەكولوگيا ۆيسە-مينيسترى.

ونەركاسىپتى دامىتۋ قورى ارقىلى كادەگە جاراتۋ الىمىنان جينالعان قاراجاتتان 94 ەكولوگيالىق جوبانى قارجىلاندىرۋ جوسپارلانۋدا. اقشا 3 جىلدان 15 جىلعا دەيىنگى مەرزىمدە، جالپى سوماسى - 232، 2 ملرد تەڭگەگە 3% جەڭىلدىكتى سىياقى مولشەرلەمەسىمەن بەرىلەدى. "جاسىل دامۋ" اق بولىنگەن قاراجاتقا وڭىرلەردە 49،2 ملرد تەڭگە سوماسىنا سۇرىپتاۋ جەلىلەرىن ورناتۋ، 223 بىرلىك قوقىس شىعاراتىن تەحنيكانى، 2 050 بىرلىك قتق بولەك جيناۋعا ارنالعان كونتەينەرلەردى ساتىپ الۋ، سونداي-اق 171،6 ملرد تەڭگە سوماسىنا قايتالاما شيكىزاتتى جيناۋ جانە قايتا وڭدەۋ بويىنشا 45 جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانۋدا. وكم تەتىگى ەلىمىزدە قتق جيناۋ جانە قايتا وڭدەۋ بويىنشا ينفراقۇرىلىمدى كەزەڭ-كەزەڭىمەن قۇرۋدى جالعاستىرۋعا، سونداي-اق قوقىس پوليگوندارىندا قالدىقتاردى كومۋ كولەمىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

"بۇگىنگى تاڭدا قوقىس شىعارۋ ءۇشىن بەلگىلەنگەن تاريفتەر قالدىقتاردى قايتا وڭدەپ، كادەگە جاراتۋ سياقتى وپەراسيالارعا جەتكىلىكسىز. سوندىقتان، قتق ءۇشىن قوسارلانعان تولەمدەر ەكى ەسە دەيتىن پايىم دۇرىس ەمەس. بۇكىل الەمدە وكم قاعيداتى ءبىرىنشى كەزەكتە ەكونوميكانىڭ ءدال وسى سەكتورىنا مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋدىڭ تيىمسىزدىگى مەن قاجەتتىلىگىنە بايلانىستى قالدىقتاردى جيناۋ مەن قايتا وڭدەۋ سالاسىن جولعا قويۋعا باعىتتالعان"،- دەپ اتاپ ءوتتى جومارت الييەۆ ءوز بايانداماسىندا.

وسى ەكولوگيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋدان كۇتىلەتىن ناتيجە: قتق سۇرىپتاۋ جانە قايتا وڭدەۋ ۇلەسىن ۇلعايتۋ، سەكتوردا 4،5 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ، 46 ملرد تەڭگە جەكە ينۆەستيسيالار تارتۋ، سونداي-اق حالىقتىڭ دەنساۋلىعى مەن قورشاعان ورتا ساپاسىن جاقسارتۋ. "ۋتيليزاسيالىق الىمدى جويۋ ەلدەگى ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋدى كەشەۋىلدەتەدى"، - دەپ قورىتىندىلادى ۆيسە-مينيستر قوعامدىق تىڭداۋدا.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار