ۇكىمەت دەپۋتاتتاردىڭ قوسىمشا قۇن سالىعى بويىنشا تىركەۋ شەگىن ارتتىرۋ تۋرالى ۇسىنىسىن قابىلدادى. جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ جوباسىندا قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ شەگى 40 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى. بۇل تۋرالى بۇگىن ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى – ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارين ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

"ققس 16% بولادى. ققس بويىنشا شەگى - 40 ملن تەڭگە مولشەرىندە بەلگىلەندى. 40 ملن تەڭگە - بۇل ءبىز قول جەتكىزگەن كەلىسىمنىڭ "جەمىسى". ءبىراق بۇل تۇرعىدا 160 مىڭ جاڭا سالىق تولەۋشىنى جوعالتامىز، سونىمەن قاتار شامامەن 400 ملرد قوسىمشا ءتۇسىمنەن دە ايىرىلاتىنمىزدى باسا ايتقىم كەلەدى. كاسىپكەرلەر ۇكىمەت پەن پارلامەنت كەلىسىمگە كەلىپ، وسىنداي قۇرباندىققا بارۋعا دايىن ەكەنىن دۇرىس ءتۇسىنۋى كەرەك"، - دەدى ول.

سونداي-اق، جۇمانعارين جەكە كاسىپكەرلىكتى تىركەۋ جانە اشۋ ەرەجەلەرى قاتاڭداتىلاتىنىن ايتتى.

"قاتاڭ تالاپتار بۇرىن زاڭنامانى بۇزعان نەمەسە بەلسەندى ەمەس جەكە كاسىبى بارلارعا قاتىستى بولادى. ولار ءۇشىن جك-نى جاڭادان اشۋ پروسەسى كۇردەلەنە تۇسەدى"، - دەيدى مينيستر.

ورتا جانە شاعىن بيزنەسكە ارنالعان ارناۋلى سالىق رەجيمى ەندى وڭايلاتىلعان دەكلاراسيا نەگىزىندەگى ارناۋلى سالىق رەجيمى دەپ اتالاتىن بولدى. كىرىس ءليميتى – قازىرگىدەي 600 مىڭ ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش بولىپ ساقتالادى. قىزمەتكەرلەر سانى بويىنشا شەكتەۋلەر الىنىپ تاستالادى.

مولشەرلەمە - 4% جانە ونى ءماسليحاتتار 50%-عا دەيىن تومەندەتۋى مۇمكىن.

ۇكىمەت رەجيمدى تەك بەلگىلى ءبىر قىزمەت تۇرلەرىنە قولدانۋدى ۇسىندى جانە باستى شارت – تەك B2C وپەراسيالارى.

"بۇل رەتتە ۆ2ۆ وپەراسيالارى ارناۋلى رەجيم شەڭبەرىندە عانا جۇزەگە اسىرىلۋى مۇمكىن. ەگەر جالپىعا بىردەي بەلگىلەنگەن رەجيمدە جۇمىس ىستەيتىن سالىق تولەۋشى تاۋاردى نەمەسە قىزمەتتى "ارناۋلى رەجيمشىدەن" ساتىپ السا، وندا ونىڭ مۇنداي شىعىنداردى شەگەرۋگە قۇقىعى جوق. قىزمەت تۇرلەرىنىڭ سانىن ۇكىمەت رەتتەيتىن بولادى"، - دەيدى مينيستر.

وسىلايشا، ءۇي جانىنداعى دۇكەندەر، شاشتارازدار جانە حالىقپەن جۇمىس ىستەيتىن كاسىپكەرلەر وسى شارتتارعا سايكەس كەلەدى جانە قوسىلعان قۇن سالىعىن تولەۋدەن بوساتىلادى. 

"ولارعا قورقۋدىڭ قاجەتى جوق. الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق - تۇلىك، ارحەولوگيا جانە كىتاپ باسپالارى ققس-تان بوساتىلادى"، - دەدى ۆيسە-پرەمەر.

ال الەۋمەتتىك جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا ۇكىمەت ققس-تان بوساتىلاتىن ءدارى-دارمەكتەردىڭ الەۋمەتتىك ءتىزىمىن الدىن الا انىقتايتىن بولادى. تەك اقىلى مەديسينالىق قىزمەتتەرگە سالىق سالىنادى. ولارعا بەلگىلەنەتىن ققس مولشەرلەمەسى 10% بولادى.

الەۋمەتتىك سالاداعى كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى كەزەڭ-كەزەڭىمەن وسەدى: 2026 جىلدان باستاپ 5% جانە 2027 جىلدان باستاپ 10%.

سونداي-اق، بانكتىك وپەراسيالارعا دا ققس سالىنا باستايدى.

"بانك وپەراسيالارى بويىنشا دا قوسىمشا قۇن سالىعى الىناتىن بولادى. باسەكەلەستىكتى قورعاۋ اگەنتتىگى ۇكىمەتپەن بىرلەسىپ، باعانىڭ وسۋىنە جول بەرمەۋ ءۇشىن قولدانىستاعى تاريفتەردىڭ نەگىزدىلىگىنە تالداۋ جۇرگىزەدى"، – دەپ اتاپ ءوتتى جۇمانعارين.

اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەر ءۇشىن كودەكس قابىلدانعاننان كەيىن ەشتەڭە وزگەرمەيدى. ولار ءۇشىن مينۋس 70% جەڭىلدىك ساقتالادى.

وڭدەۋ ونەركاسىبى ءۇشىن كورپوراتيۆتى تابىس سالىعى مولشەرلەمەسى 20% كۇيىندە قالادى.

قازاقستاندا "باي-باعلاندار سالىعىن" كىم تولەيدى؟

جاڭا سالىق كودەكسىندە تاۋارلاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنا جوعارى سالىق سالۋدى ەنگىزۋ قاراستىرىلۋدا.

"ماسەلەن، جىلجىمايتىن مۇلىك قۇنى 450 ملن تەڭگەدەن اساتىن بولسا، مۇلىك سالىعىنىڭ مولشەرلەمەسىن ۇلعايتۋ ۇسىنىلدى. سونداي-اق قۇنى 75 ملن تەڭگەدەن اساتىن جەڭىل كولىكتەرگە، قىمبات تەڭىز كەمەلەرى مەن ۇشۋ اپپاراتتارىنا اكسيزدەر ەنگىزۋ جوسپارلانۋدا. ادىلدىك ءۇشىن قىمبات الكوگولدىك ىشىمدىكتەر مەن تاباكتارعا دا 10% مولشەرىندە اكسيزدەر ەنگىزۋ ۇسىنىلادى"، - دەدى جۇمانعارين ماجىلىستەگى پلەنارلىق وتىرىستا.

سالىق ورگانى جازالاۋعا ەمەس، جەكە كاسىپكەرلىكتى اشۋدان باستاپ جاپقانعا دەيىنگى ارالىقتا "فيسكالدىق" سۇيەمەلدەۋدى ەنگىزۋگە باسا نازار اۋداراتىن بولادى، دەپ اتاپ ءوتتى مينيستر.

سالىق ەسەپتىلىگى 30%-عا قىسقارادى.

"سالىق بەرەشەگىن ماجبۇرلەپ ءوندىرىپ الۋ تاسىلدەرى دە وزگەرەدى. ەڭ باستىسى، ەندى ءبىز سالىقتار بويىنشا شامالى مولشەردەگى بۇزۋشىلىقتارعا بايلانىستى بيزنەستىڭ بارلىق قىزمەتىن بۇعاتتامايتىن بولامىز"، - دەدى سەرىك جۇمانعارين.

سونىمەن بىرگە، سالىق جۇيەسىن ترانسفورماسيالاۋعا باعىتتالعان تۇزەتۋلەرگە كەلسەك، بۇل رەتتەگى ماڭىزدى باستامالاردىڭ ءبىرى – جەكە تابىس سالىعىنىڭ پروگرەسسيۆتى مولشەرلەمەسىن ەنگىزۋ بولىپ تابىلادى.

"ماسەلەن، جىلدىق تابىسى 8 500 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىشتەن اساتىن قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جوعارى 15% مولشەرلەمەنى بەلگىلەۋ ۇسىنىلادى. بۇل جوعارى تابىسقا قوسىمشا سالىق سالىناتىن تەتىكتى قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. مەملەكەتتىك باعالى قاعازدار بويىنشا كىرىستەرگە 10% مولشەرلەمە بويىنشا كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى سالىناتىن بولادى. ولار ءقازىر سالىقتان بوساتىلعان. سونداي-اق، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرى شىعارعان باعالى قاعازدار بويىنشا كىرىستەرگە سالىق سالۋ ۇسىنىلادى. بۇل رەتتە ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىن قولداۋ جانە ينفراقۇرىلىمدىق جوبالارعا ينۆەستيسيالار تارتۋ ءۇشىن "بايتەرەك" ۇلتتىق باسقارۋشى حولدينگى شىعارعان باعالى قاعازداردان تۇسەتىن كىرىستەردى 2030 جىلعا دەيىن سالىق سالۋدان بوساتۋ ۇسىنىلادى. بۇل ەكونوميكاعا جىل سايىن 10 ترلن تەڭگە قاراجات سالۋعا مۇمكىندىك بەرەدى"، - دەيدى جۇمانعارين.

زياندى سۋسىنداردى تۇتىنۋدى ازايتۋ ماقساتىندا الكوگولسىز ەنەرگەتيكالىق سۋسىندارعا اكسيز ەنگىزۋ ۇسىنىلادى.

بيزنەستى بولشەكتەۋمەن كۇرەستى كۇشەيتۋ ءۇشىن زاڭدى تۇلعالاردى تىركەۋگە قاتىستى وزگەرىستەر ۇسىنىلادى.

"قۇرىلتايشىلارى نەمەسە باسشىلارى بۇرىن اۋىر سالىقتىق بۇزۋشىلىقتار ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلعان كومپانيالار جاڭا زاڭدى تۇلعانى تىركەي المايدى. سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن، سالىق ورگاندارى ادال بيزنەسكە تيىسپەۋى ءۇشىن، ەگەر كاسىپورىننىڭ سالىق جۇكتەمەسى سالا مەن ايماق بويىنشا ورتاشا دەڭگەيدەن تومەن بولسا عانا كەشەندى سالىقتىق تەكسەرۋلەر تاعايىنداۋ ۇسىنىلادى. بۇل سالىق ورگاندارىنا ءوز كۇشتەرىن ەڭ تاۋەكەلدى جاعدايلارعا باعىتتاۋعا جانە نەگىزسىز تەكسەرۋلەردەن اۋلاق بولۋعا كومەكتەسەدى. وسىلايشا، ۇسىنىلعان سالىق رەفورماسى ءوز كىرىستەرىن جاسىراتىن ادال ەمەس سالىق تولەۋشىلەرگە، سونداي-اق سالىق سالۋدىڭ ادىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان. بايلار كوبىرەك تولەۋى ءتيىس"، - دەيدى مينيستر.

جاڭا سالىق كودەكسى ەل ەكونوميكاسىنا نە بەرەدى؟

ماجىلىستەگى ءوز بايانداماسىندا جۇمانعارين مۇنداي وزگەرىستەر ەنگىزىلگەن جاڭا سالىق كودەكسى قولدانىسقا ەنگىزىلگەن سوڭ ونىڭ ناتيجە ايقىن سەزىلەتىنىن باسا ايتادى.

"جىلىنا قوسىمشا 4-5 ترلن تەڭگە سالىق تۇسىمدەرى. ۇلتتىق قورعا تاۋەلدىلىكتىڭ تومەندەۋى. بيۋدجەت ءوزىن-وزى قامتاماسىز ەتەدى. ءيا، وزگەرىستەر ينفلياسياعا اسەر ەتۋى مۇمكىن، ءبىراق بۇل اسەر ۋاقىتشا قۇبىلىس جانە ءبىر جىل ىشىندە كۇتىلەدى. ءبىزدىڭ ەسەپتەۋلەرىمىز بويىنشا قوسىمشا ينفلياسيا 2،5-3%-دى قۇرايدى. ءبىزدىڭ بىرلەسكەن جۇمىسىمىز ەلدىڭ دامۋى ءۇشىن قارجىلىق نەگىزدى قامتاماسىز ەتەتىن جانە حالىقتىڭ كاسىپكەرلىك بەلسەندىلىگىن ىنتالاندىراتىن جاڭا ءادىل سالىق جۇيەسىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىنە سەنىمدىمىن"، دەپ ءسوزىن قورىتىندىلادى ماجىلىستە ۆيسە-پرەمەر.

وسىلايشا ۇكىمەت كەرى شەگىنىس جاساپ، وتاندىق وندىرىسكە قولداۋ ءبىلدىردى.

ايتا كەتسەك، بۇعان دەيىن ۇكىمەت ققس مولشەرىن 20%-عا ارتتىرىپ، ال وسى سالىق تۇرىنە بايلانىستى تىركەۋدىڭ شەكتى كولەمىن 15 ملن تەڭگەگە دەيىن تومەندەتۋدى ۇسىنعان بولاتىن. سوندا ققس مولشەرى قازىرگى 12%-دان 20%-عا ەمەس 16%-عا ءوسىرىلىپ، ال ققس-قا بايلانىستى شەكتى كولەم (قازىرگىسى - 20 000 اەك، ياعني 78 ملن 640 مىڭ تەڭگە) 15 ملن ەمەس، 40 ملن تەڭگەگە دەيىن تومەندەتىلۋى مۇمكىن.