– ءيا، مەنى ءولتىرۋ ءۇشىن ءسىزدى كىم جالدادى؟ – دەپ سۇرادىم مەن كوناكتان. ول نە ءۇشىن كەلگەنىن ەستىگەندە دە ابىرجىماي، سالماقتى كۇيدە بولعانىما ءوزىم دە تاڭكالدىم.
تاپانشاسىن كولىنا ەركىن ۇستاپ وتىرعانىنا قاراپ-اق ونىڭ وتە تاجىريبەلى، اككى ەكەنى بايقالادى.
– ءسىز نەگە ولاي ويلايسىز، مەنىن جەكە ءوز ەسەبىم بار شىعار، – دەدى ول دا جايباراقات ۇنمەن.
مەنىڭ جاۋلارىم ونشا دا كوپ ەمەس جانە ولاردىڭ كىمدەر ەكەنى ماعان جاقسى بەلگىلى. مەنىڭ ايەلىم شىعار، ءسىزدىن كومەگىڭىزدى پايدالانباق بولعان؟
ول ءجاي عانا جىميىپ كويدى.
– ءسىز قاتەلەستىڭىز، ايەلىڭىزدىڭ دە اۋەنى سىزگە جاكسى تانىس بولۋعا ءتيىس كوي.
– راس، مەندە اكشا بار، – دەدىم مەن، ول سول اقشانى سوڭعى سەنتكە دەيىن يەلەنگىسى كەلەدى.
قوناق ماعان مەنى باعالاعان كوزقاراسپەن قاراپ كويدى.
– سىزگە...
– ەلۋ ءۇش
– ال ايەلىنىز؟
– جيىرما ءتورت جاستا. ول تاڭدايىن تاك ەتكىزدى.
– ءيا، تۇسىنەمىن. ءسىزدىڭ ايەلىڭىز وتە كورىكتى، ءبىراق ول وتە ساراڭ. مەنى تاڭكالدىراتىنى ءسىزدىڭ وسىنى بايقاماعانىنىز.
– مەنى تاڭقالدىراتىنى، – دەپ ءسوزىن ءبولدىم – ءسىزدىڭ مۇندا وتىرعانىنىزعا ءبىرشاما ۋاقىت بولدى، ال مەن ءالى ءتىرىمىن.
– مەن اسىكپايمىن، ميستەر ۋيليامس.
– ياعني، ءسىز ءبىراز كەشەۋىلدەيدى دەپ ۇمىتتەنۋىمە بولادى عوي؟ وندا مەنىمەن بىرگە ىشىمدىك ىشەرسىز، ميستەر....
مەنى سميت دەپ اتاۋىنىزعا بولادى. بۇل قاراپايىم فاميليا، ەستە ساقتاۋ كيىن ەمەس. ارينە، مەن ىشۋگە كارسى ەمەسپىن، ءبىراق، كوكتەيلدى نەدەن جاسايتىنىڭىزدى كورۋگە بولاتىن شىعار؟
– ءسىز كالاي ويلايسىز؟ مەنىڭ قولىمدا ۇنەمى ۋ جۇرمەيتىن بولار؟
– سوندا دا.
سميت مەن كوكتەيل دايىنداپ بولعانشا ماعان قاراپ تۇردى. كوزىمەن كورىپ، كوڭىلى جايلانعان سوڭ عانا كرەسلوعا جايعاستى. وعان قاراما قارسى مەن دە جايعاستىم.
– ءقازىر قايدا، مەنىن ايەلىم؟ كەشكى قوناقاسىدا، ميستەر ۋيليامس. ونىڭ بۇل قىلمىسكا قاتىسى جوك ەكەنىنە قوناقاسىعا شاقىرىلعان ون ەكى ادام كۋا.
–دەمەك، مەن ۇيىمە كەلگەن قاراشىنىن قۇربانىمىن عوي. سولاي ما؟
– ءيا. مەن ءسىزدى اتىپ ولتىرگەن سوڭ ستاكاندى جۋىپ، ورنىنا كويامىن. بارلىق جەردەگى قولىمنىن ءىزىن ءسۇرتىپ كەتەمىن، ءتىپتى ەسىكتىڭ تۇتقاسىنا دەيىن.
– سونىمەن قوسا وزىڭىزبەن بىرگە بىردەمەنى الا كەتەسىز عوي، ۇرلىك جاسالعانىن دالەلدەۋ ءۇشىن؟
– ونىڭ قاجەتى دە شامالى. پوليسيا ادام ولتىرگەن سوڭ توناۋشى ابدىراپ ەشتەڭە الۋعا ۇلگىرمەگەن ەكەن دەپ ويلايدى.
– كونىلىڭىزدى اناۋ كارتيناعا اۋدارعىم كەلەدى، – دەدىم مەن كوزىممەن ونىن ارت جاعىندا ءىلۋلى تۇرعان پولوتنونى نۇسقاپ.
– ول وتىز مىڭ دوللار.
سميت ارتىنداعى كارتيناعا قارادى دا نازارىن قايتا ماعان بۇردى.
– مۇمكىن، ءسىز ءومىرىڭىز ءۇشىن ول كارتينانى ماعان بەرمەك شىعارسىز؟ – دەپ جىميا سۇرادى.
– ءيا.
ول باسىن شايكادى.
– وتە وكىنىشتى، ميستەر ۋيليامس. ەگەر مەن ءبىر ءىستى قولعا السام، ونى اياقتاۋىم كەرەك. بۇل كاسىبي ابىروي مەن ادالدىق.
مەن ستاكاندى ۇستەلگە قويدىم.
– مەنىڭ قورقۋىمدى كۇتىپ وتىرسىز با؟
– ءسىز قورقاسىز، ميستەر ۋيليامس، مىندەتتى تۇردە. سول كەزدە ءسىز مەنى ولتىرەسىز ءيا؟ ونىڭ كەزدەرى جايناپ كەتتى.
– قۇربانداردىڭ راحىم ەتىپ اياگور دەپ جاسانۋىنا ۇيرەنگەسىز عوي؟
– ءيا. شىنىندا دا ولار ءارتۇرلى جالىنادى.
– ءسىزدىڭ جۇرەگىڭىزدى سونىڭ قايسىسى جىبىتەدى؟ ءبىراق، ونىڭ ءبارى دالباسا عوي، سولاي ما؟
– ابدەن دۇرىس.
– ولار، ارينە، اقشا دا ۇسىنادى.
– ىلعي دا
– بۇل دا قۇر اۋرەشىلىك قوي؟
– بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ءدال سولاي بولعان، ميستەر ۋيليامس.
– ميستەر سميت، سىزگە كورسەتكەن كارتينانىن ارتىندا، قابىرعادا سەيف بار. وندا 15 مىڭ دوللار بار. ول از اقشا ەمەس.
مەن ۇستەلدىن ۇستىندەگى ستاكاندى قولىما ۇستاپ كارتيناعا بەتتەدىم. سەيفتى اشىپ، ىشىندەگى كونۆەرتتى الدىم دا ستاكانداعى كوكتەيلدى ءىشىپ تاۋىستىم. سوسىن بوس ستاكاندى سەيفكە سالىپ قويدىم دا اۋزىن جاپتىم. ءسميتتىڭ كوزى كونۆەرتتە. مەن كونۆەرتتى ۇستەلدىڭ تۋرا ءسميتتىن الدىنا تاستادىم. ول ءبىرشاما ۋاكىت كونۆەرتكە قاراپ وتىردى دا جانارىن ماعان قادادى.
– ءسىز شىنىمەن ءومىرىڭىزدى وسىلاي ساتىپ الامىن دەپ وتىرسىز با؟ مەن تەمەكى تۇتاتتىم.
– جوك. ءوزىڭىز ايتتىڭىز عوي ساتىلمايمىن دەپ.
ءسميتتىڭ قاباعى ءتۇيىلىپ كەتتى.
– مەن كونۆەرتتەگى ون بەس مىڭ دوللار مەنىكى دەپ ءتۇسىندىم.
مەن كونۆەرتتى اشتىم دا ىشىندەگىنى ۇستەلگە تاستاي سالدىم.
– مۇندا تەك ەسكى كولحاتتار عانا. ءسىز ءۇشىن بۇل ەشقانداي دا قۇندى ەمەس. ءبىرىنشى رەت ونىن داۋىسىنان ىزالانعاندىق بايقالدى.
– مۇنىمەن ءسىز نەگە قول جەتكىزدىڭىز، تۇسىنبەيمىن. مەن كوزىممەن ۇستەلدى نۇسقادىم.
– مەن تەك سەيفكە ءسىزدىڭ ستاكانىڭىزدى اپارىپ كىلتتەپ قويۋعا عانا مۇمكىندىك الدىم.
– جوق، ميستەر ۋيليامس، ول ءسىزدىڭ ستاكانىڭىز، مەنىكى ەمەس، – دەپ ايقايلادى. مەن كۇلدىم.
– جوق، ميستەر سميت، ول ءسىزدىڭ ستاقانىڭىز. پوليسەي ءۇشىن ول ۇلكەن ولجا. ونىڭ كوزدەرى سىعىرايىپ كەتتى.
– مەن سىزدەن كوزىمدى العان ەمەسپىن. وتىرىك ايتاسىز، ءسىز ستاقانداردى ايىرباستاعان جوقسىز.
مەنىڭشە ءسىز كارتيناعا ەكى رەت بۇرىلىپ قارادىڭىز.
ول سەزىكتەنە كارتيناعا تاعى دا قارادى. ماڭدايى تەرشىپ كەتتى.
– بۇل مۇمكىن ەمەس، – دەدى ول باسەڭ ۇنمەن.
– ءسىز مەنى ولتىرگەننەن كەيىن ءبىر كۇندەرى پوليسيا سىزگە كەلىپ تۇرسا تاڭىرقاماسسىز. ەلەكترلەنگەن ورىندىقتا وتىرعان ادامنىڭ قانداي كۇيدە بولاتىنىن سەزىنۋدىڭ ۇلكەن مۇمكىندىگى تۋدى دەپ ويلايمىن. ءسميتتىڭ ساۋساقتارى شۇرىپپەگە قاتىپ قالعان. سەيفتى اشىڭىز، بولماسا مەن ءسىزدى اتامىن، – دەدى ءبىرقالىپتى داۋىسپەن.
مەن كۇلدىم.
– ەگەر مەن سەيفتى اشسام وندا ءسىز مەنى انىق ولتىرەسىز.
جارتى ءمينوتتاي ءۇنسىز وتىردى دا:
– ستاقاندى نە ىستەمەكسىز؟ – دەدى.
– ەگەر ءسىز مەنى ولتىرمەسەڭىز، مەنىڭ ويىمشا ەندى ءسىز مەنى ولتىرمەيتىن سياقتىسىز، وندا مەن ونى جەكە اگەنتتىككە اپارىپ، ءسىزدىڭ ساۋساقتارىڭىزدىڭ ءىزىن ءتۇسىرىپ بەرۋدى وتىنەمىن. ول ءىزدى جانە قاجەتتى اقپاراتتى سول اگەنتتىكتە قالدىرامىن. مەنى بىرەۋ ولتىرسە، ءتىپتى كەنەتتەن باسقاشا جاعدايدا ولسەم دە كونۆەرت پوليسياعا تاپسىرىلادى.
سميت بار ىنتاسىمەن تىڭداپ وتىردى. سوسىن ءبىر كۇرسىنىپ الدى دا:
– ولاي ىستەۋدىڭ قاجەتى جوق، ميستەر ۋيليامس، – دەدى ول – ءقازىر مەن كەتەمىن، ودان كەيىن ءسىز مەنى ەشقاشان كورمەيتىن بولاسىز. مەن باسىمدى شايقادىم.
– ءبارى ءبىر مەن وسىلاي ىستەيمىن، جاڭاعى سىزگە ايتقانداي، – دەپ قايتالادىم مەن. – جەكە دەتەكتيۆ اگەنتتىگىندەگى بۇل حات مەنىڭ بولاشاقتاعى ءومىرىمنىڭ كاۋىپسىزدىگىنىڭ كەپىلى بولماق.
سميت ويلانىپ قالدى.
– وندا نەگە ءسىز بىردەن پوليسياعا بارمايسىز؟
– ونىڭ دا سەبەبى بار... سميت ءوزىنىڭ تاپانشاسىنا قارادى دا اسىقپاي قالتاسىنا سالىپ قويدى. ونىن كادىمگىدەي-اق بىردەمەدەن مازاسى كەتتى.
– ال، ءسىز ويلاندىڭىز با، – دەدى ول، – ءبارى ءبىر ءسىزدىڭ ايەلىڭىز سىزدەن كۇتىلۋ ءۇشىن تاعى بىرەۋدى جالدايتىنىن.
– مۇمكىن.
– سول كەزدە پوليسيا مەن ءولتىردى دەپ ەسەپتەيدى عوي.
– ءسوزسىز، – دەدىم مەن كۇلىپ – ەگەر... سميت مەنىڭ ءسوزىمدى اياقتاۋىمدى تاعاتسىزدانا كۇتتى.
– ەگەر، – دەپ ءسوزىمدى جالعاستىردىم ونىن باسقا بىرەۋدى جالداماۋىنا ءسىز كەدەرگى بولماڭىز.
– مەن ءسىزدى تۇسىنبەدىم، – دەدى.
سميت. مەن مىرس ەتتىم.
– سىزگە مەنىن ايەلىم ايتتى عوي، وسى ۋاقىتتا قايدا بولاتىنىن؟
– ول تەك قايداعى ءبىر پيتەرسونداردىكىندە قوناقتا بولاتىنىن، ول ۇيدەن ساعات ون بىردە قايتاتىنىن عانا ايتتى.
– ون بىردە. جاقسى ۋاقىت، ءقازىر قاراڭعى ەرتە تۇسەدى. ءسىز پيتەرسونداردىڭ مەكەن-جايىن ءبىلۋشى مە ەدىڭىز؟
ول باسىن شايقادى. مەن ولاردىڭ مەكەن-جايىن ايتىپ بەردىم.
– ءسىز وسىلاي ىستەۋگە ءتيىسسىز، – دەدىم مەن اقىرىن عانا. – ءوز ءومىرىڭىزدىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن.
سميت باسىن يزەدى. پالتوسىنىڭ اسىقپاي تۇيمەلەرىن سالدى. سودان سوڭ:
– ساعات ون بىردە ءسىز قايدا بولاسىز؟ – دەپ سۇرادى.
– مەن كلۋبتا بولامىن.
سميت كەتكەن سوڭ مەن ستاقاندى الىپ، جولاي دەتەكتيۆ اگەنتتىگىنە سوقتىم. سەيفكە تىققان ستاقاندى ەمەس ارينە، ونداعى مەنىڭ قولىمنىڭ ىزدەرى عوي. مەن ءسميتتىڭ ۇستەلدىڭ ۇستىندە قالدىرعان ستاقانىن اكەلدىم.
ونىن ساۋساقتارىنىڭ ءىزى اتارلىقتاي انىق شىقتى.
توم ماندەل
اۋدارعان ءاليا سەيىلحان قىزى.
