ال ستامبۇل اۋەجايى الەمدىك ۇشاق قابىلداۋ جولدارىنىڭ ءبىر حابى رەتىندە، ەڭ ءىرى اۋەجاي ستاتۋسىن بەرمەك ەمەس. ياعني تۇركياعا جەتۋ وڭاي، التى قۇرلىقتىڭ ادام تۇراتىن بەسەۋىنەن اپ-ساتتە كەلىپ ۇلگەرەسىز. تۋريزم بۇل مەملەكەت ءۇشىن ءوز ماڭىزىن جىل سايىن ارتتىرىپ كەلەدى. كەلۋشىلەرگە كورسەتەتىن تاريحي جادىگەرلەرى مەن مۇراجايلارى، جاعاجايدى ساعىنعاندارعا ۇسىناتىن تەڭىزدەرى دە جەتەرلىك.
تۇركيادا تۋريزم سالاسىندا 2 ميلليوننان استام ادام قىزمەت ەتەدى. تۋريزم ماۋسىمىندا 3 ملنعا جۋىقتايدى. ولار قوناق ۇيلەر، تاسىمالداۋ، تاعام، تەڭىزدە كەمەمەن قىدىرتۋ جانە ت.ب. قىزمەتتەر جاساۋدا. 900 مىڭ ادامدى قابىلداۋعا ارنالعان 3200 قوناق ءۇي كەشەنى بار ەكەن.
ارينە، سوڭعى ەكى جىلدا پاندەميا بۇل سالاعا ۇلكەن سوققى جاساۋدا. الەم شەكارالارى جابىلىپ جاتىر، سوندىقتان بۇل سالاعا دا وڭاي سوقپاۋدا. تەزىرەك پاندەميانى جەڭۋگە تۇركيا بارىن سالۋدا. سەبەبى ۆيرۋستى جەڭسە، وندا ول تۋريزم ارقىلى ملردتاعان دوللار جانە قارنى توق وتباسىلار دەگەن ءسوز. "60 ملرد دوللار پايدا تابۋدى ويلاپ ەدىك، بيىل 20 ملرد دوللار تابامىز دەپ وتىرمىز" دەيدى رەسمي تۋريزم سالاسىنىڭ وكىلدەرى. وسىدان-اق ءتۋريزمنىڭ ماڭىزىن جانە پاندەميانىڭ اسەرىن تۇسىنە بەرسەك بولادى.
ءقازىر پاندەميانى جەڭۋ ءۇشىن جاپپاي ۆاكسينا ەگىپ جاتىر. 85 ملن ادامنىڭ 47 ملنىنا ەكپە الىپ ۇلگەرگەن. بۇل تۋريزم سالاسىن بارىنشا ءقاۋىپسىز ەتۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتقان شارانىڭ ناقتى ءتۇرى. قىستا ەكپە ەگۋ ماۋسىمى باستالعانعا دەيىن تۇركيادا ۆيرۋس جۇقتىرۋشىلار سانى 50-55 مىڭ ادامعا دەيىن جەتسە، قازىرگى تاڭدا ول كورسەتكىش 2-3 مىڭ اراسىندا عانا. ال ۆاكسيناسيا قارقىنىنا قاراپ، الداعى تاڭدا ول كورسەتكىش مۇلدە ازايىپ، جىل سوڭىندا ءتىپتى بىرەن-ساران جاعداي عانا تىركەلەتىندەي اسەر قالدىرادى. رەسمي انكارا «ءقاۋىپسىز تۋريزم» كونسەپسياسىن سول ماقساتتا ەنگىزىپ جاتىر. ءسىز تۇركياعا ساياحاتتاپ بارساڭىز، دەمەك دەنساۋلىعىڭىزعا الاڭداۋعا نەگىز بولمايدى، سەبەبى ۆيرۋس جۇقتىرۋ مۇمكىندىگىن نولگە كەلتىرەمىز دەگەن ماقساتتى الدىنا قويىپ وتىر.
ءقازىر انتاليا جاعالاۋى تۋريستەرگە تولۋدا. ۇزاق كارانتيندىك شەكتەۋلەردەن كەيىن ەل تۋريستەرگە ەسىگىن قايتا اشتى. ەگەر ءسىز كۇيبەڭ تىرشىلىكتەن ءبىر دەمالۋدى ويلاپ، شەتەلگە شىعۋدى جوسپارلاساڭىز، وندا سەرۆيس ساپاسى جوعارى، باعاسى قولجەتىمدى، ال ەڭ باستىسى «ءقاۋىپسىز تۋريزم» نەگىزىندەگى جۇيەدە تۇركياعا بارىپ قايتۋىڭىزعا بولادى.
اسحات قاسەنعالي
