تۇركىستانعا بەرىلگەن ستاتۋس مادەني مۇرالاردى زەرتتەپ، قورعاۋدى كۇشەيتتى – تاجىبايەۆ

Dalanews 20 ءساۋ. 2023 13:36 993

تۇركىستان قالاسىنداعى قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنىڭ يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك مۇرالار تىزىمىنە ەنگەنىنە بيىل 20 جىل تولدى. وسىعان وراي، وبلىس ورتالىعىندا «الەمدىك مادەني مۇرالاردى قورعاۋ، ساقتاۋ جانە باسقارۋ» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسياسى ءوتتى.

اۋقىمدى شاراعا وتاندىق جانە شەتەلدىك، اتاپ ايتقاندا تۇركيا، رەسەي، وزبەكستان، ازەربايجان، قىرعىزستان ەلدەرىنىڭ تاريح، رەستاۆراسيا، ساۋلەت ونەرى، مادەنيەتتانۋ سالالارى بويىنشا مامان-عالىمدارى، تاريحي-مادەني مۇرالاردى قورعاۋ وكىلدەرى، قورىق جانە تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيلەرى مەن عىلىمي-زەرتتەۋ  ۇيىمدارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىستى.

حالىقارالىق جيىندا الەمدىك مۇرا وبەكتىلەرىندەگى قالپىنا كەلتىرۋ جانە باسقارۋ، وقۋ ورىندارىندا رەستاۆراتورلاردى دايارلاۋ، مەنەدجمەنت جوسپاردى ازىرلەۋ جانە قولدانۋ، تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەردى ساقتاۋعا باعىتتالعان وزىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ، دياگنوستيكالىق-مونيتورينگتىك زەرتتەۋلەر، سوڭعى زاماناۋي سيفرلىق قۇرىلعىلاردى پايدالانۋ، قازاقستانداعى تاريحي-مادەني مۇرالاردى قورعاۋ تۋرالى تاقىرىپتار اياسىندا تالقىلاۋلار جۇرگىزىلىپ، وزەكتى ماسەلەلەر سارالاندى.

كونفەرەنسيادا ءسوز العان تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى بەيسەن تاجىبايەۆ ورتا ازيا مەن قازاقستان بويىنشا تەڭدەسى جوق كەسەنەنى قورعاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى.

– قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىن قورعاۋ، ساقتاۋ جانە اسىل جاۋھارىمىزدى بۇكىل الەمگە ناسيحاتتاۋ – بۇگىنگى كونفەرەنسيا اياسىندا عانا ەمەس، ۇنەمى قوزعالاتىن تاقىرىپ. بۇل باعىتتا وسىعان دەيىن دە ءبىرقاتار جۇمىس اتقارىلىپ، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ءىس-شارالار وتكىزىلدى.

ەلىمىزدىڭ رۋحاني استاناسىنا جاساعان ساپارلارىڭىز ءساتتى بولسىن. مادەني مۇرانى قورعاۋدى ماقسات ەتكەن عالىمدار مەن ماماندار تاريحتىڭ تەرەڭ زەرتتەلۋىنە، ەسكەرتكىشتەردى جاناشىرلىقپەن قورعاۋعا، ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى نىعايتۋعا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسادى دەپ سەنەمىز.


اتالعان باعىتتاعى شارالار بىركۇندىك ەمەس، تۇراقتى نەگىزدە جالعاسىن تاباتىن جوسپارعا اينالۋى كەرەك.

بيىل تۇركىستان وبلىسىنىڭ قۇرىلۋىنا 5 جىل تولىپ وتىر. تيىسىنشە، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن تۇركىستانعا تاريحي جانە رۋحاني ەلوردا ستاتۋسىن بەرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ كەلەدى. وسى ستاتۋس بەرىلگەننەن كەيىن دە مادەني مۇرالاردى زەرتتەۋ جانە قورعاۋ جۇمىستارى كۇشەيتىلە تۇسەدى. تۇركى الەمى عالىمدارىنىڭ تۇركىستاندى زەرتتەۋگە ەرەكشە كوڭىل ءبولۋى ءبىزدى قۋانتادى. سوندىقتان بارلىق باعىتتا بىرلەسىپ جۇمىس اتقارۋعا دايىنبىز، – دەدى بەيسەن تاجىبايەۆ.

600 جىلدىق تاريحى بار جانە عاجاپ ساۋلەتى تۋىندىسى رەتىندە كۇللى مۇسىلمان قاۋىمى ءۇشىن كيەلى ورىن سانالاتىن الىپ كەسەنەنىڭ تۇراقتى تۇردە ساقتالۋى مەن قورعالۋ جاعدايى ۇنەمى مەملەكەت باقىلاۋىندا.

ەسكە سالساق، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ 2022 جىلى تۇركىستان وبلىسىنا جاساعان ساپارىندا ق.ا.ياساۋي كەسەنەسىنىڭ جاي-كۇيىمەن تانىسىپ، ەسكەرتكىشتىڭ ساقتالۋىن قاتاڭ باقىلاۋعا الۋدى تاپسىرعان بولاتىن. ناتيجەسىندە، ءار سالانىڭ بىلىكتى ماماندارىنان قۇرالعان جۇمىس توبى تەحنيكالىق جاعدايىن زەردەلەگەن.

كونفەرەنسيانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى ق ر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى، مادەنيەت كوميتەتىنە قاراستى  «ازىرەت سۇلتان» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني مۋزەي-قورىعى» رمقك-نىڭ مالىمدەۋىنشە، 2023 جىلدىڭ 28 ناۋرىزىندا ق ر ۇكىمەت ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ا.كولگىنوۆتىڭ توراعالىعىمەن وسى باعىتتا وتىرىس وتكىزىلگەن. وندا كەسەنەنى كەشەندى زەرتتەۋ جانە تەحنيكالىق جاي-كۇيىن جاقسارتۋ  جوسپارى اياسىندا ناقتى جۇمىستار جۇرگىزىلەتىن بولىپ بەلگىلەندى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار