Aýqymdy sharaǵa otandyq jáne sheteldik, atap aıtqanda Túrkıa, Reseı, Ózbekstan, Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan elderiniń tarıh, restavrasıa, sáýlet óneri, mádenıettaný salalary boıynsha maman-ǵalymdary, tarıhı-mádenı muralardy qorǵaý ókilderi, qoryq jáne tarıhı-ólketaný mýzeıleri men ǵylymı-zertteý uıymdarynyń qyzmetkerleri qatysty.
Halyqaralyq jıynda álemdik mura obektilerindegi qalpyna keltirý jáne basqarý, oqý oryndarynda restavratorlardy daıarlaý, menejment jospardy ázirleý jáne qoldaný, tarıhı-mádenı eskertkishterdi saqtaýǵa baǵyttalǵan ozyq tehnologıalardy qoldaný, dıagnostıkalyq-monıtorıngtik zertteýler, sońǵy zamanaýı sıfrlyq qurylǵylardy paıdalaný, Qazaqstandaǵy tarıhı-mádenı muralardy qorǵaý týraly taqyryptar aıasynda talqylaýlar júrgizilip, ózekti máseleler saralandy.
Konferensıada sóz alǵan Túrkistan oblysy ákiminiń orynbasary Beısen Tájibaev Orta Azıa men Qazaqstan boıynsha teńdesi joq keseneni qorǵaýdyń mańyzdylyǵyna toqtaldy.
– Qoja Ahmet Iasaýı kesenesin qorǵaý, saqtaý jáne asyl jaýharymyzdy búkil álemge nasıhattaý – búgingi konferensıa aıasynda ǵana emes, únemi qozǵalatyn taqyryp. Bul baǵytta osyǵan deıin de birqatar jumys atqarylyp, halyqaralyq deńgeıdegi is-sharalar ótkizildi.
Elimizdiń rýhanı astanasyna jasaǵan saparlaryńyz sátti bolsyn. Mádenı murany qorǵaýdy maqsat etken ǵalymdar men mamandar tarıhtyń tereń zerttelýine, eskertkishterdi janashyrlyqpen qorǵaýǵa, ulttyq biregeılikti nyǵaıtýǵa aıtarlyqtaı úles qosady dep senemiz.
Atalǵan baǵyttaǵy sharalar birkúndik emes, turaqty negizde jalǵasyn tabatyn josparǵa aınalýy kerek.
Bıyl Túrkistan oblysynyń qurylýyna 5 jyl tolyp otyr. Tıisinshe, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń bastamasymen Túrkistanǵa tarıhı jáne rýhanı elorda statýsyn berý jumystary júrgizilip keledi. Osy statýs berilgennen keıin de mádenı muralardy zertteý jáne qorǵaý jumystary kúsheıtile túsedi. Túrki álemi ǵalymdarynyń Túrkistandy zertteýge erekshe kóńil bólýi bizdi qýantady. Sondyqtan barlyq baǵytta birlesip jumys atqarýǵa daıynbyz, – dedi Beısen Tájibaev.
600 jyldyq tarıhy bar jáne ǵajap sáýleti týyndysy retinde kúlli musylman qaýymy úshin kıeli oryn sanalatyn alyp keseneniń turaqty túrde saqtalýy men qorǵalý jaǵdaıy únemi memleket baqylaýynda.
Eske salsaq, Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 2022 jyly Túrkistan oblysyna jasaǵan saparynda Q.A.Iasaýı kesenesiniń jaı-kúıimen tanysyp, eskertkishtiń saqtalýyn qatań baqylaýǵa alýdy tapsyrǵan bolatyn. Nátıjesinde, ár salanyń bilikti mamandarynan quralǵan jumys toby tehnıkalyq jaǵdaıyn zerdelegen.
Konferensıanyń uıymdastyrýshysy QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi, Mádenıet komıtetine qarasty «Áziret Sultan» memlekettik tarıhı-mádenı mýzeı-qoryǵy» RMQK-niń málimdeýinshe, 2023 jyldyń 28 naýryzynda QR Úkimet tóraǵasynyń orynbasary A.Kólginovtyń tóraǵalyǵymen osy baǵytta otyrys ótkizilgen. Onda keseneni keshendi zertteý jáne tehnıkalyq jaı-kúıin jaqsartý jospary aıasynda naqty jumystar júrgiziletin bolyp belgilendi.
