وتكەن جۇمادا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ ماڭعىستاۋعا ارنايى بارىپ، ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋى جونىندە اۋقىمدى كەڭەس وتكىزدى. اۋىزسۋ، ەكولوگيا، تۋريزم، الەۋمەتتىك سالا، ءبىلىم، دەنساۋلىق، ت.س.س. سالالار تەگىس قامتىلىپ، سىني پىكىرلەر دە ايتىلدى. ساياساتتانۋشى دانيار اشىمبايەۆ پرەزيدەنتتىڭ ماڭعىستاۋ ساپارىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"كەشىرىلمەس كۇنا بولادى". توقايەۆ ماڭعىستاۋدا نە ايتتى؟
الدىمەن پرەزيدەنتتىڭ ماڭعىستاۋدا ايتقان كەيبىر سىندارىنا شولۋ جاساپ شىعۋدى ءجون كوردىك.
"ءبىراز شارۋا جاسالعان. جەتىستىكتەر از ەمەس، ءبىراق كەمشىلىكتەر دە بار. ونى مويىنداۋ كەرەك جانە اشىق ايتۋ قاجەت" دەگەن مەملەكەت باسشىسى وڭىردەگى ەڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرگە توقتالدى:
- سۋ تاپشىلىعى: "وبلىستاعى باستى مىندەتتىڭ ءبىرى – تۇرعىنداردى تازا اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ"؛
- پرەزيدەنت ايماقتاعى سۋ قۇبىرى مەن كارىز جەلىسىنىڭ توزۋىن اسا كۇردەلى ماسەلە دەپ اتادى؛
- قۇرىلىس نىساندارى: "6 ءۇيدىڭ قۇرىلىسى بىتپەي تۇر. ورىنسىز، ياعني بەي-بەرەكەت سالىنعان قۇرىلىس نىساندارى دا بار"؛
- "جاڭاوزەندەگى گاز وڭدەۋ زاۋىتى قۇرىلىسىنىڭ كەشىگۋى – ۇكىمەتتىڭ ورەسكەل ولقىلىعى"؛
- ەكولوگيا ماسەلەسى: "ايماقتاعى پوليگونداردا 200 مىڭ توننادان استام قوقىس جينالىپ قالعان. رۇقسات ەتىلمەگەن جەرگە زاڭسىز تاستالعان قوقىستار دا كوپ"؛
- ءبىلىم سالاسى: "ايماقتا ءبىلىم ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن ءبىرقاتار شارا قابىلداندى. ءبىراق جۇمىستىڭ ناتيجەسى كوڭىل كونشىتپەي تۇر"؛
- دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى: "وبلىستىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىندە كەمشىلىكتەر بار. ...بالالاردىڭ تاماقتان جاپپاي ۋلانۋ دەرەكتەرى ازايماي تۇر. بۇل – ابدەن ۇيات نارسە".
"ماڭعىستاۋ وبلىسىنا كەلسەك، ءبىز بۇل ايماقتى جەدەل دامۋدىڭ ۇلگىسى رەتىندە كورسەتۋىمىز كەرەك. وبلىستىڭ الەۋەتى زور. سونى ءتيىمدى پايدالانباساق، بارىمىزگە كەشىرىلمەس كۇنا بولادى"، - دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن توقايەۆ.
ماڭعىستاۋعا قارقىندى دامۋعا نە جەتپەيدى؟ ساراپشى پىكىرى
ساياساتتانۋشى دانيار اشىمبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ شىمكەنتتەن كەيىن اقتاۋعا ساپارى بەكەر ەمەس. حالىق سانى قارقىندى ءوسىپ جاتقان بۇل ءوڭىردىڭ ماسەلەسى شاش ەتەكتەن.
"مەملەكەت باسشىسى وزىمەن بىرگە پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى مەن ونىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىن، سونداي-اق، ەكى ۆيسە-پرەمەردى الا كەلگەن. شىمكەنتتە پرەزيدەنت جەرگىلىكتى شەندىلەر الدىندا سويلەسە، ماڭعىستاۋدا ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋى جونىندە كەڭەس وتكىزدى"، - دەدى ساراپشى.
ساياساتتانۋشىنىڭ پىكىرىنشە، ماڭعىستاۋ ماسەلەسى كوپ ءوڭىر بولعانىمەن، ول بىردەن مۇنداي بولا قويماعان.
"توقسانىنشى جىلدار باسىنداعى جاڭاوزەن وقيعالارىنان كەيىن ءوڭىر ۇزاق ۋاقىت تىنىشتىقتا بولعانى ءمالىم. الايدا 2006 جىلدان باستاپ ايماقتا الەۋمەتتىك شيەلەنىس قايتا تۇتاندى. ەكى جىلدان كەيىن اتىشۋلى جاڭاوزەن ەرەۋىلى جەرگىلىكتى ەليتالاردىڭ تەندەر مەن سالىققا تالاسى جانە ورتالىق بيلىكتىڭ "قورقاقتىعى" كەسىرىنەن ورشىگەن بولاتىن. سول جىلداردان بەرى نارازىلىق تانىتۋدىڭ وزىندىك "مادەنيەتى" قالىپتاستى"، - دەيدى ول.
الايدا وڭىردە ماسەلە از ەمەس، پرەزيدەنت ولاردى شەشۋ ءۇشىن بىرنەشە رەت تاپسىرما دا بەرگەن.
"توقايەۆ تاعى دا باقىلاۋسىز كوشى-قون اعىنىنا نازار اۋداردى. ايتا كەتۋ كەرەك، تۋۋ كورسەتكىشى جوعارى بولۋىمەن قاتار، ايماق ىشكى جانە سىرتقى كوشى-قوننىڭ وڭ سالدوسىمەن ەرەكشەلەنەدى. ماسەلە بۇرىننان بار، ءبىراق ونى ەشكىم شەشە المايدى (نەمەسە قالامايدى).
ءبىراق وسى جولى پرەزيدەنت توقايەۆ قالىپتاسقان احۋالدىڭ تەرەڭ سەبەپتەرىن سىناي كەلە، "پوپۋليزمگە جول بەرۋگە بولمايتىنىن" قاداپ ايتتى. توقايەۆ ءوزىنىڭ بۇرىنعى تاپسىرمالارىن ىسكە اسىرۋ ماسەلەسىندە بەلگىلى ءبىر ناتيجەلەر بار ەكەنىن، ءبىراق جۇيەلىك كەمشىلىكتەر دە بار ەكەنىن مالىمدەدى. انىقتاپ قاراساق، بۇل ءسوزدىڭ استارىندا قاتاڭ سىن جاتىر"، - دەدى ول.
توقايەۆتىڭ سىن تەزىنە العان باستى ماسەلەسى – اۋىزسۋ تاپشىلىعى.
"ايماقتىڭ وسى ءبىر سوزىلمالى دەرتى تۋرالى بۇدان ون جىل بۇرىنعى تالقىلاۋلاردى جەرگىلىكتى ب ا ق اۋىر قابىلداپ ەدى، ال بۇگىن سول ءتۇيىندى توقايەۆتىڭ ءوزى مويىنداپ وتىر. مەملەكەت باسشىسى ىستەلگەن جۇمىستاردى ءتىزىپ، "ناشار سۋمەن جابدىقتاۋ – بۇكىل ءوڭىردىڭ باستى پروبلەماسى" دەگەن قورىتىندىعا كەلدى"، - دەيدى ساياساتتانۋشى.
ودان بولەك پرەزيدەنت اقتاۋداعى جىلۋ ماسەلەسىن، گاز وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسىن، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ دامۋىن، تۋريزم مەن لوگيستيكا سالالارىن، سونداي-اق، ءوڭىردىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ناقتى اتاپ ءوتتى. اسىرەسە، ءبىلىم مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى كەمشىلىكتەردى قاتاڭ سىنعا الدى.
"تاعى ءبىر ەرەكشە توقتالعان ماسەلەسى – "الەۋمەتتىك الاياقتىق". بۇل ماسەلە كوتەرىلگەنىنە كوپ بولعان جوق، ءبىراق جاعىمسىز ستاتيستيكا قالىپتاسقان سياقتى. ءوڭىردىڭ پروبلەمالارىنا قايتا ورالساق، توقايەۆ: "ءبىرىنشى تالابىم – ادال جۇمىس ىستەۋ" دەدى. ايماقتاعى ىستەردىڭ جاي-كۇيىن سىناۋ تۇرعىسىنان بۇل تۇسپال - وتە اشىق ەسكەرتۋ"، - دەپ تۇيىندەدى ساراپشى.
