تازابەكوۆ: "حالىق نەگە الاڭدا ءجۇر؟ سەبەبى تۇلعالار جوق..."

Dalanews 18 قاز. 2019 13:41 829

اقىن، "اسىل ارنانىڭ" ديرەكتورى مۇحامەدجان تازابەكوۆ قازاق حالقى تۇلعالار تاپشىلىعىنا ۇشىراعاندىقتان قوعام مەن بيلىكتىڭ اراسىندا ارازدىق تۋىندادى دەپ ەسەپتەيدى.

بۇل تۋرالى اقىن "سوككەن اڭگىمە" باعدارلاماسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى دەپ حابارلايدى Dalanews.kz. 

"اتقا مىنگەن قازاق اتاسىن تانىمايدى دەيدى. ءبىز وتە باتىر حالىقپىز، ءبىز قانى بويىندا ويناعان كوشەگە شىقسا جارىپ وتەتىن، ءتىلىپ وتەتىن قاسيەتكە يە باتىر ەلدىڭ ۇرپاعىمىز. سوندىقتان ءبىز سالقىنقاندى 100 جىلدان بەرى قاراي اتا زاڭمەن ءومىر ءسۇرىپ كەلە جاتقان، ەندى قالىپتاسىپ جاتقان، قۇندىلىقتارىنا ەندى ورالىپ جاتقان حالىقپىز.

قازاقتىڭ ءداستۇرلى تاريحىنا قاراساڭ ايەلدىڭ، وتباسىنىڭ ماسەلەسىن ديپلوماتيالىق جولمەن، كەلىسىم جولىمەنەن داستارقان باسىندا وتىرىپ شەشكەن حالىقپىز.


ءبىز كەز كەلگەن ماسەلەنى ديالوگ ارقىلى شەشكەن حالىقپىز. سول سەبەپتەن دە باسىمدىقتى سوعان بەرۋ كەرەك دەپ مەن ءاردايىم شىرىلدايمىن.

ماسەلەن، ءار حالىقتىڭ ءوزىنىڭ جاراتىلىس ەرەكشەلىكتەرى بار. ماسەلەن، ەۆرەيلەرگە ءبىلىم بەرىلگەن، ولار ءبىلىم سالاسىندا وزىق جۇرەدى. جاپوندارعا ءتان تياناقتىلىق بار. نەمىستەرگە ءتان دالدىك بار. ەۋروپانىڭ باسقا حالىقتارىنا ءتان سالقىنقاندىلىق بار.


 ولار اسىرەسە مىنا جۇيەلى جۇمىستاردا، كوماندالىق جۇمىستاردا وتە كوپ ناتيجەلەر كورسەتەدى. سپورتتىڭ  وزىندە دە كورىنىپ تۇرادى، – دەيدى تازابەكوۆ. 

ونىڭ پىكىرىنشە شىعىس حالىقتارى، ونىڭ ىشىندە قازاق حالقى جەكپە-جەكتەردە، جەكە تۇلعانىڭ ەرلىگىندە جەڭىستەر مەن ناتيجەلەرگە كوبىرەك جەتەدى.  كوماندالىق ويىنداردا كوبىندە اقساپ جاتادى، ال كۇرەسكە، بوكسقا، زىلتەمىر كوتەرۋگە كەلگەندە الدا جۇرەمىز.

"دەمەك، ءبىز جۇيەلى، كوماندالىق شارۋالاردان گورى تۇلعاعا قاراپ قاتتىراق بوي تۇزەيمىز، تۇلعالاردى كوبىرەك تىڭدايمىز.

 ءبىزدىڭ قازىرگى پروبلەمالارىمىزدىڭ كوبىندە شەشىلمەي جاتقاندىعى تۇلعالارىمىزدىڭ جوقتىعى.


بيلىك پەن حالىقتىڭ مۇڭىن ۋاقىتىندا جەتكىزىپ، بيلىكتىڭ بەتىن تەز ارادا حالىقتىڭ جاعدايىنا بۇرىپ وتىراتىن زيالى قاۋىمنىڭ، كورنەكتى تۇلعالاردىڭ جوقتىعىنان حالىق پەن بيلىك بىر-بىرىمەن كەلىسپەۋشىلىككە ءتۇسىپ قالىپ جاتىر"، – دەپ ەسەپتەيدى اقىن.

ونىڭ ايتۋىنشا بۇرىنىراق حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىنداعى داۋدى بۇقار جىراۋ، اقتامبەردى، شالكيىز، دوسمامبەت سەكىلدى نەمەسە كەشەگى اتاقتى الاش قايراتكەرلەرى سەكىلدى ۇلى تۇلعالار شەشىپ بەرىپ وتىراتىن. ال كەڭەستىك كەزەڭ قازاققا تۇلعا تاربيەلەۋگە مۇمكىنشىلىك بەرمەگەن. 

"تۇلعالار جوق بولعان جەتىمدىكتىڭ سەبەبىنەن ءبىزدىڭ باسىمىز قازىرگى ۋاقىتتا الاڭدا كەزدەسىپ جاتىر. مەن قازاقتان الاڭدى قىزعانبايمىن.

الاڭ – ول ءبىزدىڭ الاڭ، بالاڭدى قىدىرتىپ جۇرسەڭ، سول جەردە قانداي دا ءبىر ءوزىڭنىڭ شات-شادىمان كوڭىل كۇيىڭدى پاش ەتىپ جۇرسەڭ، الاڭدا جۇرگەنگە نە جەتسىن!

ال الاڭدا ءجۇرىپ تىنىشتىعىڭا الاڭداپ جۇرسەڭ، وندا ول وتە ءقاۋىپتى. كەز كەلگەن دامىعان ەلدەردە ولارعا سىرتتان ىقپال ەتۋشى كۇشتەر جوق نەمەسە ارانداتۋشى توپتار ولارعا تىرناعىن باتىرا المايدى.

ءبىز ەندى-ەندى ەل بولىپ كەلە جاتقاندىقتان، ءبىزدى ارانداتاتىن كۇش تە كوپ، ءبىزدىڭ ءوزىمىزدىڭ ارامىزدا دا سول شەرۋگە شىعۋدى دۇرىس تۇسىنبەيتىن ادام كوپ.

سوندىقتان مەن قازاقتان الاڭدى قىزعانبايمىن، ءبىز ارانداپ قالامىز با ەكەن دەپ ۋايىمدايمىن.


الاڭدا تۇرىپ بەيبىت سويلەسكەن حالىقتى بىلمەيمىن ءقازىر ءوز باسىم. مىندەتتى تۇردە ەموسيا بولادى، الاڭدا ادامنىڭ ءسوزىنىڭ تونى جوعارى بولادى. الاڭدا بىر-بىرىنە دەگەن كوزقاراسى مەن ءجۇزىنىڭ سۋىقتىعى بولادى. سوندىقتان ول بيلىك تاراپىنان بولسىن، حالىق تاراپىنان بولسىن، مىندەتتى تۇردە ارتىق-اۋىس سوزدەر، ارەكەتتەر كەتەدى.

ال ويى ارام ادام ول جەردە پوليسيا مەن حالىقتىڭ اراسىن ۋشىقتىراتىن بولسا، ول جەردە بىلمەيسىڭ عوي پوليسيانىڭ قانى توگىلە مە، حالىققا قيانات جاسالا ما؟ سوندىقتان الاڭعا شىققاننان ءبىر جاقسى ناتيجەگە كەپىلدىك بولماعاندىقتان، الاڭعا شىققاندى قولدامايمىن"، – دەيدى مۇحامەدجان تازابەك.

ازىرلەگەن ارايلىم بيمەندييەۆا


 

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار