تاۋەلسىزدىك – ەڭ الدىمەن قازاق حالقىنىڭ بوستاندىققا ۇمتىلعان اسقاق ارماندارى مەن قايسار رۋحىنىڭ جەمىسى. سوندىقتان دا ءبىز ءۇشىن تاۋەلسىزدىك كۇنى – ەڭ قاستەرلى كۇن. ەلىمىز تاۋەلسىزدىگىن جاريالاپ، دەربەس مەملەكەت رەتىندە الەمگە تانىلىپ، بۇگىنگى كۇنى ءوزىنىڭ 27 جىلدىعىنا اياق باستى. ەلباسىنىڭ «قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى قازاقتارعا تارتقان تاعدىردىڭ سىيى ەمەس، ءوزىنىڭ ەجەلگى جەرىندە قيلى كەزەڭدى باستان كەشۋ ارقىلى قول جەتكەن ءوز مەملەكەتتىلىگىن قۇرۋعا دەگەن زاڭدى قۇقىعى، بۇل داۋسىز جانە ساياسي فاكتىگە ەشكىم كۇمان كەلتىرمەۋى ءتيىس»، – دەپ اتاپ كورسەتۋىندە ۇلكەن ماعىنا جاتىر.
حالقىمىزعا عاسىرلار بويى ارمان بولعان تاۋەلسىزدىك ءبىزدىڭ ۇرپاققا بۇيىرىپ وتىر. ءارىسىن ايتپاعاندا، سوناۋ حح عاسىردىڭ باسىندا الاش كوسەمدەرىنىڭ باستى ماقساتى – تۋعان حالقىن، ەلىن تەرەزەسى تەڭ، تاۋەلسىز مەملەكەتكە اينالدىرۋ باستى ارمانى بولعان ەدى. ەڭ الدىمەن، تاريحي جەرىمىزدىڭ شەكاراسى حالىقارالىق شارتتارعا ساي بەكىتىلدى. ەل پرەزيدەنتى باتىل قادام جاساپ، «سەمەي پوليگونىن جابۋ» تۋرالى تاريحي شەشىم قابىلدادى. سودان سوڭ مەملەكەتتىڭ ەگەمەندىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك رامىزدەرىمىز بەكىتىلدى. ەلدىگىمىزدى ايقىندايتىن ەلتاڭبا تورىمىزگە ءىلىندى، كوك اسپانىمىزدا كوك بايراعىمىز جەلبىرەدى جانە كەڭ بايتاق جەرىمىزدە مەملەكەتتىك ءانۇران قالىقتادى. ايبىنىمىز – اتا زاڭىمىز قابىلداندى. ۇلتتىق ۆاليۋتامىز – تەڭگە قولدانىسقا ەنگىزىلدى. الەمدىك قاۋىمداستىق «قازاقستان رەسپۋبليكاسى» دەگەن اسقاق رۋحتى ەلدى مويىندادى. 1997 جىلى ەلباسىمىز حالىققا ەڭ العاش «قازاقستان – 2030» ستراتەگيالىق جولداۋىن جاريالاپ، 2030 جىلى قازاقستان كۇردەلى جولدان ويداعىداي وتكەن جانە دامۋدىڭ كەلەسى كەزەڭىنە نىق قاداممەن اياق باسقان ەل بولادى دەگەن سەنىم قالىپتاستىردى. وسىدان كەيىن ەل ەكونوميكاسى دا جىلدان-جىلعا نىعايىپ، مادەني، رۋحاني دامۋ دەڭگەيى بەلەسكە كوتەرىلىپ، باسەكەگە قابىلەتى ارتتى. وزىنە ءتان بارلىق ينستيتۋتتارى بار، الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ ىقپالدى مۇشەسى بولىپ تابىلىپ، الەم ساحناسىندا ەۋروپا مەن ازيانى جالعايتىن تاۋەلسىز قازاقستان مەملەكەتى پايدا بولدى.
ەلباسىمىز «الدىمىزعا قويىلىپ وتىرعان مىندەتتەر جىلدان-جىلعا ارتىپ كەلەدى. سوندىقتان ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىن نىعايتۋ جولىندا حالىقتىڭ جانە سىزدەر مەن بىزدەردىڭ ىستەپ جاتقان شارۋامىزدىڭ بارلىعى مەملەكەتىمىزدىڭ نىعايۋى، تاۋەلسىزدىكتىڭ مىقتىلىعى، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ارتۋى ءۇشىن جاسالۋدا. وسى جولدا ءبارىمىز ەلدىڭ بىزگە دەگەن سەنىمىن اقتاپ، ماقساتتارعا جەتەمىز دەپ مەن نىق سەنەمىن» دەگەن بولاتىن. تاۋەلسىز ەل اتانۋ ءبىر باسقا دا، ونى جۇزەگە اسىرىپ، نىعايتا ءبىلۋ ءبىر باسقا. تاۋەلسىزدىكتى باياندى ەتۋ – وعان قول جەتكىزۋدەن دە قيىن. جاس تاۋەلسىز مەملەكەتىمىزدىڭ تۇعىرىن نىعايتۋ ءۇشىن العاشقى جىلدارى نەبىر سوقپاقتى دا، سوقتىقپالى جولداردان وتۋگە تۋرا كەلدى. سول تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسىمەن قولعا الىنعان الدىمەن ەكونوميكا، ودان كەيىن ساياسات باعىتىمەن نارىقتىق ەكونوميكاعا بەت بۇرعان ەلىمىز جاڭا ەكونوميكالىق دەڭگەيگە كوتەرىلە ءبىلدى. مۇنىڭ بارلىعى ەلباسىمىز ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ پايىمدى دا پاراساتتى جۇرگىزە بىلگەن ساياسي كورەگەندىلىگىنىڭ ناتيجەسى.
تاۋەلسىزدىك العان العاشقى كۇندەردەن باستاپ قازاقستان ءوزىن بەيبىتسۇيگىش، بىرلىك پەن تاتۋلىقتى تۋ ەتىپ ۇستانعان ەل رەتىندە كورسەتە ءبىلدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ جۇرگىزىپ وتىرعان سارابدال ساياساتىنىڭ ناتيجەسىندە ەلىمىز بويىنشا كوپتەگەن ءوندىرىس ورىندارى، زاۋىتتار، كاسىپورىندار، مەكتەپتەر، بالاباقشالار، مادەنيەت وشاقتارى پايدالانۋعا بەرىلۋدە. سارىارقانىڭ تورىندە مەملەكەتىمىزدىڭ اسقاق سيمۆولىنا اينالعان، حالقىمىزدىڭ رۋحاني تىرەگىنە اينالعان ەلوردامىز استانا قالاسى بوي كوتەردى. بيىل ءوزىنىڭ 20 جىلدىعىن بۇكىل ەل بولىپ اتاپ وتكەن استانا قالاسى بۇگىندە حالقىمىزدىڭ ماڭدايىنا بىتكەن باياندى باعى مەن ايبات-ايبارىنا اينالدى. قازاقستانداعى ساياسي تۇراقتىلىق پەن حالىقتاردىڭ ىنتىماعى ەل ەكونوميكاسىن ينۆەستيسيالاۋعا بارىنشا تارتىمدى بولدى. بۇگىنگى كۇنى ينۆەستيسيانىڭ كولەمى بويىنشا، قازاقستان تمد مەملەكەتتەرى اراسىندا كوشباسشى بولىپ تابىلادى. مەملەكەت باسشىسى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» اتتى جولداۋىندا «ءاربىر قازاقستاندىق جۇرگىزىلىپ جاتقان رەفورمالاردىڭ ءمانىن جانە ولاردىڭ وتانىمىزدى وركەندەتۋ جولىنداعى ماڭىزىن جەتە تۇسىنۋگە ءتيىس.
رەفورمالاردى تابىستى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قوعامىمىزدىڭ ورتاق ماقساتقا جۇمىلۋى اسا ماڭىزدى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى جاپپاي قولداۋعا يە بولىپ، قوعامداعى جاڭعىرۋ ۇدەرىستەرىنە زور سەرپىن بەردى. بۇل باستامانى ءارى قاراي جالعاستىرىپ قانا قويماي، ونىڭ اياسىن جاڭا مازمۇنمەن جانە باعىتتارمەن تولىقتىرۋ قاجەت» دەپ اتاپ ءوتتى. تاۋەلسىزدىك جىلدارى تۇعىرى بيىك جۇرت بولساق، وعان سىزدەردىڭ دە قوسقان ۇلەستەرىڭىز قوماقتى دەپ بىلەمىن. تاۋەلسىزدىكتىڭ 27 جىلدىعىن شاردارا اۋدانى حالقى ەسەلى ەڭبەكپەن، زور تابىستارمەن قارسى الىپ وتىر. اتاپ ايتار بولساق: 2018 جىلدىڭ ەسەپتى مەرزىمىندە اۋدانداعى ءوندىرىس كاسىپورىندارىندا 5561،4 ملن. تەڭگەنىڭ ونەركاسىپ ءونىمى ءوندىرىلدى. 2018 جىلى اۋىلشارۋاشىلىعى ءونىمنىڭ جالپى كولەمى 30 ملرد تەڭگەگە جوسپارلانسا، 10 ايدىڭ وزىندە 29554.9 ملن. تەڭگەنىڭ ونىمدەرى ءوندىرىلىپ، وتكەن جىلدىڭ ءتيىستى مەرزىمىمەن سالىستىرعاندا ناقتى كولەم يندەكسى 110،5 پايىزدى قۇرادى. ناتيجەسىندە جاقىندا عانا تۇركىستان قالاسىندا وتكەن وبلىستىق اۋىلشارۋاشىلىعى قىزمەتكەرلەرىنىڭ «التىن كۇز-2018» مەرەكەسىندە شاردارا اۋدانى «اگروونەركاسىپ كەشەنىنىڭ دامۋ باعدارلاماسى كورسەتكىشتەرىن وزات ورىنداعان اۋدان» نوميناسياسى بويىنشا 1ء-شى ورىندى يەلەنىپ، وبلىس اكىمى ج.تۇيمەبايەۆتىڭ سەرتيفيكاتىمەن ماراپاتتالدى. سونىمەن قاتار، «ءىرى قارا مال باسىن اسىلداندىرۋ بويىنشا وزات اۋدان» جانە «وزىق تەحنولوگيالاردى ەندىرۋ» نوميناسياسى بويىنشا دا 1 –ءشى ورىنعا يە بولدىق. ينۆەستيسيا تارتۋ باعىتىندا دا اۋدانىمىزدا ناتيجەلى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. اتاپ ايتقاندا: بيىلعى جىلى 6 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 2 ماقتا زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە، سونىمەن قاتار قۇنى 300،0 ملن. قۇرايتىن «بايتەرەك» بالىق زاۋىتى جۇمىسىن باستادى. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى وبلىس اكىمىنىڭ باستاماسىمەن وبلىسىمىزدىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ارتتىرۋ ماقساتىندا اۋدانىمىزدا حالىقارالىق «Shardara Safari» فەستيۆالى جوعارى دەڭگەيدە وتكىزىلدى. الداعى ۋاقىتتا مۇنداي ءىس-شارالار جالعاسىن تاباتىن بولادى.
مىڭجىلدىقتار توعىسار تۇسىندا تاۋەلسىزدىك تاڭىن كورۋ باقىتى بۇگىنگى قازاقستاندىقتارعا بۇيىرىپ وتىر. ەلىمىزدىڭ ۇلى تاريحىنا، اتا-بابا رۋحىنا، اعا ۇرپاقتاردىڭ قاھارماندىق ءومىر جولىنا قۇرمەتپەن باسىمىزدى ءيىپ، وتانىمىز – قازاقستانعا دەگەن قۇرمەتتەۋ سەزىمىن اكەلەتىن بۇگىنگىدەي مەرەكە كۇنى، بىرلىگىمىز بەن ەڭبەگىمىز ارقىلى سىزدەرمەن بىرگە الداعى اسۋلاردى الامىز دەگەن سەنىمدەمىن. حالقىمىز تاۋەلسىزدىكتىڭ مىزعىماس تۇعىرىن بەكىتىپ، ماڭگىلىك ەل بولۋعا بەت بۇردى. ءبىزدىڭ باعىتىمىز ايقىن، بولاشاعىمىز جارقىن. ەندەشە وسى جولدا بارشاڭىزعا تولايىم تابىستار تىلەيمىن.
بولاتبەك كىستاۋوۆ، شاردارا اۋدانىنىڭ اكىمى
