تاۋەلسىزدىكتىڭ ەلەڭ-الاڭ شاعىندا قازاقستان حالقى ەلباسىن تاڭداۋدا قاتەلەسكەن جوق. بالكىم، اللانىڭ ءوزى كەزىندە زوبالاڭدى كوپ كورگەن قازاق ەلىنە وڭ كوزىمەن قاراعان شىعار. الاساپىرانى مول جيىرماسىنشى عاسىردىڭ سوڭعى ون جىلى الەم ساحناسىنا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ سىندى ويىنا قارىمى، بويىنا ارىنى جاراسقان، ءسوزى مەن ءىسى اركەز ۇيلەسكەن، قيىن كەزدەردە قيالاپ ءجۇرىپ جول تابار، باتىسقا دا، شىعىسقا دا مامىلەگەرلىك پەن كەلىسىمنىڭ التىن كوپىرىن ورناتا بىلگەن اسا كورنەكتى ساياسي تۇلعانى بەردى. تۇلعا ۋاقىت پەن زامانا قالىپتاستىرعان كۇرەس مايدانىندا شىنىقتى. يمپەريالىق مۇددەلەردىڭ الامانىنا اينالۋ ءقاۋپى الاڭداتقان، ۇلتتىق قۇرامى دا الاشۇبار، ءدىني نانىم-سەنىمى دە ءدۇدامال، ءوندىرىسى مەن شارۋاشىلىعى دا ورتالىققا بايلانعان بايتاق جەر، باي ولكەگە كوزىنىڭ سۇعى تۇسپەگەن، كاپيتالىنا قونىس ەتكىسى كەلمەگەن ەل جوق دەسە دە بولادى. شەكاراسى اشىق-شاشىق، سەمەي دەيتىن الەم جۇرتشىلىعىنا ۇرەي مەن ساقتىق ۇيالاتار كۇش پەن قۇدىرەتتىڭ وشاعى تاعى بار، ءبىراق ونىڭ دا تىزگىنى بۇرىنعى ورتالىق قولىندا تۇرعان ەلدە ەگەمەندىك جاريالاۋ تاۋەكەلدىڭ تاۋەكەلى ەدى.
ن.نازاربايەۆ تاريح تولقىنىندا تۇلعا بولىپ تانىلىپ، ۋاقىت ۇسىنار تۇعىرعا قوندى. 1991 جىلدىڭ 1-جەلتوقسانىندا تۇڭعىش رەت قازاقستان پرەزيدەنتىن جالپىحالىقتىق سايلاۋ ءوتتى. سايلاۋ ناتيجەسىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جەڭىمپاز بولىپ تانىلدى. وسىندايدا اسىلدى اينىتپاي تانيتىن حالقىمىزدىڭ دانالىعىنا قالاي باس يمەيسىڭ. ۇلى دالا قىسقا مەرزىم ىشىندە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنە “قازاقستان” دەگەن اتاۋمەن كەڭ تانىلدى. قيمىلى مەن ءسوزى قاتار جۇرەتىن ن.نازاربايەۆ ساياساتى مەن ۇستانىمدارى قازاق ەلىن كەڭەستىك يدەولوگيا قۇرساۋىنان تەز الىپ شىعىپ، الەمدىك قارىم-قاتىناس ايدىنىندا قانات قاعۋىنا جاعداي جاسادى.
شۇكىر، وسى جىلدار ىشىندە قازاق ەلى ءوزىنىڭ وڭ-سولىن تانىدى، ەتەك جەڭىن جينادى. عاسىرلار بويى ارمان بولعان ۇلى ىستەر وسى كۇنى جۇزەگە اسۋدا. ەلدىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرىپ، ءتول مادەنيەتىمىز بەن ءسالت-داستۇرىمىزدى، مەملەكەتتىك ءتىلدى جاڭعىرتۋ جولىندا قىرۋار جۇمىستار اتقارىلدى، اتقارىلىپ تا جاتىر. قازاقستان تاۋەلسىزدىك جىلدارى ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك قۋاتتى رەفورمالاردى جەدەل دە ءتيىمدى ىسكە قوسىپ، قاي سالادا دا تمد ەلدەرى ىشىندە كوشباسشى اتاندى. حالىقارالىق قاۋىمداستىق قازاقستاندى ورتازيالىق كوشباسشى، شىنايى ارىپتەس، تاتۋ كورشى، تاعىلىمدى دوس رەتىندە تانيدى. بۇۇ، ەقىۇ، شىۇ، يكۇ سياقتى كوپتەگەن حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ مۇشەسى ياكي قۇرىلتايشىسى رەتىندە ەلىمىزدىڭ اتى ءجيى اتالاتىن بولدى.
وسىنىڭ بارلىعى دا تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىمىز. ءوز كەزەگىندە وسى مەملەكەتتىڭ كوك تۋىن بيىكتەتە ءتۇسۋ مىندەتى ءاربىر قازاقستان ازاماتىنا تاعدىر سىيلاعان ۇلى باقىت دەسەك تە بولادى. ال باقىت ەلباسى ايتقانداي، «باعالاي بىلگەننىڭ باسىندا تۇرادى».
تاۋەلسىزدىكتىڭ نەگىزگى تىرەگى – مەملەكەت ىشىندەگى تۇراقتىلىق. وسىناۋ 26 جىلدا كوپ ەتنيكالىق مەملەكەتتە ىنتىماق نەگىزىن شايقالتپاي ۇستاعاندىقتىڭ ءوزى – كوپ جەتىستىك، ۇلكەن تابىس. بۇل ءبىرىنشى كەزەكتە، ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ ۇلكەن جەڭىسى. ال اينالدىرعان 10 جىلدىڭ ىشىندە استانانىڭ دۇنيەگە كەلۋى دە ەلباسىنىڭ ەرەن ەرلىكتەرىنىڭ ءبىرى. قازاقستاننان جىراقتا جۇرگەن قانداستارىمىزدىڭ وتانعا ورالۋى تەك تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن عانا مۇمكىن بولدى. بۇگىندە ءوز ۇلت وكىلدەرىن ەلگە ورالۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ، باۋىر-قانداستارىن تارتىپ جاتقان الەمدە ءۇش قانا مەملەكەت – يزرايل، گەرمانيا جانە قازاقستان ەكەن. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرگى جىلدارى «نۇرلى كوش» باعدارلاماسىمەن شەتەلدەردەن ميلليوننان استام قانداستارىمىز اتامەكەنگە كوشىپ كەلدى. بۇل يگى ءىستىڭ باستاماسىندا دا تۇرعان ەلباسى ەكەنى بارىمىزگە ايان.
ال ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ نەگىزگى بولىگىنىڭ ءبىرى ءسوز جوق، ول ەلدىڭ ىشكى قاۋىپسىزدىگى. وسى ورايدا ۇلتتتىق ۇلاننىڭ كۇش-قۋاتىن ارتتىرۋ مەن جەتىلدىرۋگە، ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا ۇلت كوشباسشىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ تاراپىنان ءاردايىم ۇلكەن كوڭىل ءبولىنىپ، قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارى ءبىرىنشى ماسەلە رەتىندە قارالىپ كەلەدى. بۇگىنگى تاڭدا قاۋىپسىزدىك جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، ۇلتتىق ۇلان اسكەري بولىمدەرىن زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتۋگە ارنالعان شارالار ءوز كەزەگىندە ەل تىنىشتىعىنىڭ سەنىمدى قورعالىپ، اسكەري قۇرىلىمداردىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىنىڭ جانە الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق جاعدايلارىنىڭ جاقسارۋىنا اكەلدى. وسىدان تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى ۇلتتىق ۇلاننىڭ قالىپتاسۋى، ءارى ۆەدومستۆونىڭ بۇگىنگى زاماناۋي قۇرالدارمەن جاراقتالعان، الەۋەتى زور، قۋاتتى ورگاننىڭ بىرىنە اينالۋىنا دا ەلباسىنىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگى مەن قامقورلىعىنىڭ ءوزى ۇشان-تەڭىز ەكەنىن اڭعارۋعا بولادى.
قورىتا ايتقاندا، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ الەم الدىندا تاۋەلسىز ەلدىڭ تۇساۋىن كەسكەن سارابدال باسشى عانا ەمەس، ءوزىن وسىناۋ تاريحى باي، تاعدىر-تالايى اۋىر، ءبىراق رۋحى مىقتى ەلدىڭ سۇيەگىنەن جارالعان ادال پەرزەنتى ەكەنىن دە قوسا دالەلدەدى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ايماقتىق شەڭبەردە، حالىقارالىق دەڭگەيدە ادامزاتقا ورتاق ونداعان كۇرمەۋى قيىن ماسەلەلەردىڭ وڭ شەشىلۋىنە ىقپال ەتەر كورنەكتى تۇلعا ەكەنىنە ۋاقىت وتكەن سايىن كوزىمىز جەتە تۇسۋدە.
سابىرجان سۇلەيمەنوۆ، پولكوۆنيك،
قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق ۇلانى
«وڭتۇستىك» وڭىرلىك قولباسشىلىعى قولباسشىسىنىڭ
تاربيە جانە الەۋمەتتىك-قۇقىقتىق جۇمىستار
جونىندەگى ورىنباسارى.
