سولتۇستىك ارالدىڭ سۋ كولەمى رەكوردتىق دەڭگەيدە ۇلعايدى

قاراكوز امانتاي 18 ءشىل. 2024 12:38 3740

سولتۇستىك ارال تەڭىزىنە وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 12،5 ەسە ارتىق سۋ كەلىپ جاتىر. بۇل حابارمەن 18 شىلەدەدە ق ر سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى ءبولىستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

ۆەدومستۆونىڭ اقپاراتىنشا، سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ "ايتەك" سۋ تورابىن ارالاپ، سولتۇستىك ارال تەڭىزىنە سۋ جىبەرۋ جۇمىستارىمەن تانىستى.

قازىرگى ۋاقىتتا سولتۇستىك ارالعا سەكۋندىنا 75 تەكشە مەترگە دەيىن سۋ جىبەرىلۋدە. بىلتىر سەكۋندىنا 6 تەكشە مەتر سۋ كەلگەن بولاتىن.

ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە سىرداريا وزەنى ارقىلى قىزىلوردا وبلىسىنا سەكۋندىنا 650 تەكشە مەتر سۋ كەلىپ جاتقاندىقتان وسىنداي ناتيجەگە قول جەتكىزىلدى.

سونداي-اق، وزبەكستان جانە قىرعىزستانمەن بىرلەسكەن جۇمىس جۇرگىزىلدى.

"اتاپ ايتقاندا، سۋ جىبەرۋ كەستەلەرى بەكىتىلىپ، قازىرگى تاڭدا كەلىسىمگە ساي سۋ كەلىپ جاتىر"، -دەدى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ.

ايتا كەتەيىك، "قولدان جاڭبىر جاۋعىزىپ جۇرگەن" التاي اينابەك ەسىمدى قازاق عالىمى الەمجەلىدە "جاڭبىر ادام"، "قازاقتىڭ توني ستاركى" دەگەن لاقاپ اتتارىمەن تانىلىپ كەلەدى. التاي - كليماتتى وزگەرتۋ تەحنولوگيالارى حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ (International Center of Climate Change Technologies) باسشىسى، “جاساندى جاڭبىر جاۋعىزۋ” تەحنولوگياسىنىڭ اۆتورى. بىرنەشە جىل بۇرىن ماڭعىستاۋداعى قۋاڭشىلىق ماسەلەسىن شەشۋگە اتسالىسقان مامان قازىرگى تاڭدا ارالدىڭ جاي-كۇيىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋدا.

مامان "ارال وڭىرىنە جاڭبىر جاۋعىزامىن" دەگەن ويىن ورتاعا سالعان ەدى.

سوڭعى كۇندەرى ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىك وڭىرلەرىندە جاڭبىر جاۋۋ كورسەتكىشى جيىلەپ كەتتى. ال "قىرىق كۇندىك شىلدەنىڭ" اپتاپ ىستىعىنا ەتى ۇيرەنىپ قالعان حالىق جازدىڭ قاق ورتاسىندا نوسەرلەپ توككەن جاۋىنعا اڭ-تاڭ. تابيعي قۇبىلىستىڭ توسىننان كەلگەن سىيىنا دايىن بولماعان جۇرت بۇل "قۇدايدىڭ ەمەس، التايدىڭ جاڭبىرى" دەگەن الىپ-قاشپا اڭگىمەلەردى العا تارتۋدا.

جەلدەي ەسىپ جاتقان اتالمىش اقپاراتتاردى عالىم جوققا شىعارمايدى. ايتۋىنشا، ارالعا جاسالىپ جاتقان تاجىريبە اتالعان وڭىرلەرگە اسەر ەتۋى ابدەن مۇمكىن.

"ءبىز قازاقستاندا جۇمىس جاساعان مەرزىمدەر: 2021 جىلدىڭ قازان ايى، 2022 جىلدىڭ ناۋرىز ، ءساۋىر، مامىر ايلارى جانە 2023 جىلدىڭ تامىز ايى. سونىمەن قاتار 2024 جىلدىڭ 18 ماۋسىمىنان باستاپ جۇمىستى جالعاستىرىپ جاتىرمىز. وسى كەزدەردىڭ بارلىعىنا ورتاق ءبىر قۇبىلىس بار – الماتى، جامبىل، تۇركىستان، قىزىلوردا وبلىستارىندا جاۋىن-شاشىن دەڭگەيى كوپ بولعان.

اتموسفەرا – ستاتيكالىق ەمەس. بارلىق نارسە اينالىپ تۇرادى. ەكۆاتوردىڭ سولتۇستىگىندە اتموسفەرا قوزعالىسى باتىستان شىعىسقا جۇرەدى. سوندىقتان ارالعا جاسالىپ جاتقان تاجىريبەنىڭ الماتىعا اسەرى بولۋى زاڭدىلىق. جانە ءبىز سيكلونداردى تەحنولوگيا كومەگىمەن ۇزاق ۋاقىتقا ۇستاپ تۇرۋعا ىقپال ەتىپ جاتىرمىز. ءبىراق بولاشاقتا، ۇكىمەت قولداپ، ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازامىز كۇشەيگەندە ارالدىڭ تاريحي تابانىنىڭ ۇستىنە جاۋىننىڭ ءبىرشاما بولىگىن لوكاليزاسيا جاسايمىز"، - دەيدى ول.

عالىم "ارالدى سۋعا تولتىرۋدىڭ" العاشقى كەزەڭدەرىن ەڭسەرىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ سوزىنشە، بۇل پروسەسس ءبىراز ۋاقىتتى تالاپ ەتەدى.

"ءبىرىنشى كەزەڭ – كليماتتى ۇيرەتۋ. جالپى، ارالدىڭ كليماتى عاسىرلار بويى قالىپتاسقان. ونىڭ ۇستىنە ارال تارتىلعان سوڭ مۇلدە باسقا كليمات ورنىققان. ءبىز سونى وزگەرتۋدەمىز. ءقازىر تەمپەراتۋرا ءبىرشاما ءتۇسىپ، جاۋىن ەداۋىر ارتتى. كليمات ۇيرەنە كەلە، "وبلاكا ۆەرتيكالنوگو رازۆيتيا" جاساۋ جەڭىلدەنە تۇسەدى. جوعارىدا ايتقانداي ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازا كۇشەيگەندە باستى ەتاپ "جاۋىننىڭ ارالدىڭ تاريحي تابانىنا لوكاليزاسيا پروسەسىندە" سۋ تىپتەن كوبەيەدى"، - دەيدى ول.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار