بەلگىلى جۋرناليست گۇلنارا باجكەنوۆا كارىم ءماسىموۆتىڭ پرەزيدەنتتەن كەشىرىم سۇراپ، راقىمشىلىق جاساۋى تۋرالى ءوتىنىشى جايلى نە ويلايتىنىن ايتتى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"مەن ءماسىموۆ پرەزيدەنتتەن كەشىرىم سۇراعانىن ەستىگەن كەزىمدە، ونىڭ بوستاندىققا شىعۋى قانشالىق مۇمكىن ەكەنىن ەمەس، نە ءۇشىن كەشىرىم سۇراعانىن ويلاي باستادىم. ول وقىعان، ءبىلىمدى ادام بولا تۇرا كەشىرىم سۇراعانى قالاي دەپ ويلادىم. سەبەبى راقىمشىلىق ول كوبىنە ءولىم جازاسىنا قاتىستى بەرىلەدى. قازاقستاندا دا، الەم ەلدەرىندە دە پرەزيدەنتتەر ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن ادامعا راقىمشىلىق جاساي الادى. ءولىم جازاسىنا كەسىلەردەن 1 مينۋت بۇرىن كەشىرگەن كەزدەر دە بولعان. مۇنى پرەزيدەنت جانىنداعى كوميسسيا دا شەشەدى. قازاقستاندا ءولىم جازاسى الىنىپ تاستالدى. سوندىقتان بۇل جەردە راقىمشىلىقتىڭ نە قاتىسى بار؟ پرەزيدەنت سوتتىڭ ۇكىمىن وزگەرتە المايدى.
كارىم ءماسىموۆ 18 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. وسى 18 جىل دەگەن ۇكىمدى وزگەرتۋگە پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ قۇزىرەتى جوق. ەلدەگى سوت – تاۋەلسىز، ءبىر ادام ايتتى ەكەن دەپ شەشىمدى وزگەرتە سالمايدى. قايداعى راقىمشىلىق؟ كارىم ءماسىموۆ پرەزيدەنتتەن ۇكىمنىڭ كۇشىن جويۋدى نەمەسە جازاسىن جەڭىلدەتۋدى سۇراپ وتىر ما؟ نەگە پرەزيدەنتتەن سۇراپ وتىر؟ سەبەبى ول پرەزيدەنت ۇكىمدى وزگەرتە المايتىنىن ءبىلىپ وتىر عوي. راقىمشىلىقتى جايدان جاي سۇراعان جوق قوي. ول بۇل ىستە جايدان جاي پايدا بولا سالماعان ادام عوي، ول زاڭدى بىلەدى، ادۆوكاتتارى دا زاڭنان حاباردار. سوندىقتان مەن ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، نە بولىپ جاتقانى تۇسىنىكسىز. راقىمشىلىق تۋرالى اقپارات نە ءۇشىن تاراپ كەتتى؟ قانداي بولجام بار؟ دەمەك شىن مانىندە ءبىر نارسە شەشىلىپ جاتىر دەگەن ءسوز. ەگەر اقپارات تاراپ كەتكەن بولسا، حالىقتىڭ رەاكسياسىن كۇتىپ وتىرعان شىعار؟ ولار مۇنى قالاي قابىلدايدى، قالاي تالقىعا تۇسەدى دەگەندەي. ءبىراق تاعى دا قايتالاپ ايتامىن، راقىمشىلىق بەرىلۋى - زاڭسىز. پرەزيدەنت سوت شەشىمىن وزگەرتە المايدى، سەبەبى ءماسىموۆ ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن جوق"، - دەيدى باجكەنوۆا Orda.kz-كە بەرگەن سۇحباتىندا.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرمۇرات باپي ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ (ۇقك) بۇرىنعى ءتوراعاسى كارىم ماسىموۆتەن بوستاندىققا شىعۋ ءۇشىن قاڭتار تۋرالى بار شىندىقتى ايتۋ سۇرالعانىن ايتقان بولاتىن.
"ءماسىموۆ ۇيىمداستىرۋشى بولدى دەپ ويلامايمىن. سوندىقتان باتىل مالىمدەمە جاساسا، وعان جۇمساق قاراۋعا بولادى. مىسالى، ول قاۋىپسىزدىك كەڭەسى ءتوراعاسىنىڭ بۇيرىقتارىن ورىنداۋعا ءماجبۇر بولسا (قاڭتار وقيعاسىنا دەيىن ونى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ باسقاردى). كارىم ءماسىموۆ ۇزاق جىل بويى پرەمەر-مينيستر جانە نازاربايەۆتىڭ سەنىمدى ادامى بولدى. ول ونىڭ جەكە تاپسىرمالارىن ورىنداپ قانا قويماي، تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ جەكە بيزنەسىن دە جۇرگىزىپ وتىردى. ءماسىموۆ ونىڭ اكتيۆتەرىن شىعارۋمەن اينالىستى، ياعني ايگىلى قازاقگەيتتەن كەيىن ەۋروپادان شىعاردى، سونداي-اق، ەسكى قازاقستاننىڭ اكتيۆتەرىن وڭتۇستىك-شىعىس ازيا، جۇڭگو، شانحاي، گونكونگ، امىرلىكتەرگە جىبەرۋمەن اينالىستى. ءماسىموۆ بارلىق ترانزاكسيانى اشىپ، ەسەسىنە باسىنا بوستاندىق سۇراسا، وعان كەشىرىم بەرۋ كەرەك دەپ ويلايمىن"، – دەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرمۇرات باپي.
ءباپيدىڭ پىكىرىنشە، كارىم ءماسىموۆ قاڭتار وقيعاسىن ۇيىمداستىرا المادى. ونىڭ ايتۋىنشا، ءماسىموۆ شىن مانىندە نە بولعانىن بايانداپ، باستى ۇيىمداستىرۋشىنىڭ اتىن اتاۋى كەرەك.
"شىعارىلعان اكتيۆتەر تۋرالى اقپاراتتى ءبىلۋ ونى تۇرمەدە ۇستاۋدان گورى ماڭىزدى. ونىڭ قاماۋدا وتىرعانىنان حالىققا ەشقانداي پايدا جوق"، - دەيدى باپي.
ال 2023 جىلى 24 ساۋىردە استانانىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتى ق ر ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ەكس-توراعاسى كارىم ماسىموۆكە، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ەكس-ورىنباسارلارى ءانۋار سادىقۇلوۆ، داۋلەت ەرعوجين، مارات وسيپوۆكە قاتىستى قىلمىستىق ءىس بويىنشا ۇكىم شىعارعان بولاتىن.
سوت ءىستى "اسا قۇپيا" دەگەن بەلگىمەن قارادى. كارىم ءماسىموۆ ق ر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 175-بابىنىڭ 1-بولىگى، 179-بابىنىڭ 3-بولىگى، 362-بابىنىڭ 4-بولىگىنىڭ 3-تارماعى بويىنشا كىنالى دەپ تانىلىپ، 18 جىل باس بوستاندىعىنان ايرىلدى. سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك قىزمەتتە ءومىر بويى قىزمەت ەتە المايتىنى جانە مۇلكى تاركىلەنەتىنى ايتىلدى. كارىم ءماسىموۆ بۇعان قوسا گەنەرال شەنى مەن مەملەكەتتىك ناگرادالارىنان ايىرىلدى.
ال ونىڭ ورىنباسارى داۋلەت ەرعوجين قىلمىستىق كودەكستىڭ 179-بابىنىڭ 3-بولىگى، 362-بابىنىڭ 4-بولىگى 3-تارماعى بويىنشا كىنالى دەپ تانىلىپ، 15 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
كەيىن اپەللياسيالىق ساتى ك.ماسىموۆكە، ا. سادىقۇلوۆقا جانە د. ەرعوجينگە قاتىستى ءبىرىنشى ساتىداعى سوت ۇكىمىن قاۋىپسىزدىگى ەڭ جوعارى مەكەمەدەن قاۋىپسىزدىگى ورتاشا مەكەمەدە جازاسىن وتەۋ بويىنشا وزگەرتتى.
