ءماجىلىس دەپۋتاتى ەدىل جاڭبىرشين گەوساياساتتاعى دومينانت مەملەكەتتەر ءوزىنىڭ جەكە مۇددەسى مەن ساياسي ىقپالىن جۇرگىزىپ قانا قويماي، ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءار ءتۇرلى ادىس-تاسىلدەردى پايدالانىپ كەلە جاتقانىن ايتتى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
جاڭبىرشين مىسال رەتىندە مەملەكەتتەردىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن جويۋعا باعىتتالعان اسىرەفەمينيستىك، لگبت، ەمو جانە باسقا دا سۋبمادەنيەتتىك قوزعالىستار ارنايى، جوسپارلى تۇردە ميلليونداعان اقش دوللارىمەن قارجىلاندىرىلاتىنىن مالىمدەدى.
"ولار ۇلتارازدىق پەن ءدىني الاۋىزدىقتى، سەپاراتيزم مەن ءترايباليزمدى ءبىزدىڭ ساياسي كۇن تارتىبىمىزگە ەنگىزۋگە كۇش سالدى. مۇنى پرەزيدەنت قۇرىلتايدا «حالىقارالىق ۇكىمەتتىك ەمەس قورلار مەن ۇيىمدار كوپتەگەن ەلدىڭ ىشكى ىسىنە نەگىزسىز ارالاستى» – دەپ قاداپ ايتتى.
دەگەنمەن سوڭعى كەزدە اقش-تىڭ بيلىگى ءوز ىشكى جانە سىرتقى ساياساتىن قايتا قاراپ جاتىر. ءتىپتى اقش-تىڭ كونگرەسىندە حالىقارالىق دامۋ اگەنتتىگىنىڭ، ياعني USAIDء-تىڭ جۇمىسى توقتاتىلاتىنى تۋرالى ماسەلە قارالىپ جاتىر"، - دەدى ول.
دەپۋتات كەيىنگى ون جىلدىقتا قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا ىقپال ەتۋ ءۇشىن USAID-تەن 150 ملن. دوللاردان اسا قاراجات بولىنگەنىن كەلتىردى.
"وسىنداي ۇيىمدار دەموكراتيالىق قاعيداتتاردى جەلەۋ ەتىپ، جالاڭ ۇرانمەن «جۇمساق كۇش» ارقىلى ءوزىنىڭ جىمىسقى ساياساتىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن وزگە مەملەكەتتەرگە قانشا قاراجات بولگەنىن ەلەستەتىپ كورىڭىز. مىسالى، قيىر شىعىستاعى، ورتالىق ازياداعى، افريكاداعى، ەۋروپاداعى ءبىرقاتار دامۋشى ەلدەردە بيلىككە قارسى توڭكەرىستەر ۇيىمداستىرىلعانى بەلگىلى.
بىزدە شەتەلدىك گرانت «ەمىزىگىنە» وتىرىپ العان كەيبىر، تاعى دا ايتام كەيبىر ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار كوبىنە، تۇيمەدەيدى تۇيەدەي قىلىپ، نەگاتيۆتى تەرىپ-جيناپ، كۋراتورلارىنا وتىرىك ەسەپ بەرىپ، «ويباي بۇل ەلدە ادام قۇقىعى تاپتالعان»، «ءسوز بوستاندىعى شەكتەلگەن»، «سىزدەر ارالاسپاساڭىزدار قۇردىمعا كەتۋدىڭ الدىندا تۇرمىز» دەپ بايبالام سالادى. ءتىپتى بىزدەگى جاعدايدى دامىماي قالعان ءۇشىنشى مەملەكەتتەرمەن نەگىزسىز، دالەل-دايەكسىز تەڭەستىرەدى"، - دەدى جاڭبىرشين.
ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ ايتۋىنشا، ولارعا قازاقستاننىڭ جاقسارعانى ەمەس، شايقالعانى پايدالى، سەبەبى وزدەرىنىڭ جەكە باسىنىڭ پايداسىنا، ياعني «گۋمانيتارلىق بيزنەستەرىنە» قارجى كەرەك.
جاڭبىرشين اقش، جۇڭگو، رەسەي سياقتى الپاۋىت مەملەكەتتەر ىشكى ساياساتتارىنا وزگەلەردىڭ ارالاسۋىنا جول بەرمەيتىن زاڭدار قابىلداعانىن ايتىپ، ءبىزدىڭ ۇكىمەت تە تەز ارادا ىسكە كوشۋى كەرەك ەكەنىن جەتكىزدى.
"ءبىر ماسەلەنىڭ باسىن اشىپ الايىق. سىرتتان كەلەتىن قارجى، ەگەر تازا بولىپ، ينۆەستيسيا رەتىندە ەكونوميكانى دامىتۋعا قۇيىلاتىن بولسا، ەكولوگيا مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن جاقسارتاتىن بولسا، وندا وعان جول اشىق. ال ەگەر ىشكى ساياساتىمىزعا قارسى، ۇلتتىق دۇنيەتانىمىمىزعا جات، تۇراقتىلىعىمىزدى شايقايتىن جوبالاردى قارجىلاندىرسا، وندا ونداي ۇيىمدارعا جول جابىق"، - دەدى ول.
