ازاماتتاردىڭ اقىل-پاراساتتىلىق جانە مورالدىق ستاندارتتار ماسەلەسى – بۇل ەداۋىر دارەجەدە ۇلكەن پروبلەما. دەموكراتيالىق مەملەكەتتەردىڭ ساياسي كەمشىلىكتەرى ءۇشىن دەموكراتيانى كىنالاۋى مۇلدە ادىلەتسىزدىك. ولار ءۇشىن ءوزىمىزدى-وزىمىز كىنالاعان دۇرىس بولار ەدى.
ەگەر ءبىز قوعامدى وزىندىك ۇستانىم مەن باعدارعا يە ەركىن ازاماتتاردىڭ بىرلەسكەن ورتاسى رەتىندە قاراستىرساق، وندا ورىن الىپ جاتقان وزگەرىستەر ادام ساناسىنىڭ كەڭ كولەمدەگى حالىقتىڭ دۇنيەتانىمدىق قۇندىلىعىنىڭ جەمىسى دەپ ايتۋىمىزعا بولادى.
ەلىمىزدە مىڭداعان جاستاردىڭ قوس-قوستان ديپلومى بولسا دا، تۇراقتى جۇمىسى جوق. ءبىزدىڭ كەمشىلىگىمىز سول، جۇمىس الاڭىنا سۇرانىستى زەرتتەپ الماي جاتىپ، ولاردىڭ اقىسىن الىپ، باس-كوز جوق سىپىرا وقىتۋىمىزدا بولىپ وتىر.
بولجاۋ، جوسپارلاۋ جۇرگىزىلمەيدى. ەلىمىز ەكونوميكالىق جاعىنان كۇش العان سايىن حالىققا ءتيىمدى جاعىن ويلاستىرۋدىڭ ورنىنا حالىقتى الدارقاتۋدىڭ جولدارى ورىن الىپ بارادى.
بۇگىندە ءار جەرلەردە ورىن الىپ جاتقان نارازىلىق شەرۋلەرى مەن بيلىك ورىندارىنا اشىق قارسىلىق تالاپتارىنىڭ ءبارى تۇرمىستىق دەڭگەيدەگى جەرگىلىكتى جەردە شەشىلەتىن ماسەلەلەر. بىزگە ءوزارا سىيلاستىق، سەنىم شارالارىن ورنىقتىرۋ كەرەك. ەل ازاماتتارى كەڭەسىپ، بىرىگىپ ءىس اتقارۋ، بىر-بىرىنە قولۇشىن بەرۋ جانە ىمىراعا كەلۋ جۇيەسى قاجەت.
مەملەكەتتىڭ كەز كەلگەن ازاماتى ءوزىنىڭ جەكە باسىنىڭ جانە بۇكىل ەلىمىزدىڭ امان-ساۋلىعى مەن وسىپ-وركەندەۋىنە جاۋاپتى. بۇل جاۋاپكەرشىلىك اۋىلداعى شارۋا ادامى مەن ۇستاز، دارىگەر، كاسىپكەر، لاۋازىمدى شەنەۋنىك پەن بيلىك باسىنداعى جوعارى قىزمەتتەگى تۇلعاعا دەيىن بىردەي بولۋى ءتيىس.
ولاردىڭ بارلىعى بىر-بىرىنە قۇرمەتپەن قاراپ، ءبىر-بىرىنىڭ وي-پايىمنا قۇلاق ءتۇرىپ، كوپشىلىك مۇددەسىنە ورتاق قىزمەت ەتكەندە عانا قۇرمەتىمىز ارتپاق.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قوعامدى السىرەتەتىن ءقاۋىپتى قۇبىلىستاردان تولىق جانە ءبىرجولا ارىلىپ، كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىن دۇرىس قۇندىلىقتاردى قابىلداۋ قاجەتتىگىن ايتۋى تەگىن ەمەس.
قوعامعا جەتپەي تۇرعان وسى قۇندىلىقتار جۇيەسى. ەڭ باستىسى، بىزگە وتباسىنداعى تاربيەنىڭ دۇرىس جۇيەسى كەرەك. قوعامدا كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىن، ادامداردى بىرىكتىرەتىن، ولارعا يدەيالىق باسىمدىقتاردى كورسەتەتىن قۇندىلىقتار جۇيەسى قالىپتاسقاندا عانا باستاعان ءىسىمىز ورگە باسادى.
حالىق تاۋەلسىزدىك سىيعا تارتقان يگىلىكتەردى يگەرىپ، اينالاداعى الەم ەلدەرى قالاي ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىن ءوز كوزدەرىمەن كورىپ، قولمەن ۇستاپ وتىرعان كوكىرەگى اشىق حالىق.
رۋلىق-توپتىق، كلاندىق-كوماندالىق، اعايىن-تۋىستىق سياقتى تۇرپايى امالدارعا ارقا سۇيەۋدىڭ كۇنى وتكەن. عابيت مۇسىرەپوۆ ايتتى دەيتىن «جۇزگە بولىنگەننىڭ ءجۇزى كۇيسىن» دەگەن اتالى ءسوز اشىنعاندىقتان بولار. وكiنiشكە قاراي، ءقازىر ۇلتتى جويىپ جiبەرۋگە قارىمى جەتەتiن كۇشتەر تولىپ جاتىر. سول قاۋiپتiلەردiڭ iشiندەگi ەڭ قاۋiپتiسi – ترايباليزم، ياعني رۋشىلدىق. ەگەر ەلدە باسشى تاعايىنداعاندا ترايباليزم سالتاناتىن قۇراتىن بولسا، بۇل ەلدىڭ سورلاعانى ەمەي نەمەنە؟ رۋشىلدىق پەن جەرشىلدىك بيلىكتىڭ جوعارعى بۋىنىنا دەيىن دەندەپ كەتسە، كىمگە نە وكپە ارتارسىڭ؟
حالىق بىتىسپەس الاڭمەن بويكۇيەزدىك جاعدايدا ءومىر ءسۇرۋدى ەمەس، تۇراقتى، ءوزارا سەنىممەن، ءوزىنىڭ جانە ۇرپاعىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن الاڭدامايتىنداي، ادامشا ءومىر ءسۇرۋدى قالايدى.
ادامعا كوپ نارسە قاجەت ەمەس. باسپانا، ماماندىعىنا سايكەس جۇمىس، قولايلى تازا قوعامدىق كولىك، يناباتتى دارىگەردەن باسقا ارتىق دۇنيە كەرەك ەمەس. مىنە، وسى ماسەلەگە قول جەتكىزۋ الەۋمەتتىك قايشىلىقتاردىڭ تۋىنداۋىنا اكەلىپ سوعۋدا.
ىنتا جوق جەردە، ساپا دا تومەن. مەملەكەتتىك ىسكە ءادىل، ەلگە، جەرگە، وتانعا ادال قىزمەت ەتەتىن ءبىلىمدى كادرلاردى بۇگىنگى جاستاردان تاڭداماساق، جاقسى مامانداردى قايدان تابامىز؟ كادر ساپاسى مەملەكەتتىك زاڭداردى جاتتاپ الۋدا ەمەس. وعان جاستاردىڭ بىلىكتىلىگى مەن پاراساتى، ادالدىعى قوسىلماسا، مەملەكەتتىك قىزمەتكەردىڭ شىنايى تۇلعاسى قالىپتاسپايدى.
پرەزيدەنتتىڭ ماڭىزدى تاپسىرماسىنا وراي، مەملەكەتتىك قىزمەتكە قوعامدىق جۇمىستاردا ابدەن شىڭدالىپ تاجىريبە جيناقتاعان جاستاردى باتىل تارتۋدان قايمىقپاۋ كەرەك. مەملەكەت باسشىسى بويىندا قابىلەت-قارىمى بار پروگرەسشىل ۇرپاققا بارىنشا سەنىم ارتىپ وتىر.
ءبىزدىڭ حالىق اقىلدى. بابالار ۇلاعاتىنداعى: «بىرلىگى جوق ەل توزادى، بىرلىگى كۇشتى ەل وزادى» ءتامسىلىن بويلارىنا ءسىڭىرىپ وسكەن. ايتتى، بەيبىت تارقادى. وركەنيەتتى قوعامدا وسىلاي بولعان.
بۇگىندە «بايلىق – بايلىق ەمەس، بىرلىك – بايلىق» ۇرانى باسىم. الاش قايراتكەرى ءاليحان بوكەيحانوۆ «بوستاندىققا اپاراتىن جالعىز جول – ۇلتتىق ىنتىماق قانا. بىرلىكتەن ايىرىلعان ەل قاڭعىپ قالادى» دەپتى. وسى قاناتتى ءسوزدى ءار مەكەمەنىڭ ماڭدايشاسىنا جازىپ قويار ما ەدى؟!
ەرمەك جۇماحمەت ۇلى
