پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ رەسمي ساپارمەن قىرعىزستانعا بارىپ، ەكى ەل اراسىنداعى ستراتەگيالىق ارىپتەستىك پەن باۋىرلاستىق قاتىناستاردى نىعايتۋ ماقساتىندا بىرنەشە ماڭىزدى كەزدەسۋلەر وتكىزدى. وسى ساپار بارىسىندا قازاقستان مەن قىرعىزستان اراسىنداعى ەكونوميكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق جانە عىلىمي ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى تالقىلاندى،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
قىرعىزستان جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى اباكيروۆ ەلدار قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ساپارىنا قاتىستى ءوز پىكىرىن ءبولىسىپ، ەكى ەل اراسىنداعى دوستىق پەن بىرلەسكەن باستامالارعا باعا بەردى.
- قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا كولەمى شامامەن 2 ميلليارد دوللارعا جەتكەنىن اتاپ ءوتتى. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، بۇل كورسەتكىشتى ارتتىرۋ جانە ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى ءوزارا ءتيىمدى ەتۋ ءۇشىن قانداي شارالار قاجەت؟
- ءبىز ءۇشىن بۇرىنعى كورسەتكىش ءبىر ميلليارد دوللار بولسا، ءقازىر ساۋدا كولەمى ەكى ميللياردقا جەتتى، بۇل وتە جاقسى ناتيجە دەپ ويلايمىن. وسى كورسەتكىشتى ارتتىرۋ ءۇشىن، مەنىڭ پىكىرىمشە، ءبىزدىڭ ەلدەرىمىز ەۋروپا وداعىنىڭ تاجىريبەسىنە سۇيەنە وتىرىپ، شەكارادا بارلىق باقىلاۋ تۇرلەرىن الىپ تاستاۋ كەرەك. بۇل ەكى ەلدىڭ ەكونوميكاسىن ايتارلىقتاي جاقسارتادى. ءبىز تاۋار اينالىمىن جەڭىلدەتىپ، ونى تەز ءارى ءتيىمدى ەتۋ ءۇشىن وسى باعىتتا قادام جاساۋمىز كەرەك.
- پرەزيدەنت ءقاسىموجومارت توقايەۆتىڭ ساپارى بارىسىندا ينفراقۇرىلىمدىق جوبالار، ونىڭ ىشىندە جول سالۋ جانە ترانزيتتىك دالىزدەردى دامىتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، وسى باستامالاردىڭ قايسىسى ستراتەگيالىق ارىپتەستىكتى نىعايتۋدا باسىمدىققا يە؟
- قىرعىزستان مەن قازاقستان عانا ەمەس، بۇكىل ورتالىق ازيا ءوزىن ءتيىمدى ترانزيتتىك ءدالىز رەتىندە كورسەتۋى ءتيىس. شىعىستان باتىسقا دا، وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە دە. بۇل وڭىرگە پايدا اكەلەدى، جۇكتەر ءبىزدىڭ ەلدەر ارقىلى وتەدى، تەڭىز جولدارىنا قاراعاندا ءتيىمدى بولادى. مۇنى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن جۇكتەر شەكارادا كەشىكتىرىلمەي، جىلدام ءوتۋى كەرەك، ال ينفراقۇرىلىم - تەمىرجولدار، اۆياسيا جانە اۆتوموبيل جولدارى جوعارى دەڭگەيدە بولۋى قاجەت. سول كەزدە ءبىز ءوڭىردىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانىپ، ەكونوميكالىق پايدا الا الامىز.
- قازاقستان پرەزيدەنتى قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆتى «التىن قىران» وردەنىمەن ماراپاتتاپ، ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا قوسقان ۇلەسىن اتاپ ءوتتى. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، بۇل ماراپات ەلدەر اراسىنداعى ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ودان ءارى دامىتۋعا قالاي ىقپال ەتەدى؟
- «التىن قىران» وردەنىمەن ماراپاتتاۋ وتە ماڭىزدى سيمۆول. ورتالىق ازياداعى بارلىق ەلدەر بارىنشا جاقىنداسۋى كەرەك، ال مۇنداي ماراپاتتار مەملەكەتتەر اراسىنداعى سەنىم مەن تۇراقتى بايلانىستاردى نىعايتادى. ەكونوميكالىق تۇرعىدان دا بۇل اسىرەسە ماڭىزدى: بىر-بىرىمىزگە ينۆەستيسيا جاساۋ باسقا ەلدەرگە قاراعاندا الدەقايدا ءتيىمدى. مۇنداي قادامدار سەنىم كوپىرىن قالىپتاستىرىپ، ءىرى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا جانە ءوزارا ينۆەستيسيانى ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، بۇل ەكى جاققا دا پايدا اكەلەدى.
- ەكونوميكا جانە ينفراقۇرىلىم سالاسىندا قانداي ۇزاق مەرزىمدى بىرلەسكەن جوبالار قىرعىزستان مەن قازاقستاننىڭ وڭىردەگى پوزيسياسىن نىعايتىپ، حالىقارالىق بەدەلىن ارتتىرا الادى؟
- ەكى ەلدىڭ دە ءوزىنىڭ مىقتى جاقتارى بار، ولاردى كۇشەيتۋ قاجەت. مىسالى، قىرعىزستان تاۋلى باعىتتار بويىنشا ءتيىمدى ورنالاسقان، تۋريستىك الەۋەتكە يە جانە ەنەرگەتيكا، اۋىزسۋ جانە سۋارمالىق ماقساتتا باي گيدرورەسۋرستارعا يە. قازاقستان دا قىرعىزستاندا جوق بىرەگەي ارتىقشىلىقتارعا يە. ءبىز وسى مىقتى جاقتاردى كۇشەيتەتىن بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋىمىز كەرەك، كانالدار مەن سۋ قويمالارىن سالۋ، ەنەرگەتيكانى جانە ءتۋريزمدى دامىتۋ سياقتى. ناتيجەسىندە، مۇنداي باستامالار ەكى ەلگە دە ايتارلىقتاي پايدا اكەلىپ، وڭىردەگى ەكونوميكالىق پوزيسيانى نىعايتادى جانە قىرعىزستان مەن قازاقستاننىڭ حالىقارالىق بەدەلىن ارتتىرادى.
