انتولوگيانىڭ العاشقى تومى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «اباي جانە ءححى عاسىرداعى قازاقستان» اتتى ماقالاسىمەن اشىلعان. وندا: «ۇلى اقىننىڭ شىعارمالارى بۇگىن دە وزەكتىلىگىن جوعالتقان جوق. ەلباسىمىزدىڭ: «زامانالار اۋىسىپ، دۇنيە ديدارى وزگەرسە دە، حالقىمىزدىڭ ابايعا كوڭىلى اينىمايدى، قايتا ۋاقىت وتكەن سايىن ونىڭ ۇلىلىعىنىڭ تىڭ قىرلارىن اشىپ، جاڭا سىرلارىنا قانىعا تۇسەدى. اباي ءوزىنىڭ تۋعان حالقىمەن ماڭگى باقي بىرگە جاسايدى، عاسىرلار بويى قازاق ەلىن، قازاعىن بيىكتەرگە، اسقار اسۋلارعا شاقىرا بەرەدى»، – دەگەن ونەگەلى ءسوزى اقىن مۇراسىنىڭ ماڭگىلىك وسيەت رەتىندە باعالاناتىنىن ايقىن اڭعارتادى. ابايدىڭ شىعارمالارىنا زەر سالساق، ونىڭ ۇنەمى ەلدىڭ العا جىلجۋىنا، وسىپ-وركەندەۋىنە شىن نيەتىمەن تىلەۋلەس بولعانىن، وسى يدەيانى بارىنشا دارىپتەگەنىن بايقايمىز»، – دەلىنگەن.
كوپتومدىق بۇعان دەيىن ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ جانىنداعى اباي عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا دايىندالىپ، «قازاق ۋنيۆەرسيتەتى» باسپاسىنان جارىق كورگەن «ابايتانۋ. تاڭدامالى ەڭبەكتەر» 50 تومدىق باسىلىمىنىڭ نەگىزىندە جيناقتالدى. وعان ابايتانۋ عىلىمى تاريحىنداعى ىرگەلى ەڭبەكتەر، اتاپ ايتقاندا: م.اۋەزوۆ، س.مۇقانوۆ، ق.جۇمالييەۆ، ق.مۇقامەدحانوۆ، م.مىرزاحمەتوۆ، ر.سىزدىقوۆا، ز.احمەتوۆ، ج.ىسماعۇلوۆ جانە تاعى باسقا كورنەكتى زەرتتەۋشىلەردىڭ عىلىمي مونوگرافيالارى، اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ شىعارماشىلىعى بويىنشا تاريحي-تانىمدىق ماڭىزى بار، ابايتانۋ سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى عىلىمي تۇرعىدا پايىمداۋعا ارنالعان جەكەلەگەن زەرتتەۋلەر، كەيبىر ءپانارالىق سيپاتتاعى جۇمىستار جۇيەلەنىپ ەنگىزىلگەن.
«قازاق ادەبيەتتانۋىنىڭ ءبىر سالاسى بولىپ تابىلاتىن ابايتانۋدىڭ ءوز الدىنا دەربەس عىلىم رەتىندەگى جۇيەسى مەن تاريحىن قالىپتاستىرۋدا بۇل ەڭبەكتىڭ ورنى ەرەكشە. انتولوگيا گۋمانيتارلىق عىلىمنىڭ دامۋىنا، جالپى، قازاق ەلىنىڭ زياتكەرلىك الەۋەتىنىڭ ارتۋىنا، حالىقتىڭ رۋحاني ساناسىنىڭ وسۋىنە ىقپال ەتەدى»، – دەيدى اباي عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، پروفەسسور جانعارا دادەبايەۆ.
«قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىندا «تابىسقا جەتۋ ءۇشىن عالىمداردىڭ تالاي بۋىنىنىڭ تاجىريبەسىنە، تاريحي قالىپتاسقان عىلىمي مەكتەپتەردىڭ ارناۋلى اقپارات جانە بىلىمدەرىنىڭ كوپ تەرابايت كولەمىنە نەگىزدەلگەن دەربەس عىلىمي بازا قاجەت بولادى» دەگەن قاعيدا بار. ينستيتۋت عالىمدارى دايىنداعان «ابايتانۋ. تاڭدامالى ەڭبەكتەر» كوپتومدىق سەريالىق باسىلىمى مەن «ابايتانۋ انتولوگياسى» 10 تومدىعى – وسى قاعيدانى ىسكە اسىرۋداعى ناقتى جەتىستىك.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ابايتانۋ عىلىمى سالاسى بويىنشا عالىمداردىڭ تالاي بۋىنىنىڭ تاجىريبەسىنە، تاريحي قالىپتاسقان عىلىمي مەكتەپتەر وندىرگەن بىلىمدەرگە نەگىزدەلگەن دەربەس عىلىمي-اقپاراتتىق بازا جاسالدى. ول – ابايتانۋ سالاسىنداعى عىلىمي-اقپاراتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋ، بايىتۋ، ناسيحاتتاۋ، زەرتتەۋ، وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارىن دايىنداۋدىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزى زور اشىق ەلەكتروندى اقپاراتتار قورى. «ابايتانۋ انتولوگياسى» وسى بازانىڭ باستى قۇرامداس بولىگى بولىپ تابىلادى.
ون تومدىق ەڭبەك – قوعامدىق-گۋمانيتارلىق عىلىمدار جۇيەسىندەگى، ابايتانۋ تاريحىنداعى ۇلكەن قۇندىلىق. ونى تەتىگىن تاۋىپ پايدالانۋ ەلدىڭ ىنتىماعى مەن بىرلىگىنىڭ نىعايۋىنا، قوعامدىق سانامىزدىڭ دامۋىنا قىزمەت ەتپەك.
بۇدان بولەك، ينستيتۋت ابايداي كەمەڭگەر تۇلعانىڭ ءمانى تەرەڭ، ۇلاعاتى زور وي-تۇجىرىمدارىنان ىرىكتەلىپ دايىندالعان «ابايدىڭ كىسىلىك كودەكسىن» كوپشىلىككە ۇسىنىپ وتىر.
كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ءار قازاقتىڭ جۇرەگىن وياتىپ، كىسىلىككە ۇندەيتىن بۇل كودەكستە ءوز حالقىن ادامشىلىق پەن ىزگىلىك جولىنان اينىماۋعا شاقىرىپ، ءار قازاقتىڭ بويىنا ادامشىلىقتىڭ قاعيدالارىن ءسىڭىرۋدى ماقسات ەتكەن باس اقىننىڭ ومىرلىك وسيەتى قامتىلعان.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
