ءقازىر جاساندى ينتەللەكتتى كۇندەلىكتى قولدانىپ ءجۇرمىز – IT ساراپشى

ايىم نۇرعالەيۆا 21 اقپ. 2024 15:45 1254

سوڭعى ونجىلدىقتاردا جاساندى ينتەللەكت كۇندەلىكتى ءومىرىمىزدىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالدى. تاپسىرمالاردى اۆتوماتتاندىرۋدان باستاپ مەديسينالىق دياگنوزداردى جاقسارتۋعا دەيىن جاساندى ينتەللەكت ءبىزدىڭ ءومىرىمىزدىڭ ءارتۇرلى سالالارىنا جول اشتى. بۇل تەحنولوگيالىق سەرپىلىستىڭ كوپتەگەن ارتىقشىلىعى بار. قازاقستاندىق IT مامان ايگۇل ساتىبالدينا جاساندى ينتەللەكتتىڭ قاراپايىم ومىرىمىزدەگى ورنى مەن ادامزاتقا دەگەن كومەگى تۋرالى ايتىپ بەردى.

– ايگۇل حانىم، جاساندى ينتەللەكتتى ءقازىردىڭ وزىندە قولدانا باستاعانىمىزدى كوپ ادام تۇسىنە بەرمەيدى. اينالامىزدا جاساندى ينتەللەكتتى قانداي جاعدايلاردا پايدالانا باستاعانىمىزدى تۇسىندىرە كەتەسىز بە؟

– ارينە، بۇگىنگى كۇنى جاساندى ينتەللەكتتى پايدالانا باستاعانىمىز ءسوزسىز. كۇندەلىكتى ومىردە جاساندى ينتەللەكتتىڭ ەڭ كورىنەتىن جاعدايلاردىڭ ءبىرى – ونى ءۇي قۇرىلعىلارىندا پايدالانۋ. Siri، Google Assistant، Yandex Alice جانە Amazon Alexa سياقتى داۋىستىق كومەكشىلەر ءۇيدى اۆتوماتتاندىرۋدى باسقارۋعا، تاۋارلارعا تاپسىرىس بەرۋگە، اقپاراتتى تابۋعا مۇمكىندىك بەرۋدە.

جاساندى ينتەللەكتتىڭ ارقاسىندا ءۇي قۇرىلعىلارى ءينتۋيتيۆتى جانە ولاردى پايدالانۋ بۇرىنعىدان وڭاي بولا ءتۇستى. جاساندى ينتەللەكت مەديسينا سالاسىندا دا ءوزىنىڭ ماڭىزدى سالا ەكەنىن دالەلدەپ ۇلگەردى.

ماشينالىق وقىتۋ الگوريتمدەرى ءدال دياگنوزدار مەن ەمدەۋ بويىنشا ۇسىنىستار بەرۋ ءۇشىن مەديسينالىق دەرەكتەردىڭ ۇلكەن كولەمىن تالداۋعا جاساندى ينتەللەكت تاپتىرماس كومەكشى بولىپ تۇر. بۇل اسىرەسە سيرەك كەزدەسەتىن اۋرۋلاردى انىقتاۋعا كەزىندە ماڭىزدى.

سول سياقتى كولىك سەكتورىندا دا جاساندى ينتەللەكت كەڭىنەن قولدانىلۋدا. اۆتونومدى اۆتوموبيلدەر جولدا شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن ماشينالىق وقىتۋ مەن دەرەكتەردى تالداۋدى پايدالانادى.

سونداي-اق، جاساندى ينتەللەكت اۋەجايلار مەن قوعامدىق ورىنداردا كۇدىكتى ارەكەتتەردى انىقتايتىن جانە قاۋىپتەردىڭ الدىن الاتىن تيىمدىرەك قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىن جاساۋعا كومەكتەسەدى.

– دەگەنمەن جاساندى ينتەللەكتتىڭ كوپ قولدانىلۋىنىڭ قانداي دا ءبىر سالدارى بولۋى مۇمكىن بە؟

– ءيا، بولۋى مۇمكىن، ءبىراق ول ادامزاتقا ايتارلىقتاي زارداپ تيگىزەدى دەپ ايتپاس ەدىم. ويعا كەلەتىن ەڭ باستى سالدارى – جاساندى ينتەللەكت ارقىلى كوپ قۇرالدىڭ اۆتوماتتانۋىنا بايلانىستى جۇمىسسىزدىقتىڭ كوبەيۋىن ءبىرىنشى كەزەكتە ايتۋعا بولادى.

سونىمەن قاتار جاساندى ينتەللەكتتى پايدالانۋداعى ەتيكا ماسەلەسى دە بولۋى مۇمكىن. ياعني، تەحنولوگيانى دامىتۋ ماقساتىندا الىناتىن جەكە دەرەكتەردىڭ ساقتالۋىن جانە ونىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى.

ارينە، ناقتى قانداي سالدارى بولاتىنى جاساندى ينتەللەكتتىڭ ارنايى جۇيەلەرىنىڭ قالاي قولدانىلۋىنا دا بايلانىستى. ايتالىق، جاساندى ينتەللەكت ديسكريميناسيا جاساعان كەيستەر دە بار. ياعني، جاساندى ينتەللەكت قۇرالىنا ادامداردىڭ ءناسىلى اقپاراتتاردى ەنگىزگەن كەزدە «ازيالىق ادامدار» ساناتىن «جۇمىسسىزدار نەمەسە جالاقىسى تومەن جۇمىستا جانە كوپ بالالى وتباسىندا تۇراتىندار» رەتىندە سيپاتتاپ بەرگەن.

سونىمەن قاتار، قازىرگى تاڭدا وزدىگىنەن جۇرەتىن اۆتوكولىكتەر پايدا بولعانى بەلگىلى. الايدا مۇنداي جاعدايدا ادامدار جاساندى ينتەللەكت قولدانىلعان كولىككە تولىق سەنىپ، سالدارىنان جول اپاتى سەكىلدى اۋىر زارداپتارعا الىپ كەلەتىن جاعدايلار دا بولىپ جاتادى.

ودان بولەك، كيبەرشابۋىلدار ءقاۋپى ارتادى. سەبەبى، جەكە دەرەكتەردى نەمەسە كومپانيا تۋرالى قۇپيا اقپاراتتى ۇرلاعىسى كەلەتىن حاكەرلەر جاساندى ينتەللەكت جۇيەلەرىنە كوبىرەك شابۋىل جاسايدى.

– دەگەنمەن، جاساندى ينتەللەكت ادامزات ءۇشىن ءقاۋىپتى دەپ ايتا الامىز با؟

– جاقىندا IT سالاسىنداعى الىپتار – يلون ماسك، ستيۆ ۆوزنياك جانە ودان بولەك مىڭداعان ساراپشى جاساندى ينتەللەكتتى قولدانۋدى كەمىندە التى ايعا توقتاتا تۇرۋىمىز كەرەگىن، وسى ۋاقىت ارالىعىندا جاساندى ينتەللەكتتى زەرتەپ الۋىمىز كەرەگىن ايتقان بولاتىن.

جاساندى ينتەللەكتتى ادامزاتقا قارسى شىعاتىن روبوت دەپ ءتۇسىنۋ قاتە بولار. بۇل جاعدايدا، ياعني بولاشاقتا بىرنەشە سەناريي بولۋى مۇمكىن. سونىڭ ءبىرىنشىسى – ادامزات پەن جاساندى ينتەللەكت بىرگە بەيبىت ءومىر سۇرەدى.

ءقازىردىڭ وزىندە اۆتوماتتاندىرىلعان «ماشينالار» ادامداردىڭ جەڭىل ءومىر سۇرۋىنە ىقپال ەتىپ جاتىر. ول جوعارىدا اتاپ وتكەنىمدەي كەز كەلگەن سالادا بايقالادى.

ءتىپتى، روبوت-كۋرەرلەر دە پايدا بولدى. سونىڭ ءبارىن ادامزات ءوز پايداسىنا قولدانىپ، جاساندى ينتەللەكتپەن بەيبىت ءومىر سۇرۋگە بولادى. ويعا كەلەتىن ەكىنشى سەناريي – جاساندى ينتەللەكت ادامزاتتى جويىپ جىبەرەدى.

ارينە، بۇل ازىرگە تەك ءبىز فانتاستيكالىق فيلمدەردە كورىپ جۇرگەن دۇنيە. جاساندى ينتەللەكت ادامزاتتى جويىپ جىبەرەدى دەپ كەسىپ ايتۋ دۇرىس ەمەس. سەبەبى ءبىز الداعى ءجۇز جىلدىقتا ءبىزدى نە كۇتىپ وتىرعانىن بولجاي دا المايمىز.

سۇحباتتاسقان ايىم نۇرعالييەۆا


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار