قازاقستاننىڭ ۇلتتىق بىرەگەيلىگى تاۋەلسىزدىكتى بارىنشا نىعايتتى – ابدۋللا گۇل

Dalanews 20 جەل. 2022 05:52 825

بۇگىنگى استانا تورىندە ءبىرىنشى ورتالىق ازيا مەديا فورۋمى جۇمىسىن باستادى. ايتۋلى شاراعا تەك قانا ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ باسشىلارى عانا ەمەس، الىس-جاقىن شەت مەملەكەتتەردەن بەلگىلى تۇلعالار دا قاتىسىپ، ءوز ويلارىن ورتاعا سالۋدا.  

مارتەبەلى مەيمانداردىڭ اراسىندا تۇركيانىڭ 11ء-شى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل دە بار. ول فورۋم جۇمىسىنا قاتىسىپ، ەۋرازيا كونتينەنتىندەگى جاڭا الەمدىك ءتارتىپ جاعدايىنا قاتىستى ويىن ورتاعا سالدى.

– بارلىعىمىز بىلەتىندەي، ءبىزدىڭ الەم تەكتونيكالى اۋىسۋدا دامىپ كەلەدى جانە بۇل تۇرعىدا 2022 جىل ەۋرازيا كونتينەنتىندەگى قاۋىپسىزدىك پەن وركەندەۋ كونتەكستىندە وتە كۇردەلى بولىپ شىقتى. بۇل – تەكتونيكالىق اۋىسۋلار الدەقايدا ەرتەرەك باستالدى.

ءبىز جاڭا الەمدىك ءتارتىپ جاعدايىندا ءبارىن جان-جاقتى جانە رەپرەزەنتاتيۆتى تۇردە جاساۋ كەرەك ەكەنىن تۇسىنە باستادىق. ويتكەنى جاڭا الەمدىك ءتارتىپ قانا جاڭا، كۇردەلى سىن-قاتەرلەردى شەشە الادى. جاڭا الەمدىك ءتارتىپتىڭ بۇل تۇرعىسىندا جاھاندىق، ەكونوميكالىق، ساياسي اۋىرلىق ورتالىقتارى ازياعا، اتاپ ايتقاندا ورتالىق ازياعا قاراي ىعىسادى. ويتكەنى ورتالىق ازيا گەوستراتەگيالىق ماڭىزدىلىققا يە بولادى.


تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ورتالىق ازيا ەلدەرى اياققا تۇرىپ، وڭىرلىك دەڭگەيدە دامۋدى، گەوساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سىرتقى ساياساتتا ءتۇرلى تاسىلدەردى قولدانا باستادى، – دەدى فورۋمنىڭ اشىلۋىندا تۇركيانىڭ 11ء-شى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل.

ابدۋللا گۇل ەۋرازياداعى كەز كەلگەن پروسەستەردە وتكەن وقيعالار وتە ماڭىزدى ءرول اتقارا الاتىنىن اتاپ ءوتتى. بۇل تۇرعىدا سپيكەر حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ ماڭىزدى ءرولىن اتاپ ءوتتى.

– وسىعان بايلانىستى ورتالىق ازيادا ۇسىنىلعان ادامي رەسۋرستار مەن تابيعي رەسۋرستار ۇلكەن الەۋەتكە يە جانە بولىپ جاتقان بارلىق جاعدايدىڭ مانماتىنىندە ماڭىزدى ءرول اتقارادى.

بۇل تەكتونيكالىق اۋىسۋلار ءىس جۇزىندە بەلگىلى ءبىر حاباردى جەتكىزەدى جانە بۇل حابار وتە ايقىن. جاڭا داۋىردە ىشكى ماسەلەلەرمەن جانە حالىقارالىق ماسەلەلەرمەن دۇرىس اينالىسۋ قاجەت.

ول ءۇشىن نەعۇرلىم اشىق، ەسەپ بەرەتىن، ىنتىماقتاستىققا بەيىم جانە جاھاندىق دەڭگەيدە يكەمدى بولۋ قاجەت. وسىنىڭ بارلىعىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بيلىكتىڭ ۇلكەن كوزى رەتىندە قاراستىرىلۋى كەرەك، ويتكەنى اقپاراتتىق داۋىردە سوڭعى سيفرلىق ترانسفورماسيالاردى ەسكەرە وتىرىپ، بىزدە كەز-كەلگەن اقپاراتقا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بار.

سونىمەن قاتار، سيفرلىق ورتا بىزگە مونيتورينگ جۇرگىزۋگە، مونيتورينگكە قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ءار ادامنىڭ نە بولىپ جاتقانى تۋرالى ءوز پىكىرىن بىلدىرە الاتىن جاھاندىق ازامات بولۋ مۇمكىندىگى بار.

مەديا اينا اسەرىنە يە، ويتكەنى مەديا قۇرالدارمەن بىرگە سىرتقى قاتىسۋشىلار ءۇشىن ىشكى بولىپ جاتقان بارلىق نارسەلەردىڭ كورىنىسى بار. ناتيجەسىندە ءبىز بەلگىلى ءبىر ەلدەردەگى وقيعالاردىڭ ناقتى كورىنىسىن سەزىنە الامىز. مۇنىڭ ءبارى ءسوز بوستاندىعىنىڭ ارقاسىندا مۇمكىن بولىپ وتىر. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ارقاسىندا اينالامىزدا بولىپ جاتقاننىڭ ءبارىن جاسىرۋ مۇمكىن ەمەس.


سونداي-اق، بۇل ءيميدجدى قالىپتاستىرۋعا ايتارلىقتاي اسەر ەتەتىنىن كورەمىز. وسىعان قاراماستان، مەديا ەلدەردىڭ دە، ۇكىمەتتىڭ دە اشىق جانە ەسەپ بەرەتىن بولۋىنا ىقپال ەتەدى. مەديا تۋرالى ايتاتىن بولساق، بۇل دۇرىس باسقارۋدى قامتاماسىز ەتۋدەگى ماڭىزدى سەكتور. بۇل كۇردەلى اسەر ەتۋى مۇمكىن.

تەڭ مۇمكىندىكتەردى قامتاماسىز ەتۋ جانە كىرىستى تەڭ ءبولۋ دۇرىس باسقارۋدىڭ ءسينونيمى بولىپ تابىلادى جانە بۇل قوعامدار تەڭ قارىم-قاتىناستىڭ ماتەريالدىق ناتيجەسىن سەزىنە الادى جانە بۇل ولاردىڭ ودان دا تۇراقتى بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى.

مۇنداي جاعدايدا كەز كەلگەن جانجالدى بەيبىت جولمەن شەشۋگە مۇمكىندىك بار. مۇنداي سەنارييدە قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ءبىر كۇن جۇمساۋدىڭ ورنىنا، ۇكىمەتتىڭ وركەندەۋ مەن جاقسارتىلعان ءومىر ستاندارتتارىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءوز رەسۋرستارىن ءوز ازاماتتارىنىڭ يگىلىگى ءۇشىن دۇرىس بولۋگە مۇمكىندىگى بار.

قازاقستان بۇل تۇرعىدا دانا باسشىلىقتىڭ ارقاسىندا باقىتتى بولدى. تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن قازاقستان ءوزىنىڭ ەگەمەندىگى مەن اۋماقتىق تۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋگە شوعىرلاندى، قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى سىن-قاتەرلەردى ەڭسەرىپ، باسقا ەلدەرمەن تاتۋ كورشىلىك قاتىناستار قۇرۋعا نازار اۋداردى. قازاقستان ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى قالىپتاستىرۋ پروسەسىن قۇرۋعا زور كۇش جۇمسادى. قازاقستان ورتالىق ازياداعى وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى اشىق ىلگەرىلەتىپ، تۇركى مەملەكەتتەرىمەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتتى، – دەدى تۇركيانىڭ 11ء-شى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل.


ەسكە سالا كەتەيىك، بۇگىن ورتالىق ازيا مەديا فورۋمىنىڭ ءبىرىنشى كۇنى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار