وسىدان تۋرا 70 جىل بۇرىن، ياعني، 1949 جىلى 29 قازان كۇنى «ءۇلبى مەتاللۋرگيا زاۋتىندا» سيرەك كەزدەسەتىن توريا مەتالىنىڭ العاشقى پارتياسى شىعارعان بولاتىن. وسى تابىستى جۇمىستان كەيىن ءوندىرىس وشاعى بەريليي مەن تانتال ءوندىرۋ ءىسىن جولعا قويعانىن تاريحتان بىلەمىز.
قازىرگى تاڭدا زاۋىت بەريلليي، تانتال جانە ۋران وندىرۋدە دۇنيەجۇزىندەگى جەتەكشى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
كاسىپورىن «قازاتومونەركاسىپ» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ قۇرامىندا تابىستى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. زاۋىت بۇگىندە امەريكا، ەۋروپا، رەسەي، جاپونيا جانە قىتايداعى ارىپتەس كاسىپورىندارمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتىپ، قازاقستاننىڭ وندىرىستىك الەۋەتىن الەمگە تانىتۋدا.
«ءۇلبى مەتاللۋرگيا زاۋىتى» قۇرىلعان كۇنىنەن باستاپ ءوندىرىس وشاعىندا جۇمىس ىستەيتىن بىلىكتى ماماندار شوعىرىن قالىپتاستىرۋعا باسا ءمان بەرىپ كەلەدى. بۇگىندە زاۋىتتا بىرنەشە بۋىن الماسىپ، اكەلى-بالالى ادامداردى جۇمىس ىستەيدى. زاۋىتتىڭ 70 جىلدىق تاريحىندا 28 وتباسىلىق اۋلەتتىڭ ازاماتتارى وزدەرىنىڭ تاعدىرىن وسى ءوندىرىس وشاعىمەن بايلانىستىرىپ، سانالى عۇمىرىن قازاقستاننىڭ مەتاللۋرگيا سالاسىن دامىتۋعا ارناعانىن بايقاۋعا بولادى.
ولاردىڭ قاتىرىندا زەنكوۆ، ابۋباكىروۆ، سۋشكوۆ، تاتارينوۆ، كليموۆ، جيلين، كولماگوروۆتار اۋلەتى اۋىزعا الدىمەن ىلىگەدى. سالتاناتتى جيىن بارىسىندا شىعىس قازاقستان وبلىسى اكىمى دانيال احمەتوۆ زاۋىت قىزمەتكەرلەرىنە قۇتتىقتاپ، جۇرەكجاردى تىلەگىن ارنادى.
– قازاقستانداعى ءوندىرىس وشاقتارىنىڭ اراسىندا ويىپ تۇرىپ ورىن الاتىن زاۋىت قازاقستاننىڭ اتوم سالاسىن جوعارى دەڭگەيدە دامىتقانىمەن ەرەكشەلەنەدى. سونىمەن قاتار زاۋىت شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى عىلىمي-تەحنيكالىق الەۋەتتىڭ قارىشتاپ دامۋىنا سەپتىگىن تيگىزدى.
قازىرگى تاڭدا «ءۇلبى مەتاللۋرگيا زاۋىتى» الەمدىك نارىقتى جەتەكشى ورىنعا يە بولىپ، ءوزىنىڭ پوزيسياسىن كۇن سايىن نىعايتىپ كەلەدى. ناتيجەلى جۇمىس پەن بيىك بەلسەتەردى باعىندىرۋدا زاۋىتتا قىزمەت اتقاراتىن جۇمىسكەر-شەبەرلەر مەن ينجەنەر-عالىمداردىڭ ەڭبەگى زور دەپ بىلەمىن.
بىزدەر وسى ءوندىرىس وشاعىنىڭ قابىرعاسىندا جۇمىس ىستەپ، الەمدى اۋزىنا قاراتقان اتاقتى عالىمدارىمىزبەن ماقتانامىز. ولاردىڭ ەڭبەگى مەملەكەتتىڭ ەڭ جوعارعى ماراپاتتارىنا لايىقتى دەپ ەسەپتەيمىن. بولاشاقتا زاۋىتتىڭ الەۋەتى، قالىپتاسقان ءداستۇرى، ارداگەرلەردىڭ ىس-تاجىريبەسى جانە جالىندى جاستاردىڭ كۇش-قاۋاتى الەمدىك نارىقتاعى «ءۇلبى مەتاللۋرگيا زاۋتىنىڭ» پويسياسىن نىعايتۋعا بارىنشا ىقپال ەتەتىنە سەنىمدىمىن، – دەدى شقو اكىمى.
بۇدان كەيىن دانيال احمەتوۆ وتاندىق ونەركىسىپ سالاسىنا ۇلشەۋسىز ۇلەس قوسقان زاۋىت قىزمەتكەرلەرىنە «ماقتاۋ قاعازى» مەن باعالى سىيلىقتاردى تابىستادى. قازىرگى تاڭدا زاۋىتتىڭ بىلىكتى ماماندارى جۇمىس ساپاسىن جوعارى دەڭگەيدە ۇستاپ، وندىرىسكە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى باتىل ەڭگىزۋدە. بۇل رەتتە ۆاسيليي چەبوتاريەۆ، ۆالەريي سيتنيكوۆ، كۇلاش تويعامبايەۆا، جەڭىس كارمەنوۆ، الەكساندر ەگەل، تيمۋر الداجاروۆ سىندى ازاماتتاردىڭ ەسىمدەرىن اتاۋعا بولادى.
