قازاقستانعا ءۇش اەس قاجەت پە؟ ساراپشى اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ تيىمدىلىگىنە كۇمانمەن قارايدى

كوركەم الدابەرگەنوۆا 01 تام. 2025 10:23

قازاقستان ۇكىمەتى ەلدە ءبىر ەمەس، ءۇش اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىر. ۆيسە-پرەمەر رومان سكليار جاقىندا قىتايدىڭ CNNC ۇلتتىق كورپوراسياسىن قازاقستانداعى ەكىنشى جانە ءۇشىنشى اەس قۇرىلىسىن جۇرگىزەتىن باسىم ۇمىتكەر رەتىندە اتادى. الايدا سالا ماماندارى مۇنداي كولەمدەگى «بەيبىت اتومنىڭ» ەلىمىز ءۇشىن ەكونوميكالىق تيىمدىلىگىنە كۇمان كەلتىرۋدە، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

مۇناي-گاز سالاسىنىڭ ساراپشىسى نۇرلان جۇماعۇلوۆ اتوم ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ تۋرالى جوسپارلار ايتارلىقتاي اۋقىمدى بولعانىمەن، قازاقستاننىڭ كومىر وندىرىسىنە نەگىزدەلگەن ەلەكتر قۋاتى ماسەلەسىن ءالى تولىق شەشپەگەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ ءوزى اتوم ەنەرگياسىنا قاراعاندا اناعۇرلىم ارزانعا ءتۇسۋى مۇمكىن.

«جاڭا كومىرمەن جۇمىس ىستەيتىن جىلۋ ەلەكتر ورتالىقتارىنىڭ (جەو) قارجىلاندىرۋ ماسەلەسى ءالى شەشىلمەگەن. مىسالى، رەسەيلىك «ينتەر-راو» كومپانياسى قازاقستانداعى ءۇش جەو قۇرىلىسىنا ەكسپورتتىق كرەديت الا الماي قالدى. ەندى «سامۇرىق-ەنەرگو» كومپانياسى كوكشەتاۋ جەو-ىن ءوز قاراجاتىنا سالۋدى باستادى. سونداي-اق، ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى قۋاتى 2،64 گۆت بولاتىن ەكىباستۇزداعى گرەس-3 قۇرىلىسىنا تەندەردى قايتا جاريالادى. بۇل جوبانىڭ قارجىلىق كەپىلى ەكى ەسەگە قىسقارىپ، 15 ملرد تەڭگەگە ءتۇستى. جوبانىڭ جالپى قۇنى شامامەن 3 ترلن تەڭگەنى قۇرايدى. تەندەرگە وتىنىمدەر 15 تامىزعا دەيىن قابىلدانادى»، – دەيدى ساراپشى.

نۇرلان جۇماعۇلوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەكىباستۇز گرەس-3 قۋاتى اتوم ەلەكتر ستانسياسىمەن (2،4 گۆت) شامالاس. ءبىراق، گرەس قۇرىلىسىنىڭ شىعىنى ەكى ەسە تومەن جانە وندا وندىرىلگەن ەنەرگيانىڭ باعاسى دا اناعۇرلىم ارزان بولادى.

«ەكىباستۇز گرەس-3 ستانسياسىنىڭ 15 جىل بويىنا كەپىلدەندىرىلگەن ەڭ جوعارى ءتاريفى – 1 مەگاۆاتت ءۇشىن ايىنا 19،3 ملن تەڭگە، ياعني كيلوۆاتت ءۇشىن 27 تەڭگە. بۇل – تەك العاشقى 15 جىلداعى ەڭ جوعارى تاريف، ينۆەستيسيا قايتارىلعان سوڭ باعا تومەندەۋى مۇمكىن. جاڭا اتوم ستانسيالارى وسىنداي تاريفپەن جۇمىس ىستەي الا ما؟ بۇعان سەنۋ قيىن. جۇيەلىك وپەراتور اتومنان قىمبات ەنەرگيانى ساتىپ الىپ، تۇتىنۋشىلارعا جوعارى باعا ۇسىنۋعا ءماجبۇر بولادى. ونىڭ ۇستىنە، ەلىمىزدە كومىر قورى كەم دەگەندە 300 جىلعا جەتەدى، ال ۋران قورى قازىرگى ءوندىرىس كولەمىمەن 30-40 جىلعا عانا جەتۋى مۇمكىن. ونىڭ ۇستىنە، ۋراندى ءوزىمىز بايىتا المايمىز»، – دەپ تۇسىندىرەدى ساراپشى.

جۇماعۇلوۆ قازاقستان اتوم ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋدان تۇبەگەيلى باس تارتۋى كەرەك دەمەيدى. ءبىراق، ونىڭ ايتۋىنشا، كومىر ستانسيالارىن نەمەسە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن كوبىرەك پايدالانسا، ءدال سونداي كولەمدەگى قۋاتتى الدەقايدا ارزانعا الۋعا بولادى.

«قازاقستاننىڭ قىمبات اتوم ەنەرگەتيكاسىنا نەلىكتەن قۇمارتىپ وتىرعانى تۇسىنىكسىز. سەبەبى گاز ارقىلى جۇمىس ىستەيتىن ستانسيالاردىڭ (كەم دەگەندە 10 گۆت) نەمەسە جەل ەنەرگەتيكاسىنىڭ (كەم دەگەندە 5 گۆت) قۋاتى اتومنان الدەقايدا ارزانعا تۇسەر ەدى. ەلگە ءبىر ەمەس، ءۇش اتوم ستانسياسىن سالۋدىڭ ناقتى قاجەتتىلىگى بار ما؟ حالىقارالىق قارجى ينستيتۋتتارى كومىر ەنەرگەتيكاسىنا اقشا ءبولۋدى توقتاتتى دەگەنمەن، قازاقستان ءوز قاراجاتىنا كوكشەتاۋداعى جەو قۇرىلىسىن باستاپ كەتتى ەمەس پە؟» – دەيدى ساراپشى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار