قازاقستاندىقتاردىڭ قيىن كەزەڭدەردە بىرىگۋى قاي ۋاقىتتا دا ولاردىڭ ايرىقشا ەرەكشەلىگى بولدى

Dalanews 02 ماۋ. 2024 11:30 294

وسى كوكتەمدە قازاقستاندا بولعان سۋ تاسقىنى ەلەۋلى زالال كەلتىردى. 70 مىڭنان استام ادامدى ەۆاكۋاسيالاۋعا تۋرا كەلدى، 12 مىڭنان استام تۇرعىن ءۇي مەن 7 مىڭ ساياجاي زارداپ شەكتى. سۋ جولداردى شايىپ، قۇنارلى جەرلەردى قيراتتى. كوپتەگەن ادامدار باسپاناسى مەن مۇلكىنەن ايىرىلدى.

مەملەكەت تاراپىنان وتەماقى مەن باسقا دا قولداۋ شارالارى كوپ كۇتتىرگەن جوق. ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتىنىڭ ىنتىماقتاستىققا شاقىرۋى ازاماتتار مەن بيزنەس اراسىندا كەڭ ۇندەۋ تاپتى. بيزنەس-قاۋىمداستىق ءبىرىنشى بولىپ كومەك قولىن سوزىپ، ۇلكەن قولداۋ كورسەتتى.  ولار زارداپ شەككەن حالىققا كومەكتەسۋ ءۇشىن 250،5 ميلليارد تەڭگە جينادى. حالىققا ءىرى ۇيىمدار دا، كاسىپكەرلەر دە، قاراپايىم ازاماتتار دا قايىرىمدىلىق جاسادى.

بۇل يگى ىسكە: «World Green Company»، «Jusan Bank»، «ERG» توبى، «بازيس-ا» توبى، Samruk-Kazyna trust، «قازمۇنايگاز»، «قازمىرىش»، «Halyk Bank»، «Kaspi»، «قازاقستان حالقىنا» قورى، «جايىق مۇناي»، «رامس-قازاقستان»، «حالىق» قايىرىمدىلىق قورى جانە باسقا دا ءبىرقاتار ۇيىمدار قوماقتى قاراجات اۋداردى. سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەندەرگە كومەككە مۋحامەد يزباستين، ايدىن راحىمبايەۆ، اندرەي لاۆرەنتيەۆ، نۇرلان سماعۇلوۆ، قايرات يتەمگەنوۆ، الماس سۇلتانعازين، نۇرلان ارتىقبايەۆ، باقىتجان بايسەيىتوۆ، ەركىن تاتىشيەۆ، دانيار ءابىلعازين، باحريدين ابىلازيموۆ جانە باسقالار ۇلەس قوستى. 

ءار ادام مۇمكىندىگىنشە كومەك قولىن سوزدى. اتاپ ايتقاندا، مەسەنات جانە كاسىپكەر مۋحامەد يزباستين كوپتەگەن جىلدار بويى قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ دونورى بولا وتىرىپ، «قازاقستان حالقىنا» قوعامدىق قورىنا 450 ميلليون تەڭگە اۋداردى.

مۋحامەد ءيزباستيننىڭ ايتۋىنشا، «سۋ تاسقىنى سالدارىنان قازاقستان اۋماعىنىڭ ەداۋىر بولىگى زارداپ شەكتى. ءقازىر ۇلكەن سۋ شەگىندى، ءبىراق پروبلەمالار ءالى دە بار. ولاردى بىرلەسىپ جانە جەدەل شەشۋ كەرەك. اركىمنىڭ بىرلەسكەن كۇش - جىگەرى مەن ۇلەسى ارقاسىندا ءبىز بۇل سىناقتى جەدەل جەڭە الاتىنىمىزعا سەنىمدىمىن، ويتكەنى قيىن كەزەڭدەردە قازاقستاندىقتاردىڭ مەيىرىمدىلىگى مەن بىرلىگى ءارقاشان ۇلتتىق ەرەكشەلىك بولىپ كەلگەن».

قازاقستاندىقتاردىڭ قيىن ساتتەرىندە مەسەنات اندرەي لاۆرەنتيەۆ تە ماڭىزدى كومەك كورسەتتى. قوستانايلىق ماشينا جاساۋشىلاردان ايماقتى ەۆاكۋاسيالاۋعا جانە كومەك كورسەتۋگە 250-گە جۋىق ادام جۇمىلدىرىلدى. «Allur» زاۋىتى ارنايى تەحنيكالار ءبولدى: 11 اۆتوبۋس، 15 ساموسۆال جانە 3 الدىڭعى تيەگىش. «AGROMASH» زاۋىتى جاتاقحانادا زارداپ شەككەندەرگە باسپانا بەردى. كاسىپكەرلەر تەك اقشامەن عانا ەمەس، باسقا دا ماتەريالدىق يگىلىكتەر تۇرىندە دە كومەك كورسەتتى.

جاقسىلىق جاساۋشىلار

ەجەلگى زاماننان بەرى قازاق دالاسىندا بىر-بىرىنە كومەكتەسۋ ادەتكە اينالعان (اسار)، بۇل تەك قازاق مادەنيەتىنىڭ عانا ەمەس، جالپى يسلامنىڭ اجىراماس بولىگى بولدى. كومەككە مۇقتاج جانداردىڭ بارلىعى: جەتىمدەر، قارتتار، ايەلدەر، مۇگەدەكتەر جانە كومەك سۇراعانداردىڭ ءبارى كومەك الدى. ايتپەسە قاتال دالا جاعدايىندا ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن بولماس ەدى. ءتىپتى كومەكتىڭ ءارتۇرلى فورمالارى بار تۇتاس جۇيە دە دامىدى: ءبىر رەتتىكتەن (جىلۋ جيناۋ) اتاۋلىدان (شۇلەن تاراتۋ) تۇراقتىعا (كوگەندىك، كەۋسەن ي ءولى سىباعا) دەيىن.

يسلام كانوندارىنا ەنگىزىلگەن ىزگىلىك ءارقاشان قازاقتاردىڭ دنق-سىنىڭ بولىگى بولدى. سوندىقتان قازاق حالقى ءبىزدىڭ مادەنيەتىمىزدىڭ ءبىر بولىگىنە اينالعان ساداقا سياقتى قولداۋ ءتۇرىن قالىپتاستىرعان كورشىسىنە دەگەن مەيىرىمدىلىگىمەن جانە جاناشىرلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى. ناتيجەسىندە، اقكوڭىل كاسىپكەرلەر ۇندەۋگە بىردەن جاۋاپ بەرىپ، سۋ تاسقىنى كەزىندە زارداپ شەككەندەرگە كومەك رەتىندە قوماقتى قاراجات ءبولدى. اللا تاعالانىڭ اتىنان شىن جۇرەكتەن جاسالعان ساداقا تۇرىندەگى قايىرىمدىلىق يسلامنىڭ بەس تىرەگىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

ءقازىر ءبىزدىڭ ەلىمىزدە رەسمي جانە بەيرەسمي جۇمىس ىستەيتىن جۇزدەگەن قايىرىمدىلىق ۇيىمدارى بار. «قازاقستان حالقىنا» قورى ۇلكەن بەدەلگە يە ەكەنى داۋسىز. بىرىنشىدەن، قور دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، مادەنيەت جانە سپورت سالاسىندا اتاۋلى كومەك كورسەتەتىن، تابيعي جانە تەحنوگەندىك سيپاتتاعى توتەنشە جاعدايلار كەزىندە زارداپ شەككەندەرگە قولداۋ كورسەتەتىن، شەتەلدە اۋىر ناۋقاستاردى ەمدەيتىن، قىمبات مەديسينالىق پرەپاراتتاردى ساتىپ الاتىن جانە ت. ب. الەۋمەتتىك باعدارلانعان بولىپ تابىلادى.

قوردى رەسۋرستارمەن تولتىرۋ جۇمىستىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ ويلاستىرىلدى: ەڭ ءىرى الەۋمەتتىك جاۋاپتى بيزنەس ءوز پايداسىنىڭ بەلگىلەنگەن بولىگىن وسىندا اۋدارادى. كوپتەگەن كاسىپكەرلەر يگى ىستەرگە كۇتكەننەن الدەقايدا كوپ قاراجات جولدادى. قورعا: «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى» اق، «Eurasian Resources Group» توبى، ۆاسيليي انيسيموۆ، «ArcelorMittal Netherlands B.V.» توبى، «KAZ Minerals» توبى، «قازمىرىش» توبى، «حالىق» قورى، بولات وتەمۇراتوۆ قورى، «Kaspi.kz»، «استانا موتورس»، «بانك سەنتر كرەديت»، «Lancaster Group Kazakhstan» جانە باسقالار اقشا اۋداردى.

بۇگىنگى تاڭدا قور 17 قايىرىمدىلىق باستامالارى مەن باعدارلامالارىن جۇزەگە اسىرۋعا كىرىستى. ولاردىڭ ءارقايسىسى الەۋمەتتىك جوبالاردى قۇرۋدىڭ جانە ماقساتتى كومەك كورسەتۋدىڭ كوزى بولعان كۇردەلى ومىرلىك وقيعالارعا نەگىزدەلگەن. قايىرىمدىلىق باعدارلامالارىنىڭ سانىن ەكى ەسەگە كوبەيتۋ جوسپارلانۋدا. سونىمەن قاتار، الەۋمەتتىك جاۋاپتى بيزنەس قوردىڭ مۇقتاج جاندارعا كومەك كورسەتۋ جونىندەگى باستامالارىن بەلسەندى قولداۋعا جانە جان-جاقتى دامىتۋعا دايىن.

وسىلايشا، قوعامىمىزعا ۇلكەن سىناق بولىپ كەلگەن سۋ تاسقىنىن بىرلىگىمىزدىڭ ارقاسىندا جەڭىپ شىقتىق.

 

 


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار