تامىزدىڭ ءۇشىنشى ونكۇندىگىندە باستالۋى كۇتىلىپ وتىرعان جاپپاي ەگىن جيناۋ ناۋقانى قارساڭىندا پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى – ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارين جەدەل شتاب وتىرىسىن وتكىزدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇگىندە جاڭا ءونىم جيناۋ جۇمىستارى 12 وڭىردە – اقتوبە، الماتى، شىعىس قازاقستان، جامبىل، باتىس قازاقستان، قاراعاندى، قوستاناي، قىزىلوردا، تۇركىستان، اباي جانە جەتىسۋ وبلىستارىندا، سونداي-اق شىمكەنت قالاسىندا جۇرگىزىلۋدە. جالپى جيناۋ الاڭى 23،6 ملن گەكتاردى قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە 16 ملن گەكتارى – ءداندى جانە ءداندى-بۇرشاقتى داقىلدار. سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا، 1،1 ملن گەكتار (ءداندى داقىلدار ەگىسىنىڭ 6،6%-ى) ورىلىپ، 1،6 ملن توننا استىق باستىرىلدى، 17،4 مىڭ توننا مايلى داقىل، 363،5 مىڭ توننا كارتوپ، 1،3 ملن توننا كوكونىس جانە 1،6 ملن توننا باقشا ونىمدەرى جينالدى.
اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋار وندىرۋشىلەرى توپىراققا 1،7 ملن توننا تىڭايتقىش ەنگىزدى، بۇل جىلدىق جوسپاردىڭ (1،9 ملن توننا) 88%-ىن قۇرايدى. بارلىعى 1،8 ملن تونناعا كەلىسىمشارت جاسالعان، ال قالعان كولەمدى كۇزدە – كۇزگى جىرتۋ مەن پارلارعا ەنگىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.
اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيسە-مينيسترى ازات سۇلتانوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەگىن جينايتىن تەحنيكالاردىڭ دايىندىق دەڭگەيى 93%-دى قۇرايدى، ال جاپپاي جيناۋ كەزەڭىندە ول 100%-عا جەتكىزىلەدى. جۇمىسقا 139 مىڭ تراكتور، 31 مىڭ كومباين، 17 مىڭ شاپقىش جانە 130 مىڭ بىرلىك باسقا دا تەحنيكا جۇمىلدىرىلماق.
ەگىن جيناۋ جۇمىستارىنا 402 مىڭ توننا ارزانداتىلعان ديزەل وتىنى بولىنگەن، ونىڭ 9،3 مىڭ تونناسى (جوسپاردىڭ 42%-ى) شارۋالارعا جەتكىزىلدى. جانار-جاعارماي باعاسى نارىقتان 18–20%-عا تومەن بولادى.
جاڭا ءونىمدى قابىلداۋ ءۇشىن ەليەۆاتورلاردان ورىن بوساتۋ ماسەلەسى جەكە قارالدى. قازىرگى ۋاقىتتا ولاردىڭ جۇكتەمەسى 16%-دى قۇرايدى – بۇل جالپى سىيىمدىلىعى 30،7 ملن توننانىڭ (17،4 ملن تونناسى – اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋار وندىرۋشىلەرىندە، 13،3 ملن تونناسى – ليسەنزيالانعان استىق قابىلداۋ كاسىپورىندارىندا) 2،2 ملن تونناسى. بۇعان دەيىن "ازىق-تۇلىك كەلىسىمشارت كورپوراسياسى" تامىز ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن كەمىندە 500 مىڭ توننا استىق وتكىزۋ تاپسىرىلعان بولاتىن.
باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى يلدار يسماعۇلوۆتىڭ مالىمەتىنشە، قازىرگى تاڭدا 328 مىڭ تونناسى ساتىلدى. تايلاند، پارسى شىعاناعى ەلدەرى، اۋعانستان، ازەربايجان جانە الجيرمەن استىق جەتكىزۋ جونىندە كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلۋدە. پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى – ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارين قالدىق استىقتى وتكىزۋدى جەدەلدەتۋدى تاپسىردى.
سونداي-اق كوكتەمگى دالا جانە جيىن-تەرىم جۇمىستارىنا 5%-دىق جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەندىرۋ بارىسى قارالدى. قارجىلاندىرۋ "اگرارلىق نەسيە كورپوراسياسى" اق، ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر، ميكروقارجى ۇيىمدارى، وڭىرلىك ينۆەستيسيالىق ورتالىقتار، نەسيەلىك سەرىكتەستىكتەر جانە اكك ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. بارلىعى 7 543 ءوتىنىم ءتۇسىپ، 499،4 ملرد تەڭگە سۇرالدى، ونىڭ ىشىندە 7 485 شارۋاشىلىققا 490،1 ملرد تەڭگە قارجى بەرىلىپ، 7،8 ملن گەكتار ەگىستىك قامتىلدى.
سۋارمالى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جاعدايى تۇراقتى. الماتى جانە جەتىسۋ وبلىستارىندا ۆەگەتاسيالىق كەزەڭ ءقاۋىپسىز ءوتىپ جاتىر، جامبىل وبلىسىندا شۋ جانە تالاس وزەندەرى بويىنشا سۋ بەرۋ كەستەگە ساي جۇرگىزىلۋدە. اۋىلدىق وكرۋگتەردە باقشا ونىمدەرىن جيناۋ اياقتالىپ، سۋارۋعا دەگەن قاجەتتىلىك ازايدى.
وتىرىس سوڭىندا ۆيسە-پرەمەر وڭتۇستىك جانە نەگىزگى استىق ءوندىرۋشى وڭىرلەردىڭ وكىلدەرىن تىڭدادى. جاپپاي ەگىن جيناۋ باستالعاننان كەيىن شتاب وتىرىستارى اپتا سايىن وتكىزىلىپ، تۋىندايتىن ماسەلەلەر جەدەل شەشىلەتىن بولادى.
