قازاقستاندا قوعام ىشىندە بەيادەپ ءسوز ايتىپ، ادامدى قورلاعاندار ءۇشىن جازا كۇشەيتىلدى. ەندى اۋىزشا عانا ەمەس، ينتەرنەتتەگى قورلاۋ دا زاڭمەن قارالادى. ال مۇنداي ارەكەتتى كامەلەتكە تولماعان جاسوسپىرىمدەر جاساسا، جاۋاپكەرشىلىك اتا-اناسىنا جۇكتەلەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
قورلاۋ - قىلمىستىق تەرىس قىلىق
ق ر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 131-بابىنا سايكەس، ادامنىڭ ار-نامىسىنا ءتىل تيگىزىپ، قورلاۋ - قىلمىستىق تەرىس قىلىق بولىپ سانالادى. مۇنداي ارەكەت اۋىزشا، جازباشا نەمەسە ينتەرنەت ارقىلى جاسالسا دا جاۋاپكەرشىلىك كوزدەلگەن.
بۇزاقىلىق جاساعاندار ءۇشىن مىناداي جازا تۇرلەرى قاراستىرىلعان:
- 100 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل (2025 جىلى – 393 200 تەڭگە)؛
- تۇزەتۋ جۇمىستارى؛
- نەمەسە 120 ساعاتقا دەيىن قوعامدىق جۇمىس.
قوعامدىق جەردە بوقتاۋ - ۇساق بۇزاقىلىق
ەگەر ادام قوعامدىق ورىندا بەيادەپ ءسوز ايتسا، بۇل ق ر اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 434-بابىنا سايكەس ۇساق بۇزاقىلىق بولىپ ەسەپتەلەدى:
- 20 اەك ايىپپۇل (2025 جىلى – 78 640 تەڭگە)؛
- نەمەسە 5–15 تاۋلىككە دەيىن اكىمشىلىك قاماۋ؛
- جىل ىشىندە قايتا جاسالسا - 30 تاۋلىككە دەيىن قامالۋى مۇمكىن.
كامەلەتكە تولماعاندار مەن اتا-انانىڭ جاۋاپكەرشىلىگى
جاسوسپىرىمدەردىڭ مۇنداي ارەكەتتەرى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك ولاردىڭ جاسىنا بايلانىستى بولىنەدى:
- 14–16 جاس ارالىعىندا - اتا-اناسىنا 7 اەك (27 524 تەڭگە) ايىپپۇل سالىنادى (ق ر اقبتك 435-باپ)؛
- 16–18 جاس ارالىعىنداعى ءجاسوسپىرىمنىڭ وزىنە جازا بەلگىلەنەدى. ەگەر تابىسى بولماسا - ايىپپۇلدى اتا-اناسى تولەيدى (10 اەك-كە دەيىن - 39 320 تەڭگە، ق ر اقبتك 66-باپ)؛
- 12 جاسقا دەيىنگى بالالار ءۇشىن - اتا-اناسى تاربيەسى ءۇشىن جاۋاپ بەرەدى. بۇل جاعدايدا ايىپپۇل 10–15 اەك (39 320 – 58 980 تەڭگە، ق ر اقبتك 127-باپ).
ينتەرنەتتەگى قورلاۋ مەن بوقتىق - قاتاڭ باقىلاۋدا
الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەردەگى قورلاۋ مەن بۋللينگ تە ەسكەرۋسىز قالمايدى. ينتەرنەت ارقىلى ادامنىڭ ار-نامىسىنا ءتىل تيگىزگەندەرگە 200 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل سالىنۋى مۇمكىن (2025 جىلى - 786 400 تەڭگە).
پوليسيا ءاربىر جاعدايدى جەكە قارايدى. كۋاگەرلەردىڭ مالىمدەمەلەرى، بەينە جانە اۋديوجازبالار، ساراپتاما قورىتىندىلارى - ءبارى دالەل رەتىندە قابىلدانادى.
ەندى كوشەدە بەيادەپ ءسوز ايتقان ءبىر ادامنىڭ ارەكەتى بۇكىل وتباسى ءۇشىن ايىپپۇلمەن اياقتالۋى مۇمكىن. زاڭدا كورسەتىلگەندەي، قوعامداعى ادەپسىزدىككە كوز جۇمۋ بولمايدى.
