قازاقستاندا 2025 جىلى وتەتىن ۇلتتىق اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعىنا دايىندىق قالاي جۇرگىزىلىپ جاتقانى جونىندە ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ باسشىسى ماقسات تۇرلىبايەۆ ورتالىق كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە كەڭىنەن مالىمدەدى.

اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعىنا – حالىقارالىق ستاندارتپەن

ماقسات تۇرلىبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، اۋقىمدى ساناققا 1،5 جىل بۇرىن دايىندىق باستالىپ كەتكەن. ۇكىمەت دەڭگەيىندە ارنايى كوميسسيا قۇرىلعان، بارلىق قۇقىقتىق-نورماتيۆتىك قۇجاتتار بەكىتىلگەن، سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعى سالاسىنداعى الدىڭعى قاتارلى تاجىريبەلەر زەرتتەلىپ، لاتۆيا، اقش، پولشا، رەسەي، وزبەكستان، ۇلىبريتانيا، گرۋزيا جانە بۇۇ ازىق-تۇلىك جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ۇيىمى (فاو) وكىلدەرىمەن كەڭەستەر وتكەن.

– فاو-نىڭ حالىقارالىق ۇسىنىمدارىنا سايكەس، اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعى ءار 5–10 جىل سايىن ءوتۋى ءتيىس. الايدا قازاقستاندا بۇل ساناق سوڭعى رەت 2006–2007 جىلدارى، ەكى كەزەڭ بويىنشا (وسىمدىك شارۋاشىلىعى مەن مال شارۋاشىلىعى جەكە-جەكە) جۇرگىزىلدى. بۇل ارالىقتا ۇلكەن ءۇزىلىس ورىن الدى، – دەدى بيۋرو باسشىسى.

ساناق كىمدەردى قامتيدى؟

2025 جىلى وتەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعى ءبىر كەزەڭدە، 1 تامىز بەن 20 قازان ارالىعىندا ۇيىمداستىرىلادى جانە ول ەكى فورماتتا – ونلاين جانە وفلاين تۇردە وتەدى.

ساناققا قاتىساتىندار:

• اۋىل شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن زاڭدى تۇلعالار؛
• جەكە كاسىپكەرلەر، سونىڭ ىشىندە شارۋا جانە فەرمەر قوجالىقتارى؛
• جەكە قوسالقى شارۋاشىلىق يەلەرى – مال ۇستايتىن نەمەسە جەرى بار ازاماتتار.

باستى ماقسات – ەلدەگى اۋىل شارۋاشىلىعى رەسۋرستارىنىڭ ناقتى كارتاسىن جاساۋ، ءونىم ءوندىرىسىنىڭ قۇرىلىمى مەن كولەمىن انىقتاۋ جانە جەرگىلىكتى شەشىمدەرگە نەگىز بولارلىق ستاتيستيكالىق بازا قۇرۋ.

ساناق قالاي وتەدى؟

1 – 30 ماۋسىم، 2025 جىل:

الدىن الا تىزىمدەۋ (ليستينگ) كەزەڭى وتەدى. بۇل كەزدە ساناق جۇرگىزۋشىلەر 70 قالا مەن اۋدان اۋماعىندا جەكە شارۋاشىلىقتاردى ارالاپ، ولاردى ناقتىلاپ، نەگىزگى ساناققا قاتىساتىن ءۇي شارۋاشىلىقتارىنىڭ ءتىزىمىن جاسايدى.

– بۇل جۇمىس ارقىلى تىزىمدەگى مەكەنجايدا شىن مانىندە تۇرعىنداردىڭ بار-جوعىن جانە ولاردىڭ قوسالقى شارۋاشىلىق جۇرگىزىپ وتىرعانىن انىقتايمىز، – دەدى ماقسات تۇرلىبايەۆ.

1 – 31 تامىز، 2025 جىل:

ونلاين-ساناق باستالادى. جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار sanaq.gov.kz پورتالىندا تىركەلىپ، ساناق پاراقتارىن قاشىقتان تولتىرا الادى. قازىرگى ۋاقىتتا پورتال تەستىلىك رەجيمدە قولجەتىمدى.

20 قىركۇيەك – 20 قازان، 2025 جىل:

وفلاين ساناق كەزەڭى وتەدى. ونلاين فورماتتى قولدانباعان نەمەسە جارتىلاي عانا تولتىرعان رەسپوندەنتتەرگە ارنايى ينتەرۆيۋەرلەر پلانشەتپەن كەلىپ، بەتپە-بەت ساۋالناما جۇرگىزەدى. بۇل ءادىس دەرەكتەردىڭ دالدىگى مەن جىلدامدىعىن قامتاماسىز ەتەدى.

2 ميلليون ءۇي، 300 مىڭ ءوندىرۋشى: تولىق قامتۋ

ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنشە، 2025 جىلعى ساناق شامامەن 2 ميلليون ءۇي شارۋاشىلىعىن جانە 300 مىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرۋشىسىن قامتيدى.

زاڭعا سايكەس، ساناققا قاتىسۋدان باس تارتقاندار اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى. بۇل – مالىمەتتەردىڭ تولىقتىعى مەن ناقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قاجەت شارا.

دەرەكتەردىڭ قۇپيالىعى – باستى نازاردا

ماقسات تۇرلىبايەۆ رەسپوندەنتتەردىڭ مالىمەتتەرى قاتاڭ قۇپيادا ساقتالاتىنىن باسا ايتتى. جينالعان اقپارات تەك ستاتيستيكالىق ماقساتتا اگرەگاتتالعان تۇردە وڭدەلەدى. ەشبىر جەكە دەرەك سالىق ورگاندارىنا نەمەسە باسقا مەملەكەتتىك مەكەمەلەرگە بەرىلمەيدى.

– ساناق ناتيجەسىندە الىنعان مالىمەتتەر ازاماتتاردىڭ اتى-جونىمەن ەمەس، جالپىلانعان كورسەتكىشتەر رەتىندە جاريالانادى. بۇل حالىقتىڭ سەنىمىن ارتتىرىپ، شىنايى دەرەك قورىن قالىپتاستىرۋعا جول اشادى، – دەدى ول.

ناتيجەلەر قاشان جاريالانادى؟

2025 جىلعى جەلتوقساندا – الدىن الا قورىتىندىلار جاريالانادى؛

2026 جىلى – تولىق ستاتيستيكالىق ەسەپتەر مەن اناليتيكالىق شولۋلار ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ رەسمي سايتىندا اشىق تۇردە جاريالانادى.

ساراپشىلار نە دەيدى؟

ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، اگرارلىق سالانىڭ ساراپشىسى سايات جۇمابەكوۆ:

– بۇل ساناق – اۋىل شارۋاشىلىعىنا قاتىستى ناقتى شەشىم قابىلداۋدىڭ نەگىزى. ءوندىرىس كولەمى، جەكە قوجالىقتاردىڭ قۇرىلىمى، مال مەن ەگىننىڭ ەسەبى، بارلىق باعىتتاعى دەرەكتەر جۇيەلەنىپ، ءار وبلىس پەن اۋدان بويىنشا اۋىل ساياساتىنىڭ جاڭعىرۋىنا ىقپال ەتەدى.

2025 جىلعى اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعى – بۇل جاي عانا ستاتيستيكالىق ناۋقان ەمەس، ەلدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن ماڭىزدى دەرەكتەردىڭ باستاۋى. جاۋاپتى قاتىسۋ – ءار ازاماتتىڭ اۋىل مەن مەملەكەتتىڭ بولاشاعىنا قوسقان ۇلەسى.