قازاقستاندا العاشقى اەس قۇرىلىسى رەسمي تۇردە 2025 جىلدىڭ 8 تامىزىندا باستالادى. بۇل تۋرالى اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىك مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
سالتاناتتى شارا الماتى وبلىسى، جامبىل اۋدانى، ۇلكەن اۋىلىنىڭ ماڭىندا وتەدى. اگەنتتىك جۋرناليستەر مەن ب ا ق وكىلدەرىن اتالعان ءىس-شاراعا قاتىسۋعا شاقىرعان.
رەسمي اقپاراتقا سايكەس، سالتاناتتى ءراسىم بارىسىندا رەسمي تۇلعالار ءسوز سويلەپ، العاشقى بۋرعىلاۋ جۇمىستارى باستالادى. بۇل جۇمىستار جەر قاباتىنان توپىراق ۇلگىلەرىن الۋ ءۇشىن جۇرگىزىلەدى. الىنعان كاپسۋلا كەيىن زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن رەسەيلىك تاراپقا تابىستالماق.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن قازاقستاندا سالىناتىن العاشقى ءىرى اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاماسى (جسق) 2026 جىلى ازىرلەنەتىنى تۋرالى جازعان ەدىك. قۇجات دايىن بولعاننان كەيىن جوبانىڭ جالپى قۇنى قايتا قارالىپ، قىمباتتاۋى مۇمكىن ەكەنى دە ايتىلدى.
بۇل تۋرالى ۇكىمەت وتىرىسىندا پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى رومان سكليار مالىمدەدى. ونىڭ سوزىنشە، اەس قۇرىلىسىنا قاتىستى تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە 2025 جىلدىڭ جەلتوقسانىنا دەيىن دايىن بولادى. ال 2026 جىلى جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاردى جاساۋ باستالادى. قۇجاتتار تولىق ءازىر بولعان سوڭ، جوبانى جۇزەگە اسىرۋدىڭ كەلەسى كەزەڭىنە كوشۋ جوسپارلانىپ وتىر.
پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ اەس قۇرىلىسىنا وتاندىق مەردىگەرلەردىڭ بارىنشا تارتىلاتىنىن اتاپ ءوتتى.
"ءبىز قۇرىلىس جۇمىستارىنا قازاقستاندىق كومپانيالاردى مۇمكىندىگىنشە كوپ تارتامىز. دەگەنمەن ناقتى سانداردى ايتۋ ازىرگە ەرتە. سەبەبى جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما ءالى دايىن ەمەس. قۇجاتتار قولىمىزعا تيگەن سوڭ، بارلىق دەرەك ناقتىلانادى. ءبىراق ەڭ باستىسى — قازاقستاندىق كاسىپورىنداردىڭ قاتىسۋى"، — دەدى ۇكىمەت باسشىسى.
الدىن الا ەسەپ بويىنشا، اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋ قۇنى 14 ميلليارد دوللاردى قۇراۋى مۇمكىن. الايدا جوبالىق قۇجاتتار ازىرلەنگەن سوڭ بۇل سوما ارتۋى ىقتيمال. قۇرىلىستىڭ ناقتى قۇنى قۇجاتتامادا كورسەتىلەتىن تەحنيكالىق جانە قارجىلىق كورسەتكىشتەرگە بايلانىستى بولادى.
ايتا كەتەيىك، كۇنى كەشە ق ر اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى تيمۋر جانتيكين Jibek Joly تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ەلىمىزدە اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ (اەس) قۇرىلىسى كەمىندە ەكى جىلدان كەيىن باستالاتىنىن مالىمدەگەن ەدى.
ونىڭ ايتۋىنشا، اەس سالۋعا نيەتتى ءتورت ءىرى كومپانيانىڭ ىشىنەن كوممەرسيالىق ۇسىنىستاردى باعالاۋ جانە تاڭداۋ جۇمىستارىنا ءبىر جىل ۋاقىت كەتەدى. ودان كەيىن تاعى ءبىر جىل قاۋىپسىزدىك، قورشاعان ورتاعا اسەرى جانە باسقا دا تەحنيكالىق ەسەپتەردى دايىنداۋعا جۇمسالماق.
بارلىق قۇجات دايىن بولعاننان كەيىن قۇرىلىس جۇمىستارى باستالادى. جالپى قۇرىلىس شامامەن بەس جىلعا سوزىلادى. وسىلايشا، بۇكىل پروسەسس جەتى جىلداي ۋاقىت الادى.
بۇعان دەيىن اگەنتتىك اەس-تى جوبالاۋدان باستاپ پايدالانۋعا بەرۋگە دەيىنگى مەرزىمدى 10–12 جىل دەپ بولجاعان ەدى.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن قازاقستان مەن رەسەي اەس قۇرىلىسى جونىندە جول كارتاسىنا قول قويدى. سەبەبى جۋىردا رەسەيلىك "روساتوم" كومپانياسى قازاقستانداعى العاشقى اەس-تىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزەتىن حالىقارالىق كونسورسيۋمنىڭ كوشباسشىسى بولىپ تاڭدالدى.
ايتا كەتەيىك، قازاقستان اتوم ەنەرگياسى اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى الماسادام ساتقالييەۆ ەلدە سالىناتىن اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ بولجامدى قۇنى كەمىندە 14 ميلليارد دوللار بولاتىنىن مالىمدەدى.
“ءدال ناقتى سوماسى تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە (تەن) ازىرلەنگەن سوڭ بەلگىلى بولادى. ءقازىر ۆەندور-كومپانيالاردان الىنعان ينديكاتيۆتى پارامەترلەر بار، ءبىراق ولار كەلىسىمدەر ارقىلى قورعالعان”، — دەدى ول.
ساتقالييەۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇل باعا كورسەتكىشى الەمدەگى وسىعان ۇقساس دەڭگەيدەگى ستانسيالار قۇنىمەن سايكەس كەلەدى.
