قازاقستان حالىق پارتياسى ەلىمىزدە اەس سالۋدى قولداپ، بۇل تۋراسىندا وزدەرىنىڭ كوزقاراسىن ءبىلدىردى. ولار اەس سالۋ بويىنشا رەفەرەندۋم وتكىزۋ ماڭىزدى ەكونوميكالىق عانا ەمەس، سونىمەن قاتار اۋقىمدى ساياسي قادام بولىپ تا سانالاتىنىن العا تارتتى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
جۋىق ارادا ءبىزدىڭ الدىمىزدا مەملەكەت ءۇشىن ومىرلىك ماڭىزى بار ماسەلە – قازاقستاندا العاشقى اتوم ەنەرگەتيكالىق ستانسياسىن (اەس) سالۋ بويىنشا شەشىم قابىلداۋ مىندەتى تۇر. ءبىز – قازاقستان حالىق پارتياسى، سىزدەردى ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا، ونىڭ دامۋى مەن ءال-اۋقاتىنا تىكەلەي ىقپال ەتەتىن بۇل شەشىمدى اقىلعا قونىمدى تۇردە ءارى جان-جاقتى سارالاي وتىرىپ قابىلداۋعا شاقىرامىز.
بۇگىندە ەلىمىزدە جەو-داعى اپاتتار جيىلەپ، جىلۋ ستانسيالارى جابدىقتارىنىڭ ابدەن توزىعى جەتكەن، وعان قوسا بىرنەشە ءوڭىردىڭ ەلەكتر ەنەرگياسى تاپشىلىعىنان زارداپ شەگىپ وتىرعانى بارىمىزگە ءمالىم. ءبىزدىڭ كونتينەنتتىك كليماتىمىز كۇن جانە جەل قوندىرعىلارى ارقىلى قاجەتتى ەنەرگيانى وندىرۋگە قولايسىز. سايكەسىنشە، رەسپۋبليكا ەلەكتر قۋاتىن كورشىلەس ەلدەردەن ساتىپ الۋعا، ياعني، يمپورتتاۋعا ءماجبۇر بولىپ وتىر.
بىزگە مۇرا بولىپ قالعان ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكالىق رەسۋرسى قازىرگى تاڭدا فيزيكالىق تۇرعىدان سارقىلىپ كەلەدى. وسى رەتتە مىناداي ماڭىزدى سۇراقتار تۋىندايدى: ءبىز وسكەلەڭ ۇرپاققا نەنى مۇرا ەتىپ قالدىرامىز؟ ەسكىرگەن قازاندىق قوندىرعىلارىن با؟ كۇل ۇيىندىلەرى مەن لاستانعان اۋانى ما؟ الدە، كورشىلەس ەلدەردىڭ الدىنداعى ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ وتەلمەگەن قارىزدارىن با؟
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وتە ماڭىزدى ءارى ۇتىمدى شەشىم قابىلداي وتىرىپ، اەس سالۋ ماسەلەسىن جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمعا شىعارۋدى ۇسىندى. ەندى حالقىمىز ءوز تاعدىرى مەن بولاشاعى ءۇشىن ءوزى تاڭداۋ جاساۋى ءتيىس. ءبىز قانداي ەل بولامىز؟ ەلەكتر ەنەرگياسى ءۇشىن كورشىسىنە تاۋەلدى ەل بولامىز با؟ الدە ءوزىن-وزى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ءتيىمدى قولداناتىن، ەنەرگەتيكالىق تۇرعىدا تاۋەلسىز مەملەكەتكە اينالامىز با؟
اەس سالۋ بويىنشا رەفەرەندۋم وتكىزۋ ماڭىزدى ەكونوميكالىق عانا ەمەس، سونىمەن قاتار اۋقىمدى ساياسي قادام بولىپ تا سانالادى. جاڭا قازاقستاننىڭ قاعيداتتارى مەن «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» ستراتەگياسى بيلىك پەن حالىقتى بىرىكتىرۋگە باعىتتالعان. دەمەك، اتالعان ماسەلە بويىنشا سوڭعى شەشىمدى بىرگە قابىلدايمىز.
ال قازاقستان حالىق پارتياسى وسىنداي اۋقىمدى شاراعا ءوز ۇلەسىن قوسىپ، قازاقستاندىقتاردىڭ ەل بولاشاعى ءۇشىن ۇتىمدى ءارى وڭتايلى تاڭداۋ جاساۋىنا باعىتتالعان قاجەتتى ۇيىمداستىرۋشىلىق، اقپاراتتىق جانە ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە دايىن.
اەس قۇرىلىسى قازاقستاندى حالىقارالىق دەڭگەيگە شىعارادى. بىلتىر اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىكتىڭ (اەحا) ساراپشىلار ميسسياسى مەن ق ر ۇكىمەتى اراسىندا 2023-2028 جىلدارعا ارنالعان ەلدىك نەگىزدەمەلىك باعدارلاماعا (Country Programme framework) قول قويىلدى. قازاقستاننىڭ ءوزىنىڭ العاشقى اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىرعان ەل رەتىندەگى مارتەبەسىن ەسكەرە وتىرىپ، جوبا ماگاتە جانە اتوم ەلەكتر ستانسيالارىن پايدالاناتىن ۇيىمداردىڭ دۇنيەجۇزىلىك قاۋىمداستىعى (اەس دق) تاراپىنان قاتاڭ حالىقارالىق باقىلاۋدا بولادى.
الداعى ۋاقىتتا قازاقستان اتوم ەنەرگەتيكاسى بويىنشا ءوز ماماندارىنىڭ مەكتەبىن قۇرۋى ءتيىس. بۇل جولدا بىزگە باتىس ەۋروپا، جۇڭگو، رەسەي، فرانسيا، وڭتۇستىك كورەيا جانە جاپونيا ەلدەرىنىڭ تابىستى تاجىريبەسى نەگىز بولا الادى. ال قازاقستاندا ۋران شيكىزاتىنىڭ وزىندىك قورى جانە ونى وتىنعا قايتا وڭدەۋ تەحنولوگياسىنىڭ بار ەكەنىن ەسكەرسەك، بەيبىت اتومنىڭ ءبىزدىڭ ەلىمىزدە بولاشاعى زور.
الدىمەن، ءبىزدىڭ قوعام راديوفوبيادان ارىلۋى كەرەك! تۇتاس ءبىر ءوڭىر تۇرعىندارى قاتتى زارداپ شەككەن سەمەي پوليگونىنىڭ قاسىرەتىن ەشكىم جوققا شىعارمايدى. الايدا، اسكەري قارۋ-جاراق ەكسپەريمەنتتەرى مەن دالەلدەنگەن تەحنولوگيالاردى بەيبىت ماقساتتا پايدالانۋدىڭ اراسىنداعى ايىرماشىلىق جەر مەن كوكتەي! چەرنوبىل جانە فۋكۋسيما اتوم ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ تاعدىرىن مەڭزەپ، اەس-تى ءقاۋىپتى دەپ تانۋ دا ورىنسىز. ءقازىر الەمدە 200-گە جۋىق اتوم ستانسياسى جۇمىس ىستەيدى، ونىڭ قۇرامىنا 400-دەن استام ەنەرگوبلوك كىرەدى. جارتى عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بۇرىن قۇرىلعان ەكى ستانسيادا ۇلكەن اپات بولعانى راس. ءبىراق وعان نەگىزىنەن ەسكىرگەن تەحنولوگيا مەن ادامي فاكتور سەبەپ بولدى. ال ءبىز ءالى دە قورقامىز!
بۇگىندە الەمنىڭ ءارتۇرلى ەلىندە ەلۋدەن استام اتوم ەنەرگوبلوكتار سالىنۋدا. ەگەر شىنىمەن دە قولايسىز ءارى ءقاۋىپتى بولسا، ولاردى ەشكىم سالماس ەدى. قازاقستاندىقتار وسى فاكتىگە دە ءمان بەرۋى ءتيىس!
سوڭعى شەشىم كۇزدە، ۇلتتىق رەفەرەندۋمدا قابىلدانادى. شەشىمدى ءبىز ءبارىمىز، تۇتاس قازاقستان حالقى قابىلدايدى. وعان جانە ونىڭ الداعى سالدارىنا ءبىز جانە ءبىزدىڭ بالالارىمىز جاۋاپتى بولامىز. وسى رەتتە حالقىمىز ءوزىنىڭ ەڭ اسىل قاسيەتتەرىن – پاتريوتيزم، ازاماتتىق سانا، راسيوناليزم جانە وبەكتيۆتىلىك تانىتۋى ءتيىس.
وتكەن شاقتى ويلاپ، قورقىنىشپەن ءومىر ءسۇرۋدى دوعارۋىمىز كەرەك! ساياسي ينفانتيليزمنەن ارىلاتىن ۋاقىتى كەلدى! ءبىز كەلەشەك ۇرپاققا ەنەرگەتيكالىق ەگەمەندىك پەن تاۋەلسىزدىككە كەپىلدىك بەرىپ، ولاردى جىلۋمەن جانە جارىقپەن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، لايىقتى مۇرا قالدىرۋعا ءتيىسپىز! اەس قازاقستانعا قاجەت!
قازاقستان حالىق پارتياسى
