وبلىس اكىمى ەڭ ءبىرىنشى قاسكەلەڭ توپتىق سۋ قۇبىرى قۇرىلىسىنىڭ جوباسىمەن تانىستى. وعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 12 ملرد. تەڭگە بولىنگەن. نىسان قاسكەلەڭ قالاسىمەن قاتار 18 ەلدى مەكەندى اۋىز سۋمەن ۇزدىكسىز قامتي الادى.
بۇگىنگى كۇنى جوبانىڭ ءى كەزەگىنىڭ 1ء-شى ىسكە قوسۋ كەشەنى تولىعىمەن اياقتالعان. باس سۋ قويماسىنان قاسكەلەڭگە دەيىن سۋ تازارتۋ ستانساسى ارقىلى قۇبىر تارتىلعان. سونىڭ ارقاسىندا تۇرعىندار ساپالى اۋىز سۋعا قول جەتكىزەتىن بولادى. قازىرگى كەزدە قۇجاتتاردى تىركەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. سونداي-اق 2 جانە 3ء-شى ىسكە قوسۋ كەشەنى جوباسىنىڭ اياسىندا ماگيسترالدى سۋ قۇبىرى مەن جەتكىزۋ جەلىلەرى قۇرىلىسىنىڭ جوباسى مەملەكەتتىك ساراپتامادان وتكىزىلۋدە. مۇنان كەيىن ەلدى مەكەندەر ىشىنە رەزەرۆۋارلار مەن سورعى ستانسالارى ورناتىلاتىن بولادى.
– قاراساي اۋدانىنىڭ، سونىڭ ىشىندە الماتى قالاسى ماڭىنداعى ەلدى مەكەندەردىڭ دە سۋمەن قامتۋ ماسەلەسىن الداعى ەكى-ۇش جىل كولەمىندە شەشۋىمىز كەرەك. بۇل – باسىمدىق بەرەتىن مىندەت. باۋ-باقشا سۋارۋدا ماسەلە تۋىنداماۋ ءۇشىن ارىق جۇيەلەرىن دە رەتكە كەلتىرۋىمىز كەرەك. بۇل ماسەلەنى شەشۋگە اۋدان اكىمدىگى قازىردەن كىرىسۋى ءتيىس، – دەدى قانات بوزىمبايەۆ.
مۇنان سوڭ قانات بوزىمبايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ «اتامەكەن» تاريحي-مادەني ورتالىعىن ارالاپ، ودان ءارى «ءۇشقوڭىر» دەنە شىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ كەشەنىنە كەلدى.
سپورت كەشەنى حولىندا وبلىس اكىمىنە 2018 جىلى بەكىتىلگەن الماتى وبلىسى اۋماعىنىڭ قالا قۇرىلىستىق جوسپارلاۋىنىڭ كەشەندى سىزباسى مەن قاسكەلەڭ قالاسىنىڭ باس جوسپارى تانىستىرىلدى. جوسپارلار جايىن «ۋربوستيل» ج ش س جەتەكشىسى ليۋبوۆ نىسانبايەۆا باياندادى.
– الماتىعا جاقىن جاتقان اۋدانداردى ءتيىمدى دامىتۋ ءۇشىن جۇمىستىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرىن الماتى قالاسى اكىمدىگىمەن كەلىسىپ اتقارۋىمىز كەرەك. بىرلەسىپ شەشەتىن ماسەلەلەر وتە كوپ. قاسكەلەڭ قالاسىنىڭ باس جوسپارىنا كەلەتىن بولساق، ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ينىۆەستورلار تارتقان ءجون. 2022 جىلعا ەگجەي-تەگجەيلى جوسپار دايىنداۋ كەرەك. قاسكەلەڭنىڭ ۇلگىلى قالا بولۋعا بارلىق مۇمكىندىگى بار. ونىڭ ۇستىنە كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ جۇمىستارى باستالدى، – دەپ اتاپ ءوتتى قانات بوزىمبايەۆ.
وسى جەردە «التىن وردا» ساۋدا-لوگيستيكالىق كەشەنىنىڭ ەگجەي-تەگجەيلى جوباسى، سول سياقتى تۇڭعىش پرەزيدەنت ساياباعى قۇرىلىسىنىڭ جوسپارى دا كورسەتىلدى. تۇڭعىش پرەزيدەنت ساياباعىنىڭ جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدى باقىلاۋ تاپسىرىلدى. الدىمەن جەر ۋچاسكەسى بەلگىلەنىپ، ودان كەيىن ناقتى جوباسى دايىندالا باستاۋى ءتيىس.
سپورتتىق كەشەننىڭ ءىشىن ارالاپ، بارلىق ماتەريالدىق-تەحنيكالىق مۇمكىندىكتەرىمەن تانىسقاننان سوڭ قانات بوزىمبايەۆ قاراساي، جامبىل، ىلە اۋداندارىنىڭ بالالارى ءۇشىن سپورت ينتەرناتىن سالۋ جوباسىن دايىنداۋدى تاپسىردى.
– سپورت كەشەنىندە بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋعا، جاستاردى سالاماتتى ءومىر سالتىنا تارتۋعا بارلىق جاعداي جاسالعان. سپورت ينتەرناتتارى تالدىقورعان قالاسى مەن الاكول اۋدانىندا بار. ءبىراق الماتى ماڭىنداعى اۋدانداردا جوق، ال تالدىقورعانعا بارۋ بالالار ءۇشىن الىس. سوندىقتان قاراساي اۋدانىندا سپورت ينتەرناتىن سالۋ تۋرالى ناقتى ۇسىنىس ەنگىزىڭىزدەر، – دەدى وبلىس اكىمى.
بۇدان ءارى وبلىس باسشىسى قاسكەلەڭدەگى اۋداندىق اۋرۋحانانىڭ جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىنە باردى. مۇنداعى ىندەتپەن كۇرەس شارالارىنىڭ قالاي اتقارىپ جاتقانىنا نازار اۋداردى. عيمارات كۇردەلى جوندەۋدى قاجەت ەتەدى، ءبىر كورپۋسى 1990 جىلدارى سالىنعان، ال قالعان بولىگى 1936 جىلى تۇرعىزىلعان. جاۋاپتى تۇلعالاردىڭ ايتۋىنشا، سەيسميكالىق كۇشەيتۋ جۇمىستارى مەن كۇردەلى جوندەۋ جاساۋ جوسپارلانۋدا. سونىمەن قاتار وسى كەزدەسۋدە قازىرگى ەپيدەميولوگيالىق جاعدايدى ەسكەرە وتىرىپ، اۋرۋحانانىڭ ءبىر ءبولىمى ەمەس، ءوز الدىنا بولەك ينفەكسيالىق اۋرۋحانا بولۋى ءۇشىن توسەك ورىن سانىن ارتتىرۋ، قوسالقى جاپسارجاي سالۋ تۋرالى دا ءسوز بولدى.
وسى ساپاردا قانات بوزىمبايەۆ اۋدانداعى ىرگەلى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى، كونديتەرلىك ونىمدەر شىعاراتىن «حاملە» جشس-عا باردى. مۇندا جىلىنا 14 مىڭ توننا دايىن ءونىم شىعارىلادى. اسسورتيمەنتتە پەچەنە، ۆافلي، ۆافلي تورتتارى، شوكولاد ونىمدەرى سياقتى 80-نەن استام ءونىم تۇرلەرى بار. دايىن ءونىمنىڭ 40% ەكسپورتقا شىعارىلادى. كاسىپورىندا 900 ادام ەڭبەك ەتەدى. زاۋىت جىل سايىن كونديتەرلىك ونىمدەر ءۇشىن 4 ملرد. تەڭگەگە وتاندىق شيكىزات ساتىپ الادى.
زاۋىتتىڭ ءوندىرىس پروسەسىمەن، دايىن ءونىم تۇرلەرىمەن تانىسقان وبلىس اكىمى قانات بوزىمبايەۆ كاسىپورىننىڭ دامۋ بارىسى جايلى سۇراپ ءبىلدى. اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا تاماق ونەركاسىبى سالاسىنداعى مامانداردىڭ جەتىسپەيتىنى ايتىلدى.
وبلىس اكىمى اۋدان اكىمدىگىنە وڭىردەگى كوللەدجدەر مەن زاۋىت اراسىندا ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا ىقپال ەتۋدى تاپسىرىپ، دۋالدى وقىتۋ نەگىزىندە كادر ماسەلەسىن شەشۋگە بولاتىنىن ايتتى.
– كوللەدج ماماندار دايىنداپ بەرەدى، ال سىزدەر ولاردى تاعىلىمدامادان وتكىزەسىزدەر. ءسويتىپ ءوزارا بىرلەسىپ جاقسى ماماندار دايىنداپ، جۇمىس ورنىمەن قامتيسىزدار، – دەدى قانات بوزىمبايەۆ.
ساپار بارىسىندا وبلىس باسشىسى ءوڭىر اكتيۆىمەن كەزدەسۋ وتكىزىپ، ايماقتىڭ دامۋى جانە تۋىنداعان پروبلەمالاردى شەشۋ جولدارىن تالقىلادى.
اكتيۆ جيىنى بارىسىندا الدىمەن اۋدان اكىمى جانداربەك دالابايەۆ ءوڭىردىڭ وتكەن 10 ايداعى دامۋ قورىتىندىلارى تۋرالى قىسقاشا حابارلاپ، الداعى جوسپارلارىنا توقتالدى.
بايانداما اياقتالعان سوڭ وبلىس اكىمى بيىل اۋداندا نارەستە ءولىمى فاكتىلەرىنە، ازىق-تۇلىك ءوندىرىسىنىڭ ايتارلىقتاي تومەندەۋىنە، الەۋمەتتىك سيپاتتاعى قىلمىستىڭ ارتۋىنا جول بەرىلگەنىن اتاپ ءوتىپ، جاعدايدى جىلدام تۇزەۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى.
كەڭەستى قورىتىندىلاي كەلە، جوعارىدا ايتىلعان كەمشىلىكتەردى ەسكەرە وتىرىپ اۋدان اكىمىنە جانە اۋداننىڭ اتقارۋشى ورگاندارىنا ءبىرقاتار ناقتى تاپسىرمالار بەردى. مۇندا باستى باسىمدىق پرەزيدەنتتىڭ جولداۋىنداعى مىندەتتەرگە جانە مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ ساپالى ورىندالۋىنا بەرىلەتىن بولادى.
– قاراساي اۋدانى – وبلىس ەكونوميكاسىن دامىتۋداعى ماڭىزدى وڭىرلەردىڭ ءبىرى. ونىڭ ۇستىنە الماتىنىڭ ىرگەسىندە ورنالاسقان، بۇل دامۋ مۇمكىندىكتەرىنە كەڭىنەن جول اشادى. سوعان قاراماستان وڭىردە اۋىز سۋ ساپاسىن جاقسارتۋ، گاز، ەلەكترمەن جابدىقتاۋ، جول ماسەلەلەرى ينفراقۇرىلىمدارىنا بايلانىستى ءبىرقاتار ماسەلەلەر بار. حالىق تىعىز ورنالاسقان بۇل اۋداندا وسى ماسەلەلەردى الداعى 2-3 جىلدا شەشۋىمىز كەرەك جانە بۇل قاراساي اۋدانىنىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانىنىڭ باستى باعىتى بولۋى ءتيىس. اۋدانعا ينۆەستيسيا تارتۋ جۇمىستارىن جالعاستىرىڭىزدار. بيۋدجەت شىعىندارىن ازايتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك-جەكەمەنشىك ارىپتەستىكتىڭ الەۋەتىن، اسىرەسە مەكتەپتەر مەن بالاباقشالار سالۋدا كوبىرەك پايدالانۋ كەرەك. جاڭا جۇمىس ورىندارىن كوپتەپ اشۋ، سونىڭ ىشىندە كوپ بالالى وتباسىلار ءۇشىن جۇمىس ورىندارىن قۇرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋىمىز كەرەك. الەۋمەتتىك ماڭىزدى ازىق-تۇلىكتىڭ، كوممۋنالدىق قىزمەت ءتاريفى باعاسىنىڭ نەگىزسىز وسۋىنە جول بەرمەڭىزدەر. جىلىتۋ ماۋسىمى ۇزدىكسىز ءوتۋى ءتيىس. تۇرعىنداردىڭ ارىز-شاعىمدارىنا ۋاقىتىندا ءمان بەرىپ وتىرىڭىزدار. قىلمىستى بولدىرماۋ ماقساتىندا الدىن الۋ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋدى تاپسىرامىن. اۋدان حالقىنىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ، ەكونوميكانىڭ تۇراقتى ءوسىمىن ساقتاۋ، سونداي-اق حالىقتىڭ ۇسىنىس-پىكىرلەرىن جۇزەگە اسىرۋ جونىندە ءىس-شارالاردى قولعا الۋ كەرەك، – دەدى قانات بوزىمبايەۆ.