قاراعاندى وبلىستىق سوتى «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كومپانياسىنا تيەسىلى بولعان «قازاقستان» شاحتاسىندا بەس شاحتەردىڭ قازا بولۋىنا بايلانىستى ءىس بويىنشا سوتتالعانداردىڭ اپەللياسيالىق شاعىمدارىن قاراپ، العاشقى ۇكىمدى وزگەرىسسىز قالدىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz قازتاگ-قا سىلتەمە جاساپ.
«جابىرلەنۋشىلەر تاراپىنان اپەللياسيالىق شاعىم تۇسكەن جوق. ءبىز ۇكىمنىڭ وزگەرىسسىز قالعانىنا ريزامىز. سوتتا جابىرلەنۋشىلەردىڭ كوبى بولمادى»، – دەدى قازتاگ تىلشىسىنە جابىرلەنۋشىلەردىڭ ءبىرى.
سوتتالعاندار اپەللياسيالىق شاعىمدارىندا وزدەرىنە تاعىلعان ايىپتاۋلاردى الىپ تاستاپ، اقتاۋدى سۇراعان. العاشقى ينستانسياداعى سوت پروسەسىندە-اق قورعاۋشىلار ولاردىڭ كىناسىز ەكەنىن ايتىپ، ۇكىمنىڭ اقتاۋشى بولۋىن تالاپ ەتكەن ەدى. ادۆوكاتتار ايىپتالۋشىلاردى «كىنالىلەر دەپ تاعايىنداعانىن» مالىمدەپ، ءىستى پروكۋرورعا قايتارىپ، ساپاسىز كونۆەيەر تاسپاسىن ساتىپ الۋداعى بۇزۋشىلىققا ناقتى كىم كىنالى ەكەنىن انىقتاۋدى سۇراعان.
2024 جىلعى اقپاندا شاحتينسك قالالىق سوتى ءتورت ايىپتالۋشىنى قاۋىپسىزدىگى تومەن كولونياعا ءتورت جىل باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جانە ءۇش جىلعا دەيىن تاۋ-كەن ءوندىرىسى سالاسىندا باسشىلىق قىزمەت اتقارۋ قۇقىعىنان ايىرۋ جازاسىنا كەسكەن بولاتىن. سوتتالعانداردىڭ قاتارىندا – اپات كەزىندە شاحتانىڭ ءوندىرىس جونىندەگى ديرەكتور ورىنباسارىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى (بۇل قىزمەتتە ءبىر ايدان از ۋاقىت ىستەگەن)، كونۆەيەرلىك كولىك ۋچاسكەسىنىڭ باستىعى، ونىڭ ورىنباسارى (ءبىر جىلدان از ەڭبەك وتىلىمەن)، سونداي-اق ۋاقىتشا مەحانيك ورىنباسارى بولعان جۇمىسشى بار.
سوت ولاردىڭ «تاۋ-كەن جانە قۇرىلىس جۇمىستارى كەزىندە قاۋىپسىزدىك تالاپتارىن بۇزىپ، ابايسىزدا ەكى نەمەسە ودان دا كوپ ادامنىڭ ولىمىنە سەبەپكەر بولعان» دەگەن باپ بويىنشا كىناسىن دالەلدەندى دەپ تانىدى. سۋديا دانيار المەنوۆتىڭ ايتۋىنشا، ايىپتالۋشىلار وندىرىستەگى بۇزۋشىلىقتارعا قاراماستان جۇمىستى توقتاتپاعان، ورتاشا جانعىش تاسپانى ورناتۋعا جول بەرگەن، سونداي-اق جوندەۋ اۋىسىمىنا قاجەتتى جۇمىس ناريادى بەرىلمەگەنى انىقتالعان.
سوت بۇعان دەيىن قايتىس بولعانداردىڭ وتباسىلارى تالاپ ەتكەن مورالدىق وتەماقىنى تولەۋ تۋرالى ازاماتتىق تالاپتاردى قاناعاتتاندىرماعان. جابىرلەنۋشىلەر شاحتا مەن امت كومپانياسىنىڭ جوعارى باسشىلىعى دا سوت الدىندا جاۋاپ بەرۋى ءتيىس ەكەنىن ايتقان. كەيبىر وتباسىلار سوتتان قاتاڭ جازا تاعايىنداۋدى سۇراسا، ەندى بىرەۋلەرى شەشىمدى سوتتىڭ قاراۋىنا قالدىرعان نەمەسە ايىپتالۋشىلاردى باس بوستاندىعىنان ايىرماۋدى سۇراعان. كەيبىرى ولاردىڭ كىناسى تەك جارتىلاي ەكەنىن ايتسا، تاعى بىرەۋلەرى اقتاۋ ۇكىمىن شىعارۋدى سۇراعان.
«قازاقستان» شاحتاسىنداعى تراگەديا 2023 جىلعى 17 تامىزدا ورىن الدى. ءورت سالدارىنان بەس شاحتەر — 26 جاستاعى يليا ستاروۆويت، 29 جاستاعى ارتۋر حاليكوۆ، 45 جاستاعى دەنيس ستەشين، 56 جاستاعى ۆيكتور بۋرگۋن جانە 58 جاستاعى ۆيتاليي سليۋنكوۆ قازا تاپتى. تەرگەۋ نۇسقاسىنا سايكەس، ولار كومىرقىشقىل گازىنان ۋلانعان. تاعى 17 جۇمىسشى ءتۇرلى جاراقات الدى. بيلىك بۇل وقيعا ءۇشىن جۇمىس بەرۋشى — امت-نى تولىق كىنالى دەپ مالىمدەگەن. قايعىلى جاعدايعا بايلانىستى 28 ادامنىڭ جاۋاپتى ەكەنى ايتىلعانىمەن، ولاردىڭ تەك تورتەۋى عانا سوتقا تارتىلدى.
2024 جىلعى ماۋسىمدا شاحتينسك سوتى 2022 جىلدىڭ قاراشاسىندا جارىلىس بولىپ، بەس جۇمىسشى قازا تاۋىپ، تورتەۋى اۋىر جاراقات العان لەنين اتىنداعى شاحتا بويىنشا دا ءتورت قىزمەتكەرگە ءارتۇرلى مەرزىمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىن تاعايىندادى. الايدا مارقۇمداردىڭ تۋىستارى قانشا تالاپ ەتكەنىمەن، امت-نىڭ جوعارى باسشىلىعى مەن مەنشىك يەلەرى جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعان جوق.
ءقازىر قاراعاندىدا كوستەنكو اتىنداعى شاحتادا 46 شاحتەر قازا تاۋىپ، 28ء-ى جاراقات العان جارىلىسقا قاتىستى ءىس قارالىپ جاتىر. ايىپتالۋشىلار قاتارىندا شاحتا باسشىلىعى مەن ينجەنەرلىك-تەحنيكالىق قىزمەتكەرلەردەن تۇراتىن 10 ادام بار. بۇل وقيعا – ميللياردەر لاكشمي ميتتالدىڭ «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كومپانياسىن باسقارعان سوڭعى 30 جىل ىشىندەگى ەڭ كوپ ادام ولىمىنە اكەلگەن اپات بولدى.
