«اق جول» دەپۋتاتتارى يلون ماسكتىڭ Starlink ينتەرنەتىن قازاقستاننىڭ شالعاي ايماقتارىندا پايدالانۋعا رۇقسات بەرۋدى تالاپ ەتتى. بۇل تۋرالى پارتيا ءتوراعاسى ازات پەرۋاشيەۆ ءوزىنىڭ Telegram-ارناسىندا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
“اق جول” پارتياسى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا شالعايداعى وندىرىستىك نىسانداردا Starlink جۇيەسىن پايدالانۋعا رۇقسات بەرۋدى تالاپ ەتەدى،” – دەلىنگەن حابارلامادا.
پارتيانىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-مينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى رومان سكليارعا جولداندى.
2025 جىلعى 20 اقپاندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ «قازاقمىس» كورپوراسياسىنىڭ كەن ورنىندا بولعان قايعىلى وقيعاعا بايلانىستى وندىرىستىك قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ۇكىمەتكە ناقتى شارالار قابىلداۋدى تاپسىردى. ولاردىڭ ىشىندە:
• ونەركاسىپتىك نىسانداردا قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىن ازىرلەۋ جانە ەنگىزۋ، سونىڭ ىشىندە گاز دابىلداتقىش قۇرىلعىلار، سەيسموداچيكتەر، پوزيسيالاۋ جۇيەلەرى جانە باسقا دا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ؛
• اۆتوماتتاندىرىلعان بولجاۋ جانە ەسكەرتۋ جۇيەلەرىن ەنگىزۋ ارقىلى وندىرىستىك نىسانداردى سيفرلاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ؛
• ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىنە ينۆەستيسيا كولەمىن ۇلعايتۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ.
نەگىزگى ماسەلە – شالعايداعى كەن ورىندارىندا ينتەرنەتتىڭ بولماۋى
«اق جول» پارتياسىنا جۇگىنگەن قازاقستاندىق IT-كومپانيالار تاۋ-كەن كاسىپورىندارىنا گازواناليزاتورلار، سەيسموداچيكتەر، بايلانىس جۇيەلەرى سياقتى ساندىق قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىن ورناتۋدى بىرنەشە رەت ۇسىنعان. الايدا، ءوندىرىس ورىندارى بۇل باستاماعا مۇددەلى بولعانىمەن، شالعاي وڭىرلەردە ينتەرنەت جەلىسىنىڭ بولماۋىنا بايلانىستى بۇل ۇسىنىستار ىسكە اسپاي قالعان.
مينيسترلىكتىڭ ۇنسىزدىگى جانە Starlink ماسەلەسى
2024 جىلدىڭ قاراشا ايىندا كاسىپكەرلەر قازاقستاننىڭ سيفرلىق دامۋ مينيسترلىگىنە رەسمي تۇردە جۇگىنىپ، شالعاي ايماقتاردا Starlink جەلىسىن پايدالانۋعا رۇقسات بەرۋدى سۇرادى.
الايدا، مينيسترلىك بۇل وتىنىشكە جاۋاپ بەرمەدى.
“ەگەر بۇل ماسەلە شەشىلمەسە، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارى تولىققاندى جۇزەگە اسپاۋى مۇمكىن،” – دەلىنگەن پارتيا مالىمدەمەسىندە.
مينيسترلىك جىلدار بويى Starlink-كە قارسى شىققان
«اق جول» پارتياسى 2021، 2022 جانە 2023 جىلدارى دەپۋتاتتىق ساۋالدارىندا (№ دز-326 – 18 قاراشا 2021 ج.، № دز-274 – 30 قىركۇيەك 2022 ج.، № دس-456 – 1 جەلتوقسان 2023 ج.) شالعاي ايماقتاردا Starlink قولدانۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن كوتەرگەن.
الايدا اقپارات مينيسترلىگى بۇل باستاماعا قارسى شىعىپ كەلدى.
“تەك بىرنەشە مارتە تالاپ ەتكەننەن كەيىن عانا مينيسترلىك Starlink جەلىسىن اۋىل مەكتەپتەرىندە پايدالانۋعا رۇقسات بەرۋگە ءماجبۇر بولدى. ءبىز بۇل شەكتەۋلەردى الىپ تاستاپ، ونى وندىرىستىك قاۋىپسىزدىك ءۇشىن دە قولدانۋدى ۇسىنامىز. سونداي-اق، بۇل تەحنولوگيانى شالعايداعى اۆتوجولداردا، توتەنشە جاعدايلاردا جانە مال شارۋاشىلىعىندا دا پايدالانۋ قاجەت،” – دەپ مالىمدەدى پارتيا وكىلدەرى.
«اق جول» فراكسياسىنىڭ ۇسىنىستارى:
1. شالعاي وندىرىستىك نىسانداردا ينتەرنەتكە سپۋتنيكتىك قولجەتىمدىلىكتى رەتتەۋ ساياساتىن قايتا قاراۋ.
2. ءداستۇرلى بايلانىس ينفراقۇرىلىمى جەتپەيتىن شاحتالار مەن كەن ورىندارىن سپۋتنيكتىك ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتۋ.
3. تاۋ-كەن ونەركاسىبى، جول قىزمەتتەرى جانە مال شارۋاشىلىعى كاسىپورىندارى ءۇشىن سپۋتنيكتىك جۇيەلەردى پايدالانۋعا رۇقسات بەرۋ ءتارتىبىن جەڭىلدەتۋ.
4. Starlink جۇيەسىن پيلوتتىق رەجيمدە شالعايداعى وندىرىستىك نىساندارعا قوسۋ ارقىلى ونىڭ تيىمدىلىگىن باعالاۋ.
