ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرمۇرات ءباپي دەپۋتاتتىق ساۋالىندا پرەزيدەنتتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋى تۋراسىندا پىكىر ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
دەپۋتاتتىڭ سوزىنشە، بۇل جولداۋ باسقالاردان الدەقايدا وزگەرەك بولىپ تۇر. وعان بىرنەشە سەبەپ بار.
"پرەزيدەنتتىڭ ءوزى ايتقانداي، "جاڭا گەوساياسي ءتارتىپ ورنىعا باستاعان" بۇگىنگى تەڭسەلىپ، تەربەتىلىپ تۇرعان قۇبىلمالى الەمنىڭ جاعدايىندا مەملەكەت باسشىسى ەلدى جاڭا ساياسي وزگەرىستەرگە جەتەلەگەن باستامالارىن جاريا ەتتى. بالكىم تورتكۇل دۇنيەدە الاي-دۇلەي تولقىن تۋىپ تۇرعان داۋىلدى داۋىردە ءالىپتىڭ ارتىن باعىپ، ءبىزدىڭ تىنىش جاتا تۇرعانىمىز دۇرىس پا ەدى؟ قازاقشالاپ ايتقاندا، "جاۋ الىپ بارا جاتقان" ەشتەڭە جوق ەدى... ءبىراق پرەزيدەنت وسىنداي اۋمالى-توكپەلى زاماندا "مەنىڭ ماقساتىم – ەلدىڭ تۇراقتىلىعى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ" دەپ، بولاشاقتىڭ قامىن كۇيتتەگەن قادامعا باستاماشى بولدى. مەملەكەت باسشىسى بولاشاقتىڭ باعدارىن، جاسامپاز جاڭالىقتى جاريا ەتتى. ەشكىم ءماجبۇر ەتپەدى، قاراپايىم قاعىتىپ ايتقاندا، ونى "ەشكىم ونى تىلىنەن تارتقان جوق". بۇنى ەلدەگى وزگەرىستەرگە قۇشتارلىقتىڭ، شىنىندا دا "جاڭا ادىلەتتى قازاقستان" قۇرۋعا دەگەن تانتىلىكتىڭ بەلگىسى دەپ ءبىلۋ كەرەك"، - دەيدى دەپۋتات.
جولداۋداعى ەڭ ماڭىزدى ماسەلە - پارلامەنتتىك رەفورما.
"30 جىلعا جۋىق ساياسات ارەناسىنىڭ ءبىر پۇشپاعىندا جۇرگەن مەن ءوزىم بۇل رەفورما قازاقستان پارلامەنتىن ناقتى ساياسي كۇشكە اينالدىرۋعا، ىقپالدى پارلامەنت فورمۋلاسىن شىنايى جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتايدى دەپ سانايمىن. ءبىز وسىنداي رەفورمالار ارقىلى قوعامنىڭ ساياسي بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا جانە ءوزىن-وزى باسقارۋ جۇيەسىن دامىتۋعا باعىتتالعان باستاما دەپ قابىلدايمىز.
قالاي بولعاندا دا، كۇندەردىڭ كۇنىندە ءبىز پارتيالىق سايلاۋ جۇيەسىنە كەلۋىمىز كەرەك ەدى. ءبىز حالىقارالىق قوعامنىڭ ءبىر بولشەگى رەتىندە الەمدە قالىپتاسقان، ازىرگە باسقا فورماسى تابىلماعان جالپىعا ورتاق پارتيالىق سايلاۋ جۇيەسىنە بىرتىندەپ كوشۋىمىز كەرەك بولعان. مىسالى، الەمدىك دەموكراتيانىڭ التىن بەسىگى سانالاتىن اقش-تا ەكى پارتيالىق سايلاۋ جۇيەسى قالىپتاسقان؛ ەۋرووداق ەلدەرىنىڭ بارلىعى دەرلىك پارتيالىق نەگىزدەگى پارلامەنتى پەن ۇكىمەتىن سايلايدى"، - دەدى ءباپي.
ول ەۋروپالىق باسپا ءسوز قاۋىمداستىقتارىمەن، جەكەلەگەن حالىقارالىق ازاماتتىق ۇيىمدارمەن ءبىرشاما تىعىز بايلانىسى بارىن، ەكى كۇننەن بەرى ولار قازاقستاندا بولاتىن بولاشاق ساياسي وزگەرىستەرگە تاڭىرقاپ، قىزىعۋشىلىقپەن حابارلاسىپ جاتقانىن جاسىرمادى.
"بۇل قىزىعۋشىلىقتىڭ ءوز ءجونى بار. ءبىز ازيا كونتينەنتىندەگى قوعامدىق-ساياسي دامۋى تەرەڭ ستاگناسياعا ۇشىراعان مەملەكەتتەردىڭ قورشاۋىنداعى ەلمىز. اۆتوريتارلىق فورمادان اتتاپ وتۋگە بەت العان "ارالداعى" ءبىزدىڭ وزگەرىستەرگە ول مەملەكەتتەر ۇركە قارايدى. قازىرگى گەوساياسي الەمنىڭ كۇردەلىلىگى تۇرعىسىندا ءبىز وسىنداي تاۋەكەلدەرگە قارسى تۇرا بىلەتىندەي جالپى قوعامدىق ينستيتۋت قۇرا ءبىلۋىمىز كەرەك. ول ينستيتۋتتىڭ التىن قازىعى – قوعامنىڭ ورتاق ءۇنى مەن ەرىك-جىگەرىن جۇمىلدىراتىن پارلامەنتتىك جۇيە بولۋى ءتيىس. ال بۇل پارلامەنت قازاقستاندىق قوعامنىڭ بولاشاق دامۋ الگوريتمىن قالىپتاستىراتىن ساياسي كۇشتەردىڭ دىڭگەگى بولا الۋى كەرەك" - دەدى ءباپي.
دەگەنمەن، ونىڭ سوزىنشە، "بيلىكتى وڭدى-سولدى سىناۋ داعدىسى سۇيەگىنە ابدەن ءسىڭىپ قالعان، تىرناق استىنان كىر ىزدەۋ "كاسىبى" داستۇرىنە اينالعان جەكەلەگەن بەلسەندىلەر مەن ساياساتكەر-سىماق ازاماتتار وسى باستامانىڭ وزىنەن كىنارات ىزدەپ وتىر.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن پرەزيدەنت قازاقستاندا ءبىرپالاتالى پارلامەنتكە كوشۋدى ۇسىندى.
