ەلباسى «ۇلت جوسپارى 100 ناقتى قادام» جولداۋىندا  اۋىل شار­ۋاشىلىعى جەرلەرىن ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىمەن ولاردى نارىقتىق اينا­لىمعا ەنگىزۋ، جەر كودەك­سىنە جانە باسقا دا زاڭ اكتىلەرىنە وزگەرىستەر ەن­گىزۋ (35-قادام)، سونداي-اق جەر تەلىمىنىڭ نىسانا­لى ماقساتىن وزگەرتۋ رەسىمدەرىن جەڭىلدەتۋ، اۋىل شارۋا­شىلىعى جەرلەرىن پايدالانۋعا تۇراقتى تۇردە مونيتورينگ جۇرگىزۋ، بارلىق پايدالانىلماي جاتقان جەردى الداعى ۋاقىتتا جەكەشەلەندىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قورعا بەرۋ (36-قادام) ماسەلەلەرىنە توقتالعان بولاتىن. جاقىندا وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە ەلباسى جولداۋىنىڭ جۇزەگە اسىرۋىنا بايلانىستى باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزگەن وتىرار اۋدانىنىڭ اكىمى ەرلان ايتاحانوۆ اۋدانداعى بوس جاتقان جەرلەردى تولىقتاي يگەرۋ جوسپاردا بار ەكەنىن حابارلادى.

وتىراردا بيىل جوسپار بويىنشا ەگىستىك كولەمى 25 مىڭ گەكتارعا جەتۋى كەرەك بولعان. ايتسە دە، قاجەتتى تۇگەندەۋ (ينۆەنتاريزاسيا) جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە ونىڭ كولەمى 28 گەكتارعا ۇلعايدى. وعان قوسا، وسى جىلى سىرداريا مەن ارىس وزەندەرىندە سۋ مول بولعاندىقتان، «قىزىل سۋ» ەگىس القاپتارى مەن جايىلىمدىق جانە شابىندىق جەرلەرگە بۇرىلدى. مۇنان بولەك، جاز ايلارىندا پايدا بولاتىن سۋ تاپشىلىعىنىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا شىبىقبەلدە جەتى ميلليون كۋب، كوكسارايدا ون ميلليون كۋب تىرشىلىك ءنارى جينالدى. ەندى جاز مەزگىلىندە ماياقۇم مەن كوكساراي اۋىلىنداعى ەكى مىڭ گەكتارعا   جۋىق ەگىستىك القاپتار وسى تاسقىنسۋ ەسەبىنەن سۋارىلماق. وسىعان بايلانىستى سىرداريا مەن ارىس وزەندەرىنىڭ اراسىنداعى 368 شاقىرىمدىق درەناجدىق جۇيە قالپىنا كەلتىرىلمەك. وسىلايشا بوس جاتقان جەرلەرگە ديقاندار ەگىن ەگىپ، اۋدان ەكونوميكاسىنىڭ وسۋىنە ىقپال ەتپەك.