ورىستاندىرۋ ساياساتىنا ءالى كۇنگە كەدەرگى جاساعان جوقپىز

Dalanews 12 ماۋ. 2017 05:49 612

تانىمال پيارشى قۋات دومباي مەملەكەتتىك تىلگە قاتىستى پىكىرىن ءبىلدىرىپتى. ورىستاندىرۋ ساياساتىن، اسفالتتا وسكەن قازاقتاردى، قازاق تىلىنە قاتىستى زاڭدى تىلگە تيەك ەتىپتى. ارينە، ايتىلماي جۇرگەن دۇنيە ەمەس. دەگەنمەن مۇنداي ماسەلەلەردى دومباي سياقتى ازاماتتاردىڭ كوتەرۋى مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋگە قۇلىقسىز ءورىستىلدى قازاقتارعا وي سالار دەگەن ويدامىز. 

وسى اپتادا قازاقستان تەلەارناسىنا ورىستاندىرۋ ساياساتى تۇرالى دوس كوشىممەن بىرگە سۇxبات قۇردىق. شىنىمدى ايتسام سول اڭگىمەگە تولىقتاي ريزا بولمادىم. سەبەبى كەيدە ءتىلىم جەتپەدى، كەيدە سول ماڭىزدى تاقىرىپتى تەرەڭ تالقىلاي المادىم.
مەنىڭشە ءبىز ورىستاندىرۋ ساياساتىنا ءالى كۇنگە دەيىن ناقتى كەدەرگى جاساعان جوقپىز.

تەلەديدارداعى (اسىرەسە كابەلدىك نەمەسە سپۋتنيك وپەراتورلارىنا قاراساق) قازاقشا كونتەنت 10-15% دان اسپايدى، جالعىز ۇلتتىق كىتاپ ءجۇيەسىندە - مەلومان دۇكەندەرىندە 95 پايىزى رەسەيدەن كەلگەن ورىس تىلىندەگى يمپورت. ال ورىس تىلىندەگى ورتا مەكتەپتەردە 1 ميلليونعا جۋىق وقۋشىلاردىڭ ىشىڭدە 270 مىڭ قازاق ۇلتىنىڭ بالالارى وقىپ ءجۇر.

الماتىدا، استانادا وتەتىن جينالىستارىندا، كەيدە قازاقتاردان باسقا ءبىر دە وزگە ۇلت بولماسا دا، جينالىس ورىس تىلىڭدە وتكىزىلىپ جاتىر. جەكەمەنشىك ءىرى كومپانيالاردىڭ ىشىڭدە تەك قانا قازاقشا سويلەسەڭىز ەشقانداي كارەرا جاسا المايسىز، ويتكەنى باسشىلىق (اسفالتتا وسكەن قازاقتار) مەملەكەتتىك تىلدە ەش نارسە تۇسىنبەيدى، ەسەپتەرىڭىزدى نەمەسە xاتتارىڭىزدى قازاقشا قابىلدامايدى. باستىقتارمەن ەشقانداي كوممۋنيكاسيا جاساي الماساڭىز قالاي وسەسىز؟
ناتيجەسىندە قازاقتار ءوز جەرىڭدە ەكىنشى سورتتى جۇرت سياقتى بولىپ جاتىر.

سوندا سول سوراقى جاعدايعا نە جاساۋعا بولادى؟ وتكەن سۇxباتتا بىرنەشە ماسەلەلەردى تالقىلادىق، ءبىراق ەڭ ماڭىزدىنى مەن ءقازىر اتاپ كەتەيىن دەپ ەدىم.

ەڭ الدىمەن مەملەكەتتىك ءتىلدى ەڭگىزۋ ءۇشىن، ونى پايدالانۋعا ماجبۇرلەتەتىن زاڭ قابىلداۋ كەرەك. ءالى كۇنگە دەيىن قازاق ءتىلدى ەنگىزە المايتىنىمىز، سەبەبى – ونى پايدالانۋعا ەشقانداي زاڭنىڭ قاجەتى جوق بولعىندىقتان. ونى ءتۇسىنۋىمىز كەرەك - ءتىل ادەمىلىگىندە ەمەس، كەرەگىندە ۇيرەنەدى.

ال ەكىنشىدەن، مەنىڭ ويىمشا، قازىرگى كۇنى قازاقتاردىن سانى 70 پايىزعا جاقىنداسا، ءارى قازاق قازاقپەن تەك قانا قازاقشا سويلەسسە (وزگە تىلگە تۇسپەي جانە باسقا ۇلتتاردى زورلاماي) سوندا عانا وزگە ۇلتتار قازاق تىلىنە ءوز ەركىمەن ۇيرەنەدى. ءقازىر قازاق تىلگە كەدىرگى جاساپ جۇرگەندەر كوبىندە وزگە ۇلتتار ەمەس، ءوزىمىزدىڭ قازاقشا سويلەي المايتىن قازاقتار بولىپ جاتىر. ولاردان باستاۋ كەرەك - ۇرىسپاي، كەرىسىنشە كومەكتەسىپ ءجۇرۋ كەرەك.

ماقسات سول قازاقتاردىن 70 پايىزى قازاقشا سويلەپ كەتۋى كەرەك. ولار قازاقستاننىڭ قازاقشىلۋىنا كىلت. "قازاق وسىلاي ايتپايدى" دەگەن ءسوزدى مۇددەم ۇمىتۋ كەرەك. ءوزىڭىز جاقسى سويلەي بەرسەڭىز، ورىس ءتىلدى قازاقتار ۋاقىتىمەن ۇيرەنەدى. ءوز قازاقتارىمىز قازاقشاسىن مەڭگەرمەسە، باسقا ۇلتتاردان مەملەكەتتىك ءتىلدى تالاپ ەتۋگە قۇقىعىمىز بار ما؟ سولاي، وسى جولى ويىمدى ناقتىراق جەتكىزدىم دەپ ويلايمىن. 

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار