بۇگىن م.اۋەزوۆ اتىنداعى وقمۋ-دا «ۇلت تاريحىنداعى وربۇلاق شايقاسى: ۇلى جەڭىستىڭ اقيقاتى جانە ماڭىزى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تەوريالىق كونفەرەنسيا ءوتتى. بۇل باسقوسۋدىڭ ەرەكشەلىگى - قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ تۇتاستىعىن ساقتاۋداعى ايرىقشا ورىن الاتىن وربۇلاق شايقاسى جايلى حالىقارالىق دەڭگەيدەگى عىلىمي جيىننىڭ وڭىردە العاش رەت ءوتۋى.

پلەنارلىق ماجىلىسكە قاتىسقان مودەراتورلار: ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ز.قابىلدينوۆ پەن «جەتى جارعى جانە قوجابەرگەن جىراۋ» حالىقارالىق قايىرىمدىلىق قورىنىڭ ءتوراعاسى ب.تۇرعارايەۆ.سونداي-اق، سامارقاند مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى ە.مۋسۋرمانوۆ، ي.ارابايەۆ اتىنداعى قىرعىز مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ت.ابدىراحمانوۆ، ق.جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى ا.ايتالى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى م.مىرزاحمەتوۆ جانە ەلىمىزگە بەلگىلى اقىن-جازۋشىلار مەن جۋرناليستەر قاتىستى.

جيىندا العاشقى بولىپ ءسوز العان وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ج.تۇيمەبايەۆ وربۇلاق شايقاسىنىڭ ماڭىزىنا توقتالدى.

«ەلباسىمىز «تاريحتى تانىپ، زەردەلەۋ كەرەك، تاريحتى تارازىلاۋ قاجەت، سوندا تاعدىرىڭدى، بۇگىنگى تۇرپاتىڭدى تانيسىڭ، كەلەشەگىڭدى باعدارلايسىڭ، الداعى جۇرەر جولىڭنىڭ سىلەمىن تاباسىڭ» دەگەن بولاتىن.

تاريحتا ەرەكشە ءىز قالدىرعان قازاق حالقى ءۇشىن ازاتتىق جولىندا ۇلى جەڭىستەردىڭ ءبىرى جانە بىرەگەيى – وربۇلاق شايقاسى.

بۇل – ۇلتتىق تاريحتىڭ جاۋىنگەرلىك داڭق شەجىرەسىندە ەرلىك پەن قاھارماندىقتىڭ جانە وتانشىلدىقتىڭ ونەگەسى بولىپ ايشىقتالىپ قالدى.  بۇگىنگى عىلىمي جيىن وربۇلاق شايقاسىنداعى ۇلى جەڭىسكە 375 جىل تولۋىنا وراي ۇيىمداستىرىلىپ وتىر»، - دەدى ج.قانسەيىت ۇلى.

عىلىمي-تەوريالىق كونفەرەنسيادا  ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ز.قابىلدينوۆ «وربۇلاق شايقاسىنىڭ الەمدىك تاريحي ماڭىزى» اتتى بايانداما جاسادى.

سونداي-اق،  «ارداگەرلەر ۇيىمى» ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ءو.وزعانبايەۆ «وربۇلاق شايقاسىنداعى ۇلى جەڭىس جانە رۋحاني جاڭعىرۋ تاريحي ساباقتاستىعى»، سامارقاند مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسور ە.مۋسۋرمانوۆ «سامارقاند – رەگيستان الەمدىك وركەننيەتتىڭ التىن قازىناسى. ءجالاڭتوس ءباھادۇردىڭ ەرلىك ەڭبەگىنىڭ تاريحي ماڭىزى»، ي.ارابايەۆ اتىنداعى قىرعىز مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ت.ابدىراحمانوۆ «قازاق-قىرعىز حالقىنىڭ ورتاق جاۋعا قارسى تۇرىپ كۇرەسۋىنىڭ تاريحي ماڭىزى. قوس باتىرلار كوتەن مەن تاباي» تاقىرىبىندا بايانداما جاسادى.

ايتا كەتەرلىگى، وربۇلاق شايقاسى – قازاق حالقىنىڭ جوڭعار شاپقىنشىلىعىنا قارسى ۇزاققا سوزىلعان ازاتتىق سوعىستارىنىڭ ءبىرى.

بۇل  1643 جىلدىڭ جازىندا سالقام جاڭگىرحان باسقارعان 600 قازاق جاۋىنگەرى مەن 50 مىڭ جوڭعار قولىن باسقارعان باتىر قونتايشى اراسىنداعى شايقاس.

تاريحي دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، قازاق جاۋىنگەرلەرى جوڭعاردىڭ 50 مىڭ اسكەرىن وربۇلاق تۇسىندا توقتاتىپ، 10 مىڭ اسكەرىن جويعان. كەيىننەن جاڭگىرحانعا 20 مىڭ قولدى باستاعان ءجالاڭتوس باتىر كومەككە كەلىپ، ويسىراعان جوڭعارلاردى  كەيىن شەگىنۋگە ءماجبۇر ەتكەن.

باسقوسۋ سوڭىندا كونفەرەنسياعا قاتىسۋشىلار اراسىندا پىكىر الماسۋ ءوتىپ، عالىمدار تاراپىنان جاسالعان ۇسىنىمدار  قارالدى. 

وقو اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى