جاقىندا سارىاعاش اۋدانى جەمىستى ەلدىمەكەنىندە «وڭتۇستىك قازاقستاندا ونەركاسىپتىك جاڭعاق شارۋاشىلىعىنىڭ بولاشاعى جانە دامۋ جولدارى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيا ءوتتى. جيىنعا كورشىلەس رەسەي، قىرعىزستان، تاجىكستان مەن وزبەكستاننان جاڭعاق شارۋاشىلىعىن زەرتتەپ جۇرگەن تاجىريبەلى عالىمدار قاتىستى. جيىندا كوپتەگەن ۇسىنىس-پىكىرلەر ايتىلىپ، جاڭعاق وسىرۋدە وڭتۇستىك ءوڭىرىنىڭ الەۋەتى زور ەكەندىگىنە عىلىمي تۇرعىدا تۇجىرىمداما جاسالدى. عالىمدار الەمدەگى جەر كولەمىنىڭ 7 پايىزى  عانا جاڭعاق وسىرۋگە جارامدى ەكەنىن ايتادى. قازاقستان اۋماعىندا مۇنداي جەرگە تەك وڭتۇستىك ءوڭىرى كىرەدى. ەلىمىزدەگى جاڭعاق جەمىسىنىڭ 85 پايىزى الماتى، جامبىل، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستارىندا وسىرىلەدى. سوعان بايلانىستى قازاقستان گرەك جاڭعاعىن وندىرىستىك وسىرۋگە جانە ەكسپورتقا شىعارۋعا باعىت الدى. الداعى 2-3 جىلدا ەلىمىزدە جاڭعاق باۋلارىنىڭ كولەمىن 5 مىڭ گەكتارعا جەتكىزۋ جوسپارلانۋدا. وسىلايشا ىشكى جانە سىرتقى سۇرانىستى قاناعاتتاندىرۋ باستى نازاردا. جاڭعاقتى تەك شيكىزات كۇيىندە ەمەس، ونى وڭدەپ، ءتۇرلى ازىقتىق جانە دارىلىك مايلار تۇرىندە دايىنداساق، شەت ەلدەر تاراپىنان سۇرانىس ارتارى انىق. جەمىسىنەن بولەك، گرەك جاڭعاعى اعاشىنىڭ سۇرەگى جيھاز دايىنداۋدا، جاپىراعى، ءدانىنىڭ قابىعى مەديسينادا جانە پارفيۋمەريادا پايدالانىلادى. ءدانى تاعام رەتىندە پايدالانىلادى. وسىنى وندىرىستىك جولعا قويا بىلسەك، ۇتىلمايتىنىمىز انىق. سەبەبى، ەكولگيالىق تازا، ساپالى ونىمگە قىزىعۋشىلىق ەشقاشان تومەندەمەيدى.

كورشىلەس مەملەكەتتەر اراسىندا جاڭعاق شارۋاشىلىعى رەسەي، وزبەكستان، قىرعىزستان مەن تاجىكستاندا جاقسى دامىعان. كونفەرەنسياعا كەلگەن عالىمدار  جاڭعاق ءوسىرۋدىڭ  قۇپيالارى مەن تەحنولوگيالارىن ءتۇسىندىرىپ، تاجىربيەلەرىمەن ءبولىستى. شەت ەلدىك عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا جاڭعاق شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا مول مۇمكىندىك بار. سەمينار بارىسىندا وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اسقار قانىبەكوۆ:

- وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى گرەك جاڭعاعىن جانە ميندال ءوسىرۋ ءۇشىن قولايلى ورىن بولىپ تابىلادى. 2020 جىلعا دەيىن جاڭعاق جەمىس داقىلدارىن دامىتۋ باعدارلاماسىنا سايكەس، وبلىستا جاڭعاق جەمىس باۋلارىنىڭ سانىن ارتتىرۋ، جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ جوسپارلانۋدا. سول كەزدە وڭىرىمىزدە  جاڭعاقتى ەكسپورتتاۋ مۇمكىندىگى پايدا بولادى، - دەدى.

وبلىستا جاڭعاقتى داقىلدار نەگىزىنەن جەكە  شارۋاشىلىقتاردا 300  گەكتار القاپتا وسىرىلەدى. شەتەل نارىعىندا 1 كەلى جاڭعاق  10 دوللارعا پارا-پار. ياعني جاڭعاقتى ەكسپورتتاۋ ەل ديقاندارى ءۇشىن مول تابىس الىپ كەلەدى.  اعىمداعى جىلى وڭىردە جاڭعاق داقىلىن 400 گەكتارعا وتىرعىزۋ مەجەلەنىپ وتىر. جاڭعاق باۋلارى  نەگىزىنەن  قازىعۇرت، تولەبي، سارىعاش جانە تۇلكىباس اۋداندارىندا  ەگىلەدى. جانە اۋدان تۇرعىندارىنىڭ ۇيلەرىنىڭ اۋلاسىندا وسىرىلەتىن جاڭعاقتاردى ساتىپ الۋ جوسپاردا بار. وسى ارقىلى جينالاتىن ءونىم كولەمىن ارتتىرۋعا بولادى.

ايتا كەتەيىك، ەلباسى «قازاقستان - 2050» ستراتەگيالىق جولداۋىندا قازاقستاننىڭ اگروونەركاسىپ كەشەنىنىڭ بولاشاعى زور ەكەنىن ايتا كەلە ازىق-تۇلىك تاۋارى ەكسپورتىن ارتتىرۋدى تاپسىرعان بولاتىن. ەگەر وڭتۇستىكتە جاڭعاق شارۋاشىلىعى داميتىن بولسا جارقىن ەكسپورتقا دا جول اشىلاتىنى ءسوزسىز.

دەرەككوز: "وينەت" سايتى