ەلباسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسىنداعى «تۋعان جەر» باعدارلاماسى اياسىندا وتكىزىلىپ وتىرعان ءىس-شارا جاستاردى تابيعاتتى ايالاپ قورعاۋعا شاقىرۋ ارقىلى جاڭا قازاقستاندىق پاتريوتيزم رۋحىندا تاربيەلەۋگە بەلسەنە اتسالىسۋ ماقساتىندا وتكىزىلىپ وتىر.
فەستيۆالدىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا ءسوز العان وبلىس اكىمى ج.تۇيمەبايەۆ القىزىل قىزعالداقتىڭ ەڭ ادەمىلەرى اقسۋ-جاباعىلىندا جانە شۇبايقىزىل اتالاتىن تەڭدەسى جوق توبەدە وسەتىنىن اتاپ ءوتتى.
– شۇبايقىزىل شوقىسى ەلىمىزدىڭ «قىزىل كىتابىنا» ەنگىزىلگەن گرەيگ قىزعالداعى ەڭ كوپ وسەتىن اۋماق. بۇل قىزعالداقتار قازىعۇرت، تولەبي، بايدىبەك وڭىرلەرىندەگى تاۋلى اۋماقتاردا كەزدەسەدى. قىزعالداق گ ۇلى قازاق حالقىنىڭ تۇسىنىگىندە – كوكتەمنىڭ، جاڭا ءومىردىڭ، كورىكتى تىرشىلىكتىڭ جارشىسى بولىپ ەسەپتەلەدى. وسىنداي اسەم تابيعاتتى ايالاپ، تۋعان جەردى قادىرلەۋ بارشامىزدىڭ مىندەتىمىز. سوندىقتان دا بيىلدان باستاپ ءار ايماقتا قوعامدىق سانانى جان-جاقتى جانە تۇبەگەيلى جاڭعىرتۋعا باعىتتالعان «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا اۋقىمدى شارالار وتكىزۋ جانە ولاردى داستۇرگە اينالدىرۋ كوزدەلىپ وتىر، – دەدى اكىم.
«تەكتى ءتورىم – تۇلكىباسىم» تەاترلاندىرىلعان - حورەوگرافيالىق قويىلىممەن باستاۋ العان ءىس-شارادا «شۇرايلىم - شۇبايقىزىلىم» جاس قالامگەرلەر بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازدارى ماراپاتتالىپ، كورەرمەندەرگە ارنالعان كونسەرتتىك باعدارلامامەن ۇلاستى.
سونداي-اق، جاستارعا ونىڭ تاريحى جايلى ماعلۇمات بەرىلىپ، جاس اقىنداردىڭ ولەڭدەرى وقىلىپ، تابيعات تاقىرىبىندا كورمە مەن جاس سۋرەتشىلەردىڭ سۋرەت بايقاۋى وتكىزىلدى. جالپى ءىس-شاراعا 5 مىڭ شاماسىندا ادام قامتىلدى. سونىمەن بىرگە كەلۋشىلەر قىلقالام جانە فوتو سۋرەتشىلەردىڭ كورمەسى مەن مەملەكەتتىك تابيعي پاركتەر شەرۋىن تاماشالادى.
جىلىنا ءبىر رەت نەبارى 10-15 كۇن عانا گۇلدەيتىن قىزعالداقتار تىرشىلىك جاڭارعان شاقتا 20 گەكتار جەردى الىپ جاتقان القاپ قىزىل كىلەمگە ورانعانداي اسەم تۇرگە ەنەدى. تاريحتا بۇل جەردى «كراسنايا گوركا»، كەيىننەن «قىزىل توبەشىك» دەپ اتاسا، قارىمدى قالامگەر م.بايعۇت باستاماسىمەن «شۇبايقىزىل شوقىسى» اتاۋى قايتا بەرىلدى.بۇگىن اتالعان توبەگە "قىزعالداق" بەلگىسى ورناتىلدى.
قىزعالداق – لالاگۇلدەر تۇقىمداسىنا جاتاتىن كوپ جىلدىق شوپتەسىن پيازشىقتى وسىمدىك. قازاقستاننىڭ دالالىق ايماقتارىندا ءجيى كەزدەسەدى، 32 ءتۇرى بار، ونىڭ 11 ءتۇرى – قازاقستاننىڭ ەندەميگى بولىپ سانالادى. قىزعالداق اسەمدىك جانە گۇلىنەن حوش ءيىستى زات الۋ ءۇشىن وسىرىلەدى. قىزعالداقتىڭ وتە سيرەك كەزدەسەتىن 13 ءتۇرى (البەرت قىزعالداعى، بورششوۆ قىزعالداعى، گرەيگ قىزعالداعى، كاۋفمان قىزعالداعى، شرەنك قىزعالداعى، ت.ب.) قورعاۋعا الىنىپ، قازاقستاننىڭ «قىزىل كىتابىنا» ەنگىزىلگەن. قىزعالداق – پيازشىقتاردىڭ ىشىندەگى تابيعاتتا كەڭ تارالعان، كوگالداندىرۋدا دا ءجيى پايدالاناتىن وسىمدىك.
ايتا كەتەيىك، سوڭعى جىلدارى وڭتۇستىكتىڭ تاماشا تابيعاتىنا تامسانىپ كەتەتىن شەتەلدىكتەردىڭ قاتارى ارتا تۇسكەن. ماسەلەن، 2017 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وڭىرىمىزگە 270 مىڭنان اسا تۋريست كەلگەن. ولار تۇمسا تابيعاتتان بولەك، تاريحي، ارحيتەكتۋرالىق جانە ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەرگە دەگەن ەرەكشە قىزىعۋشىلىعى بارىن بايقاتقان.
وقو اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
